Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
O Μίλαν Μπεργκ περιμένει υπομονετικά στο φανάρι. Ένα αυτοκίνητο σταματάει δίπλα του.
Στο πίσω κάθισμα ένα τρομοκρατημένο κορίτσι κρατάει κολλημένο στο τζάμι ένα σημείωμα.
ΒΟΗΘΕΙΑ
ΑΥΤΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ
Μια κραυγή για βοήθεια;
Ο Μίλαν δεν έχει ιδέα. Είναι αναλφάβητος. Όμως, το ένστικτό του φωνάζει ότι το κορίτσι βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο.
Στα μάτια της είναι ζωγραφισμένος ο φόβος κι αυτό είναι ένα μήνυμα που μπορεί να «διαβάσει».
Αποφασίζει να ακολουθήσει το αυτοκίνητο, κι έτσι ξεκινά μια εφιαλτική περιπλάνηση που θα τον οδηγήσει σε μια σκληρή συνειδητοποίηση:
Κάποιες φορές η αλήθεια είναι υπερβολικά φριχτή για να την αντέξεις…
Κάποιες φορές η άγνοια είναι το μεγαλύτερο δώρο του κόσμου…

Προσωπική άποψη:
Οι εκδόσεις Διόπτρα, κάνοντας πάντα το καλύτερο δυνατόν για να ευχαριστήσουν τους αναγνώστες, έφεραν ένα ακόμα βιβλίο του Sebastian Fitzek προκειμένου να τον απολαύσουμε για μία ακόμα φορά, αλλά και για να μακρύνει ακόμα περισσότερο η λίστα με τα βιβλία του τα οποία κι έχουμε στην κατοχή μας. Γιατί, κακά τα ψέματα, όσοι αγαπάμε τον Fitzek, δεν διαβάζουμε καν τις περιλήψεις των νέων του βιβλίων, απλά σπεύδουμε να τα αποκτήσουμε. Φυσικά, δεν μπορούμε όλοι να τον έχουμε στην κορυφή των προτιμήσεών μας, αφού ο χαοτικός πολλές φορές τρόπος σκέψης του δεν ταιριάζει σε όλους, αλλά υπάρχει ένα πράγμα που όλοι παραδεχόμαστε. Πως έχει δική του συγγραφική ταυτότητα, έναν λογοτεχνικό χαρακτήρα που όμοιό του δεν έχει άλλος κανείς.

Στο βιβλίο του αυτό, ο Fitzek, μας αφηγείται την ιστορία του Μίλαν Μπεργκ, ενός ανθρώπου που από τη μία στιγμή στην άλλη θα βρεθεί μπλεγμένος σε μια υπόθεση, που ξεπερνάει κατά πολύ όλα όσα μπορούσε να φανταστεί. Ενώ βρίσκεται με το αμάξι στο σταματημένος σε ένα φανάρι, ακριβώς δίπλα του σταματάει ένα άλλο αυτοκίνητο, στο πίσω κάθισμα του οποίου βρίσκεται ένα μικρό κορίτσι, που κρατάει κολλημένο στο τζάμι ένα σημείωμα. Όμως εκείνος δεν μπορεί να το διαβάσει, αφού είναι αναλφάβητος. Ωστόσο, κάτι μέσα του τού λέει πως δεν πρέπει να αγνοήσει το περιστατικό και πως το κορίτσι εκείνο βρίσκεται σε κίνδυνο και πως εκείνος είναι ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι για να το βοηθήσει, αν και σύντομα θ' αρχίσει ν' αναρωτιέται μήπως έπρεπε να είχε αγνοήσει τα σημάδια μένοντας στην πλάνη του.

Όπως η πλειοψηφία των βιβλίων του Fitzek, έτσι και το "Αναλφάβητος" είναι ένα πολυδιάστατο μυθιστόρημα, που πίσω από την εικόνα που όλοι μπορούμε να δούμε, κρύβει και μια δεύτερη, ακόμα πιο σκοτεινή, και πίσω από τις πτυχές αυτής, αλήθειες που δεν είναι πάντοτε εύκολο να τις διαχειριστούμε, αλλά που έστω και μέσα από ένα πέπλο ακρότητας και υπερβολής, αποτυπώνουν την πιο σκληρή αλήθεια της πραγματικότητας και της ανθρώπινης ύπαρξης, όπου μπορεί να γίνει τόσο διεστραμμένη που πραγματικά να δοκιμάσει τα όρια και τις αντοχές μας. Με απλά λόγια, έχουμε να κάνουμε με μια πλοκή που αν και αρχικά φαντάζει αρκετά απλή, στην πορεία εξελίσσεται σε ιδιαίτερα δαιδαλώδη, όπου αν δεν προσέξεις και αφήσεις την άκρη του νήματος να φύγει από τα χέρια σου, μπορείς πολύ εύκολα να χαθείς μέσα της.

Η μορφή αναλφαβητισμού του Μίλαν δεν είναι η συνηθισμένη, εκείνη δηλαδή όπου ο άνθρωπος είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα γράμματα, αλλά την ίδια στιγμή διαθέτει εξαιρετικά φωτογραφική μνήμη, ώστε να είναι σε θέση ν' αποτυπώσει αυτό που βλέπει, άσχετα απ' το αν δεν μπορεί να το αναγνωρίσει, πόσο μάλλον να το κατανοήσει έστω και περιγραφικά. Αυτό είναι που αφορά και το πρώτο επίπεδο του βιβλίου που έχει να κάνει με τον αναλφαβητισμό εν γένει και κατά πόσο αυτός επηρεάζει τη ζωή ενός ανθρώπου σε μια κοινωνία όπου το 90% των πληροφοριών αυτής διακινούνται μέσω γραπτού λόγου, και πόσο εύκολο, ή όχι, είναι το να επιβιώσει κανείς μέσα σε μια τέτοια συνθήκη, παλεύοντας να μην αναγνωριστεί η αδυναμία του ώστε να μην στιγματιστεί.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, λιγότερο κοινωνικό και περισσότερο εσωτερικό, και σε ό,τι έχει να κάνει με την ανθρώπινη ψυχή και την δυνατότητα αλλοίωσης αυτής υπό ορισμένες συνθήκες, έχουμε να κάνουμε με την κακή πλευρά που κάθε άνθρωπος κρύβει μέσα του, με το πως την διαχειρίζεται, πως την καταλαγιάζει, πως δεν της επιτρέπει να πνίξει την καλή του πλευρά του, ή πως την αφήνει να τον παρασύρει σε σκοτεινά μονοπάτια απ' τα οποία ίσως να μην υπάρχει επιστροφή, με συνέπειες καταστροφικές τόσο για τον ίδιο όσο και για τους γύρω του. Εκτός όλων αυτών, όμως, εξετάσει και τη θέση της επιστήμης και του πόσο παρεμβατική μπορεί να γίνει αυτή στην ανθρώπινη φύση και κατά πόσο η ίδια επηρεάζεται και καθορίζεται, εκτός ανθρωπίνων παρεμβάσεων και φυσικών εξελίξεων, και από κληρονομικά στοιχεία και ταυτότητες.

Το "Αναλφάβητος" είναι ένα βιβλίο με γρήγορη ροή αφήγησης, έντονο σασπένς που συμβάλλει στο να διατηρηθεί η αγωνία μας καθ' όλη την διάρκεια της ανάγνωσης, ενώ δεν διστάζει να γίνει ιδιαίτερα σκληρό, όπου κρίνει πως μπορεί να δοκιμάσει τα όριά μας, και περιγραφικό συνάμα, αποτυπώνοντας τη βία και την κακομεταχείριση με τέτοιους τρόπους, που μας προκαλεί να κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας και να αναρωτηθούμε, τόσο ως μονάδες όσο και ως μέρη μιας κοινωνίας, πόσο ανθρωποφάγοι μπορούμε να γίνουμε. Όπως συνηθίζει στις αφηγήσεις του, ο Fitzek, μεταπηδάει από μέρος σε μέρος και από χρόνο σε χρόνο, πράγμα που μπορεί να μας προκαλεί ίλιγγο κάποιες στιγμές, αλλά που διαθέτει τη δική του γοητεία. Μυστήριο που εντείνετε διαρκώς, χαρακτήρες που όσο ένοχοι φαντάζουν, άλλο τόσο αθώοι θα μπορούσαν να είναι, και μια μόνιμη αμφισβήτηση ακόμα και του ίδιου μας του εγώ.
Βαθμολογία 8,5/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Sebastian Fitzek
Μεταφραστής: Κανελλοπούλου Δέσποινα
Εκδόσεις: Διόπτρα
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 408
ISBN: 978-960-653-252-8