Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
1879, Γιορκ. Η Γκρέτα Κοστέλο πρέπει να τα βγάλει πέρα μόνη της. Βρίσκει μερική απασχόληση στο κατάστημα ενός ηλικιωμένου κοσμηματοπώλη, του Σαούλ Έιμπραχαμς, δουλεύοντας μόνο κάθε Σάββατο. Όμως, η προσοχή της στη λεπτομέρεια, τα μακριά της δάχτυλα και η σημασία που αποδίδει στην ομορφιά σύντομα πείθουν τον Σαούλ να την εκπαιδεύσει ως κεντήστρα μαργαριταριών. Η νέα αυτή ιδιότητα θα τη βγάλει από τις δυσκολίες και θα την οδηγήσει σε μια νέα ζωή.
1879, Σκοτία. Ο Τζεμ Μπέλαμι γνωρίζει την τεράστια δύναμη ενός τέλειου μαργαριταριού. Ο πατέρας του ήταν κυνηγός μαργαριταριών σε έναν παραπόταμο του Τέι στο Πέρθσερ της Σκοτίας, και μαζί είχαν βρει το σπανιότερο μαργαριτάρι, μια ολόλευκη καλλονή με το όνομα «Αρχόντισσα». Όταν το μαργαριτάρι καταλήγει στα χέρια του εμπόρου Έμπεν Σλίνγκερ, ο Τζεμ ρίχνεται στο κατόπι του, αποφασισμένος να το πάρει πίσω.
Μέσα από διαφορετικές γενιές και ηπείρους, από τους ποταμούς της Σκωτίας έως τον μεγάλο Μισισιπή, ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙ είναι ένα μυθιστόρημα επιθυμίας και εκδίκησης, μια ιστορία για την οικογένεια και την ελευθερία, αλλά και για το ταξίδι μιας γυναίκας έως την αποκάλυψη της πραγματικής ομορφιάς που κρύβει μέσα της.

Προσωπική άποψη:
Το 2013 οι εκδόσεις Ψυχογιός είχαν φέρει στη χώρα μας το βιβλίο της Leah Fleming, "Το κορίτσι κάτω από την ελιά". Ένα βιβλίο που θα τολμούσα να πω πως αγαπήθηκε ιδιαίτερα από την πλειοψηφία του κοινού που το διάβασε, πιθανότατα επειδή η ιστορία του διαδραματίζεται στην Ελλάδα και πιο συγκεκριμένα στην Κρήτη, άρα κάπου μέσα μας ίσως και να λειτούργησε το εθνικό μας φρόνημα και να μας επηρέασε λιγάκι. Ένα βιβλίο που έχει εξαντληθεί και που έχει σταματήσει από καιρό να κυκλοφορεί, κάτι που με έκανε να πιστέψω πως δεν θα δούμε άλλο έργο της συγγραφέας να φτάνει στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Κι όμως, τέσσερα χρόνια μετά, οι εκδόσεις Ψυχογιός φέρνουν ένα ακόμα βιβλίο της Fleming, "Το τελευταίο μαργαριτάρι", που αν και διαθέτει πολλά από τα γνώριμα χαρακτηριστικά του συγγραφικού της ύφους, επιλέγει να κάνει ένα ακόμα μακρύτερο ταξίδι πίσω στο χρόνο, μιλώντας μας για την εκδίκηση, το καθήκον, τη ζωή, την ελευθερία που σου προσφέρει το να ξέρεις ποιος είσαι.

Βρισκόμαστε στο 1879, στην πόλη του Γιορκ, όπου η Γκρέτα Κοστέλο καλείται να πάρει τη ζωή στα χέρια της. Για να το πετύχει αυτό, ψάχνει αγωνιωδώς για μια εργασία, ώστε να μπορεί να βγάζει τα προς το ζην. Ο Σαούλ Έιμπραχαμς, ένας ηλικιωμένος κοσμηματοπώλης, της προσφέρει μια θέση εργασίας μόνο, όμως, κάθε Σάββατο, αλλά δεν αργεί ν' ανακαλύψει το ταλέντο της Γκρέτα και την προσοχή που η ίδια δίνει στη λεπτομέρεια, και αποφασίζει να την εκπαιδεύσει ως κεντήστρα μαργαριταριών, μια απόφαση που θα της αλλάξει τη ζωή. Την ίδια περίοδο, στη Σκωτία, ο Τζεμ Μπέλαμι, γιος ενός γνωστού κυνηγού μαργαριταριών, χάνει μέσα από τα χέρια του το τελειότερο μαργαριτάρι του κόσμου, που μαζί με τον πατέρα του είχαν ανακαλύψει, και το οποίο του πορσέφερε έως εκείνη τη στιγμή τεράστια δύναμη. Θέλοντας να το πάρει πίσω, θα ξεκινήσει ένα ταξίδι με σκοπό να βρει τον άντρα εκείνο στα χέρια του οποίου έχει καταλήξει ο προσωπικός του θησαυρός, βρίσκοντας στη διαδρομή περισσότερα απ' όσα περίμενε.

Η ιστορία ταξιδεύει σε διάφορους τόπους και χρόνους. Αυτό κάνει το βιβλίο να είναι ταξιδιάρικο και πολυπολιτισμικό, με την συγγραφέα να αποδίδει ικανοποιητικά το εσωτερικό κλίμα κι αίσθημα της εκάστοτε εποχής και του εκάστοτε τόπου, ενώ δεν πρέπει να παραλείψουμε πως οι περιγραφές της είναι εξίσου όμορφες, ζωντανές και περιγραφικές, αποτυπώνοντας με ρεαλιστική παραστατικότητα της εικόνες που συνοδεύουν το αναγνωστικό μας ταξίδι. Βέβαια, στο σημείο αυτό, πρέπει να πούμε πως η Fleming είναι μια συγγραφέας που δύσκολα θα σου προκαλέσει μεικτά ή μέτριας έντασης συναισθήματα. Όσον αφορά εμένα, δεν είναι από τις αγαπημένες μου, αφού θεωρώ πως οι ιστορίες της έχουν μια αφηγηματική βραδύτητα, τουλάχιστον στα σημεία, όχι επειδή δεν τρέχουν οι εξελίξεις και τα γεγονότα, αλλά επειδή αυτά μας βομβαρδίζουν χωρίς να υπάρχει πάντοτε κάποια ουσία πίσω απ' αυτά.

Το βιβλίο αυτό, ανάμεσα σε όλα τ' άλλα, πραγματεύεται και μια όμορφη ερωτική ιστορία, αν και προσωπικά δεν την ένιωσα να βρίσκεται τόσο πολύ στο επίκεντρο του συνόλου της αφήγησης, όσο στο φόντο αυτής. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που σε προσωπικό επίπεδο μου άρεσε γιατί, ως στοιχείο της αφηγηματικής ταυτότητας του έργου, το διαφοροποιεί από άλλα βιβλία του είδους του, τα οποία θα εστίαζαν, πιθανότατα, με αρκετά επιτηδευμένο τρόπο στην ιστορία αγάπης και όχι σε όσα συνέβαιναν γύρω απ' αυτήν, επιχειρώντας με τον τρόπο αυτό να κερδίσουν σε επίπεδο ταύτισης του αναγνώστη με τους ήρωες. Θεωρώ την προσπάθεια εκμαίευσης συγκίνησης πολύ φτηνό τρόπο για να κερδίσεις το κοινό σου και, ευτυχώς, η Fleming δεν πέφτει στην παγίδα αυτή. Μπορεί να χάνει την ουσία της ιστορίας της κάποιες φορές, αλλά τουλάχιστον δεν εκμεταλλεύεται τους ήρωές της και το δράμα τους για να μας αποσπάσει την προσοχή από την αδυναμία της αυτή.

Αυτό που πρέπει να αναγνωρίσω στην Fleming, όσο κι αν δεν είμαι λάτρης της γραφής της, είναι ότι ξέρει να σκιαγραφεί με πολύ όμορφο τρόπο τους χαρακτήρες της, κάθε φορά, αλλά και ν' αναλύει τα συναισθήματά τους σε όλα τα επίπεδα. Μπαίνει σε μια πραγματικά βαθιά διαδικασία ενδοσκόπησης αυτών, αλλά και όλων όσων αυτοί νιώθουν, αισθάνονται, βιώνουν, πράγμα όμορφο αφού σου επιτρέπει, όχι μόνο να δεθείς μαζί τους, αλλά και να κατανοήσεις καλύτερα την ψυχή τους, τη συνείδησή τους και τον μηχανισμό που αυτές λειτουργούν κάτω από τις εκάστοτε συνθήκες. Αν κάτι μου έλειψε και θα ήθελα να βρω στο βιβλίο αυτό, θα ήταν μια πιο γρήγορη και ισορροπημένη ροή γεγονότων και, ίσως, αυτά να ήταν πιο σφιχτοδεμένα μεταξύ τους έτσι ώστε να μην δημιουργούνται αφηγηματικά κενά. Παρ' όλα ταύτα, "Το τελευταίο μαργαριτάρι" είναι μια ιδιαίτερα τρυφερή και νοσταλγική ιστορία που μπορεί να σας ταξιδέψει όμορφα.
Βαθμολογία 8/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Leah Fleming
Μεταφραστής: Καψάλης Χρήστος
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2017
Αρ. σελίδων: 504
ISBN: 978-618-01-2105-6