Οι στερεοτυπικές αντιλήψεις κατέχουν κυρίαρχη θέση στη γνώμη που έχουν διαμορφώσει οι περισσότεροι άνθρωποι για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παραδείγματος χάριν, νεαροί Βρετανοί στρατιώτες, πολλοί από αυτούς εκκολαπτόμενοι ποιητές, έχασαν πρόωρα και με φρικτό τρόπο τη ζωή τους σε λασπότοπους όπου τους είχαν οδηγήσει ανίκανοι στρατηγοί, κατά τα φαινόμενα επί ματαίω. Μολονότι οι στερεοτυπικές αντιλήψεις δεν είναι κατʼ ανάγκην ψευδείς, συνιστούν στην καλύτερη περίπτωση μια επιλεκτική παρουσίαση της αλήθειας.Στο επίτομο συγγραφικό έργο του Hew Strachan επιχειρείται μια εντυπωσιακή, νέα καταγραφή των εχθροπραξιών, με πολλές νέες ερμηνείες και αποκαλύψεις για ένα από τα καθοριστικά ιστορικά γεγονότα του 21ού αιώνα. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που συχνά χαρακτηρίζεται εσφαλμένα ως μια παρατεταμένη, εξ αποστάσεως αντιπαράθεση στο Δυτικό Μέτωπο, εξετάζεται πρώτη φορά υπό το πρίσμα των παγκόσμιων εξελίξεων.Ο Strachan υποστηρίζει με πειστικό τρόπο ότι η εν λόγω σύρραξη είχε λάβει τις διαστάσεις ενός παγκοσμίου πολέμου πολύ πριν από τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών και τη Ρωσική Επανάσταση του 1917. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, που κάθε άλλο παρά μια ευρωπαϊκή υπόθεση ήταν, αφορούσε τις αποικιακές κτήσεις των ευρωπαϊκών δυνάμεων, αλλά και απόμακρες περιοχές που χαρακτηρίζονταν από έλλειψη σταθερότητας και ισορροπίας, όπως τα Βαλκάνια, η Αφρική και η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η ύπαρξη των εδαφών αυτών καθιστά κατανοητούς τους λόγους για τους οποίους ο πόλεμος δε φαινόταν μάταιος εκείνη τη χρονική περίοδο^ για τους Βρετανούς και τους Γάλλους, ο πόλεμος έγινε σύντομα ένας αγώνας για την υπεράσπιση του φιλελευθερισμού.Προσιτό στο μέσο αναγνώστη, συναρπαστικό, άκρως αξιόπιστο και εμπλουτισμένο με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, μεγάλο μέρος του οποίου δεν έχει δημοσιευτεί κατά το παρελθόν, το παρόν συγγραφικό έργο αποτελεί μια υποδειγματική καταγραφή σύγχρονων ιστορικών γεγονότων.
Τρία πρόσωπα, ένας άντρας και δύο γυναίκες. Θα μπορούσε να είναι απλώς μια ιστορία αγάπης, ένα μυθιστόρημα για έναν διχασμένο ανάμεσα σε δύο αγάπες άντρα. Ωστόσο, ο εσωτερικός μονόλογος, η ειλικρινής εξομολόγηση, τα θραύσματα προτάσεων, οι ασυναίσθητες επαναλήψεις, το παιχνίδι μεταξύ συνειδητού και υποσυνείδητου, μεταξύ του ολοκληρωμένου και του ματαιωμένου το καθιστούν μια βαθιά ψυχογραφική κατάδυση, με καμβά την αντίθεση ανάμεσα σε μια σχέση επιφανειακή και καθαρά σαρκική και μια άλλη μάλλον εφηβική, ειδυλλιακή και ψυχική. Από τη μία η Φιλιώ μια νέα, εντυπωσιακή κοπέλα που όμως –για τον αφηγητή– δεν είναι παρά το υποκατάστατο της Άννας, μιας μορφής που εμφανίζεται εξιδανικευμένη στον αναγνώστη, σχεδόν άσπιλη πίσω από το πέπλο με το οποίο την τυλίγει ο αφηγητής. Ο τελευταίος, κυνικός όσον αφορά τη Φιλιώ, ευγενικός και προστατευτικός απέναντι στην Άννα. Ώριμος και ψυχρός απέναντι στη Φιλιώ, έφηβος και αδέξιος απέναντι στην Άννα, ένας ήρωας με τάσεις φυγής από το τώρα του και νοσταλγικής επιστροφής στο χθες του. “Tο τέλος του μυθιστορήματος είναι αντίστοιχο σε δύναμη με την εξέλιξή του, βασανιστικό [...] οι επαναλήψεις ως αφηγηματική τεχνική επιδέξια συμφύρουν τις χρονικές εκτάσεις του παρελθόντος και ανακυκλώνουν τον χρόνο της αφήγησης. Ίσως όμως να βρίσκεται εδώ, σʼ αυτά τα ψήγματα μνήμης που σχηματίζουν ανάκατα και ατελέσφορα λεκτικά κατάλοιπα, όλη η ουσία ενός βιωμένου έρωτα που μια πραγματίστρια όπως η Φιλιώ δεν θα μπορούσε ποτέ να καταλάβει. Γιατί μέσα σʼ αυτή κρύβεται απέραντη σκληρότητα και οδύνη. Άλλωστε, έχει ανάγκη ο έρωτας από αυταπόδεικτες αλήθειες;” Δ. Τσατσούλης (ΤΟ ΒΗΜΑ) “Η ιστορία αναπτύσσεται παράλληλα μέσα σʼ ένα παρόν που με τη δράση του λειτουργεί κυρίως ως ένα μυθιστορηματικό σκηνικό μέσα στο οποίο ξετυλίγεται η πραγματική ιστορία ... Η τεχνική αυτή υπηρετεί παράλληλα τόσο την ανάπτυξη της πλοκής, όσο και την υπογράμμιση της ιδανικότητας του παρελθόντος σε σχέση με την ευτέλεια του παρόντος”. Βαγγέλης Αθανασόπουλος (περ. ΑΝΤΙ) Το ερωτικό παραλήρημα ενός ώριμου ματαιωμένου άντρα που ανάμεσα σε δύο γυναίκες –μία συνομήλική του και μία πολλά χρόνια νεότερή του· μία διαρκώς παρούσα, παρά τη σωματική της απουσία και μία απούσα, παρά το γεγονός ότι συμμετέχει ενεργά όσο διαρκεί η αφήγηση– βυθίζεται στα επικίνδυνα και σκοτεινά νερά της μνήμης, φέρνοντας στο φως πολύτιμα κομμάτια της περασμένης ζωής του. Προσπαθώντας να συναρμολογήσει σκόρπιες στιγμές και εικόνες μιας τελειωμένης ερωτικής ιστορίας, προκειμένου να δημιουργήσει ερείσματα ύπαρξης στο παρόν και να δικαιωθεί στα μάτια του άλλου. Και συνειδητοποιώντας, όσο διαρκεί η καταβύθιση και η αφήγησή του, ότι το θαύμα του έρωτα δεν μπορεί να έχει διάρκεια· ότι ο έρωτας, ερήμην των εκάστοτε πρωταγωνιστών του, αυτοπυρπολείται ανάμεσα σε δύο στιγμές. Η μία στιγμή είναι αυτή της γέννησής του και η άλλη του θανάτου του· το ενδιάμεσο διάστημα δεν είναι παρά ένα διάστημα χειμερίας νάρκης, κατά τη διάρκεια του οποίου τον πρώτο λόγο έχουν η συνήθεια, η ψευδαίσθηση και οι αυταπάτες.
Αναρτήσεις
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου