Συνοπτική περίληψη του έργου:
Μετά από ένα επαγγελματικό ατύχημα, ο αστυνομικός Scottie Ferguson, που πάσχει από ακροφοβία, αποφασίζει να αποσυρθεί.
Το τηλεφώνημα ενός παλιού του φίλου, που του ζητά να παρακολουθήσει τις περίεργες διαδρομές της γυναίκας του, τον κινητοποιεί ξανά.
Παρακολουθώντας αυτή την παράξενη γυναίκα την οποία και ερωτεύεται παράφορα, οδηγείται σε σκοτεινά μονοπάτια, οδηγώντας τον ίλιγγό του σε νέες προεκτάσεις.

Προσωπική άποψη:
Ακούγοντας όλα αυτά τα χρόνια τόσα πολλά για το "Vertigo", αποφάσισα πως ως σινεφίλ είχε φτάσει επιτέλους η στιγμή να το παρακολουθήσω. Φυσικά ο Hitchcock, ακόμα κι αν ζούσε, δεν θα περίμενε την δικιά μου αναγνώριση, πόσο μάλλον για την ταινία εκείνη που από το σύνολο των θεατών που την έχουν παρακολουθήσει, έχει θεωρηθεί το καλύτερο έργο αυτού του μεγάλου δημιουργού. Πλέον, ανήκω κι εγώ σε αυτό το σύνολο καθώς, αναμφισβήτητα, το "Vertigo" είναι ότι καλύτερο έχω δει από τη φιλμογραφία του σκηνοθέτη, αποδεικνύοντας περίτρανα ότι σε μια κινηματογραφική ιστορία δεν έχει σημασία μόνο η ιστορία αυτή καθέ αυτή αλλά, και ο τρόπος που ο δημιουργός της αποφασίζει να την αφηγηθεί έτσι ώστε να μυήσει τον θεατή στα πιο σκοτεινά μονοπάτια της.

Βασισμένος στο αστυνομικό μυθιστόρημα των μετρ της γαλλικής λογοτεχνίας, Boileau και Narcejac, ο Hitchcock δημιούργησε μια ταινία η οποία παίζει σε δύο διαφορετικά ταμπλό. Το πρώτο έχει να κάνει καθαρά με το οπτικό κομμάτι, με αυτό που ο θεατής παρακολουθεί με αγωνία προκειμένου να φτάσει στη λύση ενός αστυνομικού θρίλερ με δραματικές προεκτάσεις. Το δεύτερο έχει να κάνει με το ψυχολογικό κομμάτι, με εκείνο που οι συμμετέχοντες στην ιστορία αυτή οδηγούνται σε μοιραίες αποφάσεις, σε τραγικά πάθη και σε καταστροφικά αποτελέσματα. Μη με ρωτήσετε ποιο από τα δύο έχει μεγαλύτερη βαρύτητα γιατί αυτό δεν θα μπορούσα να το απαντήσω. Όταν το ένα κομμάτι αποτελεί συμπληρωματικό του άλλου, πως να καταλήξεις σε ένα τέτοιου είδους συμπέρασμα; Χωρίς το ένα από τα δύο, ίσως να μην μιλούσαμε για μια τόσο μεγάλη ταινία.

Το "Vertigo" είναι μια ταινία μυστηρίου, βάζει τον θεατή σε μια διαδικασία προσπάθειας επίλυσης ενός γρίφου αφήνοντάς του όμως ελάχιστα περιθώρια για κάτι τέτοιο, πολύ περισσότερο δε για να μαντέψει την τελική κατάληξή του. Ακολουθώντας τον κεντρικό ήρωα, οδηγούμαστε σε μονοπάτια ανεξερεύνητα, σε ένα ταξίδι μεταφυσικού που μοιάζει πολύ αληθινό αλλά και σε μια προσπάθεια να το ισορροπήσει με την πραγματικότητα εκείνη που του επιτρέπει να ποθεί και να προσπαθεί να κατακτήσει την προσωπική του ευτυχία με όποιο κόστος, ακόμα και της ίδιας της ψυχικής του υγείας, πολεμώντας με την αδυναμία του αλλά και με τις τύψεις οι οποίες την συνοδεύουν σε κάθε του βήμα. Κάθε προσπάθεια φαντάζει ανέλπιδη αφού ότι είναι προδιαγεγραμμένο, δεν μπορεί να αναστραφεί. Ο κεντρικός ήρωας γίνεται οσιομάρτυρας των προσωπικών του παθών, θύμα στα δίχτυα μιας συνομωσίας που τον φέρνει προ τετελεσμένων γεγονότων.

Ο Hitchcock λατρεύει να δημιουργεί κάδρα, να παίρνει το πινέλο του και να ζωγραφίζει, παρασύροντάς μας στον μυστηριώδη κόσμο του. Τίποτα δεν είναι τυχαίο στην σκηνοθεσία του, κάθε πλάνο είναι προσεχτικά μελετημένο και κρύβει και από έναν συμβολισμό, από τις χωρίς αντίκρισμα κρυμμένες ελπίδες μέχρι τα σκοτεινά πάθη που καθορίζουν τις πράξεις μας. Κάθε τι είναι οριστικό, κανείς δεν μπορεί να αποφύγει την μοίρα του αλλά ούτε και τις συνέπειες των πραξεών του σε ένα ταξίδι που σημαδεύεται από τον χρόνο και από τις εμμονές που γεννάει το μαυλό και εκείνος με την σειρά του τροφοδοτεί. Με αυτό τον τρόπο δημιουργός, εγκαινιάζει μια νέα σχολή που μπορεί να συνδυάσει την γοητεία του κλασσικού με τα θετικά στοιχεία του μοντερνισμού στην τέχνη, αποδεικνύοντας πως μπορείς να αφομιώνεσαι από τις εξελίξεις, χωρίς ωστόσο να χάνεις την ταυτότητά σου.

Ο James Stewart είναι ο ιδανικός εκπρόσωπος του ρόλο του. Είναι η φιγούρα εκείνη του ήρωα που γίνεται θύμα του ιλίγγου του, όχι μόνο ως ιατρική πάθηση αλλά κυρίως, ως ψυχολογική. Είναι το κλειδί της υπόθεσης, ο ταργικός εκείνος χαρακτήρας που η αγάπη του μπορεί να είναι τόσο μεγάλη και παράλογη που να οδηγήσει σε εμμονές και ακρότητες. Στον αντίποδα η υπέροχη Kim Novak, κλασσική φιγούρα στις μισογύνικες εμμονές του δημιουργού που από θύτης, γίνεται θύμα με την σειρά της, έτοιμη να ταπεινωθεί, σε μια προσπάθεια να εξιλεωθεί από το παρελθόν της και να διεκδικήσει το δικαίωμα σε μια φυσιολογική πραγματικότητα την οποιά ωστόσο, κανείς δεν είναι σίγουρος ότι αξίζει. Σταδιακά ανταλάσσει την τραγικότητα του Stewart με την δική της και η αυτολύπηση του πρώτου γίνεται δεύτερη φύση δική της.

Η ανθρώπινη τραγωδία, με όποια υπαρξιακά σύμβολα μπορεί να την συνοδεύουν, σε μια ταινία γεμάτη συμβολισμούς και υπέρμετρο κινηματογραφικό λυρισμό. Ένας ιλλιγιώδης λαβύρινθος γεμάτος σκοτεινά μυστικά και πάθη οδηγούν αναπόφευκτα στην καταστροφή και σε καμία περίπτωση δεν μπροούν να επιφέρουν την λύτρωση. Οι ήρωες είναι καταδικασμένοι, θέλοντας και μη, να ακολουθήσουν ένα δραματικό νήμα που τους φέρνει αντιμέτωπους με τους χειρότερους φόβους και εφιάλτες τους, σε μια προσπάθεια να κατακτήσουν ανεπιτυχώς αυτό που θέλουν περισσότερο. Η τέλεια γυναίκα γίνεται κατάρα για τον κεντρικό ήρωας, οδηγώντας τον σε μια παράλογη αγάπη που αγγίζει τα όρια της νεκροφιλίας, οδηγώντας στο τέλος μιας ιστορίας που μπερδεύει το υπαρκτό με το μεταφυσικό, το υποκειμενικό με το αντικειμενικό και τελικά, το αγνό με το ακαθαγίαστο.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότηα ταινίας:
Ελλ. τίτλος: Δεσμώτης Του Ιλίγγου
Είδος: Μυστηρίου
Σκηνοθέτης: Alfred Hitchcock
Πρωταγωνιστές: James Stewart, Kim Novak, Barbara Bel Geddes, Tom Helmore, Henry Jones, Ellen Corby, Raymond Bailey, Konstantin Shayne
Παραγωγή: 1958
Διάρκεια: 128'

Σχετικά sites που αξίζουν τον κόπο: