Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Η Μαργαρίτα ήταν μόλις οχτώ χρόνων όταν οι γονείς της την έστειλαν παραδουλεύτρα σ’ ένα αρχοντικό στην πόλη. Στα δεκατρία της, το αφεντικό την εκμεταλλεύτηκε και, αφού της πήρε το παιδί της, την πέταξε στον δρόμο. Τότε, εκείνη τυχαία ανακάλυψε την κλίση της στον χορό και την έκανε επάγγελμα. Έγινε χορεύτρια σε καμπαρέ. Έτσι άρχισε το μοναχικό ταξίδι μιας γυναίκας που η μοίρα τη χτύπησε αλύπητα. Αλλά δεν το έβαλε κάτω. Έπεφτε και ξανασηκωνόταν με πείσμα, προκειμένου να κερδίσει την υπόληψη μιας άσπλαχνης κοινωνίας που δε συγχωρεί και να βρει το χαμένο παιδί της. Η ζωή της ήταν ένα δάσος από άντρες που την αγάπησαν, τη δίδαξαν, την ξεγέλασαν ή την πρόδωσαν. Στη μέση του δάσους το πιο ψηλό δέντρο την παρακινούσε να μη σταματά την ανοδική πορεία. Έτσι, η Μαργαρίτα κατόρθωσε να αποκτήσει ό,τι επιθυμούσε: δόξα και χρήμα. Μόνο που ξέχασε να επενδύσει στην αγάπη και τη φιλία. Και αυτό η ζωή δεν της το συγχώρησε ποτέ.

Προσωπική άποψη:
Η αγάπη μου για την κυρία Γιόλα Δαμιανού-Παπαδοπούλου είναι γνωστή. Δεν έχω προσπαθήσει ποτέ μου να την κρύψω. Την αγαπώ τόσο ως συγγραφέα όσο και ως άνθρωπο γιατί, και οι δύο αυτές ταυτότητές της, συνοδεύονται από τεράστια αποθέματα αγάπης. Στην πρώτη περίπτωση, ένα μέρος αυτών, αποτυπώνεται πάνω στο χαρτί. Όσον αφορά τη δεύτερη περίπτωση, πέραν από τις πράξεις και τα λόγια, μπορείς να το διακρίνεις στα μάτια της -γιατί αυτά ποτέ δε λένε ψέματα, δεν μπορούν να σε ξεγελάσουν ακόμα κι αν το προσπαθήσουν. Ήταν φυσικό επόμενο, λοιπόν, όπως αγάπησα τα προηγούμενα βιβλία της, έτσι ν' αγαπήσω και το νέο της μυθιστόρημα, το "Ασυγχώρητο λάθος", που μπορεί να μην αναφέρεται σε μια ιστορία που δεν έχουμε ξανακούσει, ή και ξαναδιαβάσει, αλλά το κάνει με τόση στοργή και τρυφερότητα, που είναι αδύνατον να μην σε αγγίξει. 

Η Μαργαρίτα, μόλις στα οχτώ της χρόνια, ξεπουλιέται απ' τους γονείς και στέλνεται, παρά τη θέλησή της, να εργαστεί ως παραδουλεύτρα σε ένα πλούσιο αρχοντικό. Συνηθισμένη τακτική στην Ελλάδα του τότε, όπου δεκάδες κοριτσάκια της επαρχίας μαρτύρησαν στα χέρια δήθεν μου τάχα καλών οικογενειών των μεγάλων πόλεων, οι οποίες τις κακομεταχειρίστηκαν και σε πολλές των περιπτώσεων, τις εκμεταλλεύτηκαν με τον χειρότερο τρόπο. Μια τέτοια περίπτωση και η μικρή μας πρωταγωνίστρια, που στην τρυφερή αυτή ηλικία, αντί να νιώσει το γεμάτο αγάπη άγγιγμα της μάνας, έπεσε θύμα των όποιων αρρωστημένων απαιτήσεων και αναγκών των αφεντικών. Τα πάντα θυσίασε στα χέρια τους. Τα όνειρά της, την πίστη της, τις ελπίδες της, ακόμα και την παιδική της αθωότητα, με την ίδια να γίνεται μάνα στην εφηβεία της χάρη στο αφεντικό της, που τελικά την έστειλε να ζήσει στους δρόμους αδιαφορώντας για το που θα καταλήξει, αποσπώντας την με την βία, συν της άλλης, ακόμα και το ίδιο της το παιδί.

Εγκατάλειψη, για δεύτερη φορά, χωρίς να έχει προλάβει καλά καλά να φτάσει στο απόγειο της εφηβείας της. Κι εκεί, στους κρύους δρόμους της πόλης, είναι που η Μαργαρίτα ανακαλύπτει την κλίση της στον χορό, τον οποίο αποφασίζει ν' ασκήσει ως επάγγελμα, πιάνοντας δουλειά ως χορεύτρια σε ένα καταγώγιο, σ' ένα καμπαρέ, προκειμένου να καταφέρει να ζήσει. Γιατί, παρά τα όσα πέρασε, παρά την προδοσία, τη βία και τον φόβο που βίωσε στο πετσί, αμούστακο παιδί ακόμα, εκείνη ήταν αποφασισμένη να επιβιώσει, να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της, να χτίσει πάνω στα συντρίμμια της περασμένης της ζωής μια νέα, καλύτερη. Μία ζωή που εκείνη δεν θα ήταν κομπάρσος, αλλά πρωταγωνίστρια, όποιο τίμημα κι αν έπρεπε να πληρώσει για να τα καταφέρει. Και πράγματι, μέσα από δεκάδες σκοπέλους και δυσκολίες, πετυχαίνει τον στόχο της, φτάνει στον κορυφή, κερδίζει την αναγνώριση, αλλά πάντα κάτι αιμορραγεί μέσα της, αφού το χθες μας καθορίζει το ποιοι είμαστε στο σήμερα, κι όσο κι αν παριστάνουμε πως ποτέ δεν υπήρξε, πάντα είναι εκεί, παραμονεύει στις σκιές της ίδιας μας της ύπαρξης.

Η Μαργαρίτα είναι ένα πλάσμα τρομαγμένο, φοβισμένο. Ακόμα και τις στιγμές εκείνες που φανερώνει το πιο δυναμικό, ή ακόμα και το πιο σκληρό της πρόσωπο, μπορούμε να διακρίνουμε πως αυτό δεν είναι παρά ένα προσωπείο, η άμυνα που έχει επιλέξει μια βαθιά ευαίσθητη και τρυφερή ψυχή προκειμένου να μην αφήσει κανέναν άλλον να σημαδέψει ανεπανόρθωτα την ψυχή της. Γιατί, με τον τρόπο αυτό, ακόμα κι αν την πληγώσουν, ακόμα κι αν την προδώσουν, εκείνη θα μπορέσει να σταθεί ακλόνητη, βράχος, δήθεν ανέγγιχτη σε όσα θα της έχουν κάνει. Η αλήθεια, όμως, είναι άλλη. Γιατί, κατά βάθος, η Μαργαρίτα, όσα χρόνια κι αν περάσουν, παραμένει εκείνο το παιδί που κλαίγοντας λαχταρά ένα χάδι, μια παρηγοριά, ένα σ' αγαπώ, όλα αυτά τα συναισθήματα, δηλαδή, και τα μικρά, απλά, καθημερινά πράγματα που για άλλους υπήρξαν δεδομένα, όχι όμως και για εκείνη. Και παρά που προσπαθεί να κρατήσει άμυνες απέναντι όσους της δείχνουν τα συναισθήματα αυτά που τόσο αποζητά, στο διάβα της ζωής της, τόσο εκείνοι επιμένουν και στέκουν εκεί, φρουροί και φύλακές της, απλώνοντας το χέρι τους όταν αυτή το χρειαστεί ώστε να σταθεί όρθια και πάλι.

Με μεγάλο σεβασμό απέναντι στη φύση της γυναίκας μα και στη δύναμη αυτής, και με πηγαία τρυφερότητα κι ευαισθησία, η κυρία Δαμιανού-Παπαδοπούλου παραθέτει μία ιστορία που, όπως προανέφερα και στον πρόλογό μου, μπορεί να μην είναι πρωτότυπη, μπορεί να μην ερχόμαστε για πρώτη φορά σε επαφή μαζί της, ωστόσο, κάποιες φορές, δεν έχει σημασία η ίδια η ιστορία, αλλά το πως θα επιλέξει κανείς να την αφηγηθεί. Και η αγαπημένη συγγραφέας της καρδιάς μας το κάνει με τον δικό της υπέροχα μοναδικό τρόπο, τον τρόπο εκείνο που αγγίζει τις καρδιές ακόμα και των πιο σκληρών αναγνωστών. Χωρίς εκτενείς ιστορικές αναφορές που θα κούραζαν και θα ήταν ανούσιες. Χωρίς μελοδραματιστούς ή δραματικές υπερβολές που προσπαθούν να εκβιάσουν τα συναισθήματά μας. Δεν το έχει ανάγκη, ούτε η ψυχή της, ούτε η πένα της, που απλή αλλά μεστή, λυρική και συναισθηματικά παραστατική, καταφέρνει να πει όλα όσα θέλει να πει.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Δαμιανού-Παπαδοπούλου Γιόλα
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2019
Αρ. σελίδων: 464
ISBN: 978-618-01-2848-2