Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Κόρη καλής αθηναϊκής οικογένειας, η Ρόσα γεννήθηκε ανυπότακτη, όπως μαρτυρούσε και το φλογερό κόκκινο των μαλλιών της, αν και πολλοί απέδιδαν τoν απείθαρχο χαρακτήρα της στο γεγονός πως είχε ανατραφεί με ελευθερία ανάρμοστη, έχοντας μητέρα μια γυναίκα κλεισμένη στον κόσμο της και για πατέρα έναν επιπόλαιο μπον βιβέρ.
Η νεαρή αριστοκράτισσα θα σοκάρει την οικογένειά της, όταν το καλοκαίρι του 1914 ερωτευτεί τον Χάρη, έναν φτωχό φοιτητή της ιατρικής που κατάγεται απ’ τις τουρκοκρατούμενες ως πρόσφατα περιοχές της Μακεδονίας. Κι ενώ ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος μαίνεται, κι η Αθήνα, η πόλη της, κι η Ελλάδα ολόκληρη σπαράσσονται από τον διχασμό που δημιουργεί η ρήξη Κωνσταντίνου και Βενιζέλου, εκείνη θα ασπαστεί τον βενιζελισμό αψηφώντας τις φιλοβασιλικές της καταβολές και θα βαδίσει σε δρόμους ριψοκίνδυνους, κερδίζοντας για τις επιλογές της από τους συμπολίτες της το ειρωνικό παρανόμι «η αγαπητικιά του Τουρκομερίτη».
Η ζωή μιας τολμηρής και ξεχωριστής γυναίκας στην ταραγμένη εποχή του Εθνικού Διχασμού και των μετέπειτα χρόνων, η οποία δε θα διστάσει να απαρνηθεί τα προνόμια της κοινωνικής της θέσης και να πάει κόντρα στα επικρατούντα ήθη, ακολουθώντας τα προστάγματα της καρδιάς της.

Προσωπική άποψη:
Η κυκλοφορία κάθε νέου βιβλίου της Σόφης Θεοδωρίδου αποτελεί μία σημαντική αναγνωστική στιγμή, όχι μόνο για μένα, αλλά για όλους όσοι την ακολουθούν μέσα στο πέρασμα του χρόνου και την αγαπάνε, όχι γιατί αφηγείται ευχάριστες ιστορίες που ζεσταίνουν την καρδιά μας, αλλά γιατί επιτυγχάνει, μέσα από τις πιο μελανές στιγμές του τόπου τούτου, και μέσα από έναν κυκεώνα δύσκολων και τραγικών καταστάσεων, ν' αγγίξει την καρδιά και το μυαλό μας. Καταφέρνει να μας συγκινήσει, όχι με φτηνά τερτίπια αλλά με αφηγήσεις που δίκαια ραγίζουν την καρδιά μας. Καταφέρνει να μας προβληματίσει, όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο, αλλά και σε εθνικό, σε μια εποχή που ενώ θα έπρεπε να έχουμε κάνει αλματώδη βήματα μπροστά, εμείς μοιάζουμε όλο και περισσότερο δέσμιοι συμπεριφορών που στο παρελθόν μάς πλήγωσαν βαθιά και που, όμως, δε φαίνεται να μας δίδαξαν αρκετά.

Καλοκαίρι του 1914, λοιπόν, ένας χρόνος μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, που σήμανε και τη λήξη του Β' Βαλκανικού πολέμου, και λίγο πριν να ξεσπάσει ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, που έμελε να σημαδέψει τόσο την Παγκόσμια Ιστορία, όσο και την Ιστορία του τόπου μας. Γιατί, εν μέσω συμμαχικών εμπλοκών και καλύψεων -ή απουσίας αυτών που οδήγησαν τις Μεγάλες Δυνάμεις σε σκληρές αποφάσεις προκειμένου ν' ασκηθούν οι κατάλληλες πιέσεις-, διπλωματικών προσπαθειών και εσωτερικών προστριβών, με τον Κωνσταντίνο να θέλει τα ταχθεί υπέρ των Γερμανών ενώ ο Βενιζέλος υποστήριζε τη μεριά της Αντάντ, κάτι που οδήγησε την Ελλάδα σε μια επιστράτευση μεν, όπου κανείς δεν πολεμούσε δε, σε εξαθλιωτικές συνθήκες πείνας και κακουχίας για τους πολίτες, με τον Κωνσταντίνο να προπαγανδίζει, και που όλα μαζί οδήγησαν στη δημιουργία μιας Προσωρινής Κυβέρνησης με αρχηγό τον Βενιζέλο, βάζοντας τη χώρα οριστικά μέσα στον Πόλεμο μα και σε μια νέα εποχή.

Θα μπορούσα να αναφέρω ακόμα περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το ιστορικό πλαίσιο και υπόβαθρο της ιστορίας της κυρίας Θεοδώρου, και να επεκταθώ εκτενέστερα σε γεγονότα και καταστάσεις, που άλλες τις γνωρίζουμε κι άλλες όχι και τόσο καλά, αλλά θεωρώ πως κάτι τέτοιο θα ήταν κουραστικό και πως θα μας έβγαζε -ίσως- εκτός "κριτικού" κλίματος. Άλλωστε, όταν μιλάμε για ένα βιβλίο με ιστορικό πλαίσιο, το να υπεραναλύουμε αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία και νόημα, καθότι αυτό βρίσκεται στο προσωπικό αναγνωστικό ταξίδι που κάνει ο καθένας από εμάς. Γιατί, η κυρία Θεοδωρίδου, όπως σε κάθε της βιβλίο, άλλωστε, έχει καταβάλει μεγάλη ιστορική -και όχι μόνο- έρευνα, συστήνοντάς μας, μέσα από τη δικιά της ιστορία, ορισμένες πτυχές της Ιστορίας του τόπου μας, με πολλές απ' αυτές να είναι μελανές, μα και με πολλές απ' αυτές να κρύβουν μέσα τους αλήθειες και λεπτομέρειες για τις οποίες κανείς δεν μας είχε μιλήσει έως σήμερα, γεννώντας μέσα μας το ενδιαφέρον να ψάξουμε, να ανακαλύψουμε, να μάθουμε, ακόμα περισσότερα. Αν μη τι άλλο, το να σου προκαλεί ένα βιβλίο τέτοιες επιθυμίες κι ανάγκες είναι εξαιρετικά σπουδαίο. Πολύ περισσότερο σε μία εποχή που μοιάζει να ξεχνάμε την Ιστορία μας, μα και τα λάθη μας, επαναλαμβάνοντάς τα επικίνδυνα, έστω και μέσα από άλλες διαστάσεις.

Ένα ακόμα στοιχείο, ωστόσο, που κάνει την κυρία Θεοδωρίδου να ξεχωρίζει από άλλους ομότεχνούς της, είναι το πόσο άρτια και δομημένα ψυχογραφήματα δημιουργεί, προσφέροντάς μας χαρακτήρες, ήρωες ή αντιήρωες, δεν έχει σημασία, απόλυτα ολοκληρωμένους, με βάθος και με ουσία. Χαρακτήρες που κάτι έχουν να πουν, να μας διδάξουν, που είναι προορισμένοι ν' αφήσουν βαθιά μέσα μας το στίγμα τους και να μην τους ξεχάσουμε ποτέ. Ένας τέτοιος χαρακτήρας είναι και η Ρόσα, ένα πλάσμα πολύ μπροστά για την εποχή της, μια γυναίκα αερικό, με τόλμη, θάρρος, πυγμή, με απαράμιλλη γενναιότητα και βάθος ψυχής που δεν διστάζει μπροστά σε ηθικολογικούς κανόνες, σε πρέπει και σε μη μέσα στα καλούπια των οποίων δεν χωράει, δεν μπορεί να ταιριάξει. Τι κι αν έχει αριστοκρατική καταγωγή και η Τάξη της επιβάλλει συγκεκριμένα πρότυπα, εκείνη ακολουθεί την φλόγα της καρδιάς της και τολμάει να ερωτευτεί, να ονειρευτεί, να διεκδικήσει τα θέλω της, όσες ταμπέλες κι αν της κρεμάσουν προσπαθώντας να την στιγματίσουν, με πρώτη όλων εκείνη της "αγαπητικιάς", που περήφανα αγκαλιάζει γιατί ο έρωτας ο ένας, ο μεγάλος, δεν σηκώνει ντροπή.

Και ναι, μπορεί στον πυρήνα της ιστορίας αυτής να βρίσκεται ένας έρωτας που φαντάζει αρκετά κλισέ, όμως, ακόμα κι αυτό εξαρτάται μέσα από ποιο πρίσμα θα επιλέξεις να τον εξετάσεις. Μπορεί ο έρωτας της Ρόσας και του Χάρη να βασίζεται σε μια συγκεκριμένη, όχι και τόσο πρωτότυπη συνταγή, αναλογιστείτε, όμως, σε ποια εποχή τοποθετείται -σ' εκείνη του Εθνικού Διχασμού, όπου οι Έλληνες κάνουμε αυτό που ξέρουμε καλύτερα. Τρωγόμαστε με τα ρούχα μας και αναμεταξύ μας, κοιτάζοντας το δέντρο και χάνοντας το δάσος, επιτρέποντας τους εαυτούς μας ν' αναλωθούν σε γεγονότα και καταστάσεις που, στην πραγματικότητα, ούτε τόσο τραγικά, ούτε τόσο σημαντικά είναι. Τώρα, λοιπόν, παραλληλίστε την κατάσταση αυτή, του τότε, με αυτό που βιώνουμε στο σήμερα, και συνειδητοποιήσετε λεπτό το λεπτό, πόσο κοντά στο τώρα είναι το τότε, και αναλογιστείτε πόσο τραγικό, και τρομακτικό συνάμα, είναι όλο αυτό. Και παράλληλα, αναλογιστείτε πόσο απαράδεκτα αφελείς είμαστε.

Εν κατακλείδι, κι επειδή δεν θέλω ν' αρχίσω ν' αναλύω ακόμα και τις πιο μικρές λεπτομέρειες του βιβλίου, όχι επειδή δεν το αξίζουν, αλλά γιατί αυτό το "ταξίδι" πρέπει να το κάνετε μόνοι σας και να το απολαύσετε σε κάθε του βήμα, "Η αγαπητικιά" είναι πολύ περισσότερα από ένα κοινωνικό-ιστορικό μυθιστόρημα. Ναι, είναι ένα βιβλίο μέσα από τις σελίδες του οποίου ανακαλύπτεις νέα πράγματα και πτυχές της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. Ναι, είναι ένα βιβλίο που σου θυμίζει τις κοινωνικές συνθήκες του κάποτε και του πόσο δύσκολο ήταν το ν' αγωνιστεί κανείς, και πόσα πολλά έπρεπε να θυσιάσει, προκειμένου να υποστηρίξει τα πιστεύω του, μα και να επιχειρήσει να βάλει το δικό του λιθαράκι προκειμένου να συντελεστεί μια αλλαγή. Είναι ένα βιβλίο για την Ιστορία, για την Ελλάδα, μα πάνω απ' όλα, είναι ένα βιβλίο για τον Άνθρωπο και για την αλλαγή στην οποία αυτός μπορεί να συντελέσει, σε προσωπικό και συλλογικό επίπεδο, αρκεί να έχει την ψυχή και την επιθυμία να το κάνει. Και η Ρόσα τα είχε όλα αυτά κι ακόμα περισσότερα. Αφεθείτε, λοιπόν, στη μαγική πένα της κυρίας Θεοδωρίδου, η οποία δεν απαιτεί διαπιστευτήρια ή κριτικές αναλύσεις, και "ταξιδέψτε" για μία ακόμα φορά με τις σελίδες της.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Θεοδωρίδου Σόφη
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2018
Αρ. σελίδων: 544
ISBN: 978-618-01-2547-4