"Εύα" του Arturo Pérez - Reverte

Μάρτιος του 1937. Ενώ ο ισπανικός εμφύλιος συνεχίζει την τραγική πορεία του, μια αποστολή φέρνει τον Λορένθο Φαλκό στην Ταγγέρη, πολυτάραχο σταυροδρόμι κατασκόπων, μαύρης αγοράς και συνωμοσιών, με εντολή να πείσει τον καπετάνιο ενός πλοίου φορτωμένου με χρυσάφι από την Τράπεζα της Ισπανίας να αλλάξει πλευρά. Η πληροφορία πως στο πλοίο επιβαίνει η Εύα, της οποίας τη ζωή έχει σώσει ήδη μια φορά, κάνει την αποστολή του ακόμη δυσκολότερη... Εθνικοί, δημοκρατικοί και Σοβιετικοί κατάσκοποι, άντρες και γυναίκες, βρίσκονται αντιμέτωποι σ’ έναν πόλεμο σκοτεινό και βρόμικο, όπου θα επιστρέψουν επικίνδυνα φαντάσματα από το παρελθόν.
Στην "Εύα", το δεύτερο βιβλίο με τους πρωταγωνιστές που ο Ρεβέρτε παρουσίασε στο "Φαλκό" (Εκδ. Πατάκη, 2018), η πραγματικότητα και η φαντασία συνδυάζονται αριστοτεχνικά μέσα στο παραμυθένιο σκηνικό της Ταγγέρης της δεκαετίας του ’30.

"Ο τελευταίος τσάρος: Ο Νικόλαος Β' και η Ρωσική Επανάσταση" του Robert Service

Τον Μάρτιο του 1917, λίγους μήνες πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση, ο τσάρος Νικόλαος Β΄ της δυναστείας των Ρομανόφ αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τον θρόνο. Από εκείνη τη στιγμή μέχρι την εκτέλεση του Νικολάου και της οικογένειάς του τον Ιούλιο του 1918 εκτυλίχθηκε μια δραματική ιστορία. Ο Robert Service μάς δίνει το χρονικό των δεκαοκτώ αυτών μηνών και περιγράφει όλα όσα εκτυλίχθηκαν στους διάφορους τόπους «περιορισμού», σε έναν κλοιό που γινόταν ολοένα και στενότερος από μέρα σε μέρα. Ο σπουδαίος Βρετανός ιστορικός της Ρωσίας μελέτησε σε βάθος αρχεία, ημερολόγια, αλληλογραφία: το αποτέλεσμα είναι ένα χρονικό πτώσης με φόντο τα μεγάλα γεγονότα της αρχής του 20ού αιώνα –τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, τη Φεβρουαριανή Επανάσταση, την Οκτωβριανή Επανάσταση.
Ο Τελευταίος τσάρος είναι το πορτρέτο ενός μοιραίου ηγεμόνα αλλά και μια εισαγωγή στην ιστορία της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Η ιστορία που αφηγείται ο Robert Service είναι μια ιστορία πολυπρόσωπη: εκτός από τους πρωταγωνιστές –μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας, πολιτικούς και επαναστάτες–, εμφανίζονται απλοί Ρώσοι πολίτες, ακόλουθοι των Ρομανόφ, φίλοι και εχθροί· η δική τους μοίρα, η συχνά τραγική, συμπληρώνει αυτή τη μεγάλη ιστορική τοιχογραφία.

"Έτσι τελειώνει η δημοκρατία;" του David Runciman

Η δημοκρατία έχει πεθάνει εκατοντάδες φορές στην Ιστορία σε ολόκληρο τον κόσμο. Πιστεύουμε ότι ξέρουμε τι σημαίνει αυτό κάθε φορά: δημιουργείται χάος και επεμβαίνει ο στρατός για να «αποκαταστήσει» την τάξη, ώσπου ο λαός να εμπνεύσει εμπιστοσύνη ότι μπορεί να φροντίσει ο ίδιος τις υποθέσεις του – αν έρθει ποτέ η μέρα αυτή, που συχνά δεν έρχεται. Ίσως, όμως, εστιάζουμε στις λάθος απειλές.
Στο βιβλίο "Έτσι τελειώνει η δημοκρατία", ο Βρετανός κορυφαίος πολιτικός επιστήμονας κάνει μια επισκόπηση του πολιτικού τοπίου της Δύσης και μας δείχνει πώς να αναγνωρίζουμε τα νέα ανησυχητικά σημεία των καιρών. Ο Ράνσιμαν καταπιάνεται με τα πραξικοπήματα στην Ελλάδα, από την αρχαιότητα ως το 1967, με τον πυρηνικό πόλεμο, με την καταστροφή του περιβάλλοντος και με τα πιο ειδεχθή εγκλήματα και μας αποκαλύπτει πώς οι αλλαγές που έχουν συντελεστεί στις κοινωνίες μας –που πλέον είναι πολύ εύπορες, πολύ μεγάλες σε ηλικία, πολύ δικτυωμένες– καθιστούν απίθανο το ενδεχόμενο μιας κατάρρευσης αντίστοιχης με το παρελθόν. Η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ. Σοβαρό κίνδυνο για το μέλλον των δημοκρατιών μας συνιστά η προϊούσα σήψη των θεσμών μας.
Όλα τα πολιτικά συστήματα φτάνουν στο τέλος τους. Το βιβλίο αυτό, γραμμένο με οίστρο και σφρίγος, μας βοηθάει να στοχαστούμε πάνω στο άλλοτε αδιανόητο. Ποιες θα είναι οι συνέπειες μιας γενικής αποτυχίας της δημοκρατίας τον εικοστό πρώτο αιώνα; Θα μπορούσε να διαδεχθεί τη δημοκρατία κάτι καλύτερο;

"Το θαύμα Σπινόζα. Ή, όταν η φιλοσοφία μπορεί να σου αλλάξει τη ζωή" του Frédéric Lenoir

Εξοστρακισμένος από την εβραϊκή κοινότητα σε ηλικία 23 ετών για αιρετική πρακτική, ο Μπαρούχ Σπινόζα (1632-1677) αποφασίζει να αφιερώσει τη ζωή του στη φιλοσοφία.
Αντικειμενικός του στόχος; Να ανακαλύψει ένα αληθινό αγαθό το οποίο θα του «παρέχει στην αιωνιότητα την απόλαυση μιας υπέρτατης και ατέρμονης χαράς». Στα είκοσι πέντε χρόνια που του απομένουν να ζήσει, ο Σπινόζα οικοδομεί ένα επαναστατικό έργο. Πώς μπόρεσε αυτός ο άνθρωπος, στην καρδιά του 17ου αιώνα, να είναι ο προάγγελος του Διαφωτισμού και των νεωτερικών δημοκρατιών μας; Ο πρωτοπόρος μιας ιστορικής και κριτικής ανάγνωσης της Βίβλου; Ο ιδρυτής της ψυχολογίας του βάθους; Ο εισηγητής της φιλολογίας, της κοινωνιολογίας και της εθνολογίας; Και, προπαντός, ο επινοητής μιας φιλοσοφίας θεμελιωμένης στην επιθυμία και στη χαρά, η οποία ανέτρεψε τις περί Θεού, ηθικής και ευτυχίας αντιλήψεις μας;
Από πολλές απόψεις ο Σπινόζα είναι πολύ πιο μπροστά όχι μόνο από την εποχή του, αλλά και από τη δική μας. Αυτό ακριβώς αποκαλώ το θαύμα.
Σπινόζα. Φ.Λ.
Ξεκινώντας την αφήγησή του από την παραδειγματική ζωή του Σπινόζα, τον οποίο πνεύματα όπως ο Γκαίτε, ο Νίτσε, ο Φρόυντ και ο Αϊνστάιν θεωρούσαν μέγιστο των φιλοσόφων, ο Φρεντερίκ Λενουάρ καθιστά προσιτή την πληθωρική του σκέψη και καταθέτει μια φιλοσοφική πραγματεία χειραφέτησης. Το Θαύμα Σπινόζα είναι η συναρπαστική αφήγηση της ζωής και της σκέψης ενός μοναδικού στοχαστή, ένα βιβλίο που εμπνέει στον αναγνώστη την επιθυμία να προσεγγίσει την υπέρτατη χαρά και τη δύναμη να την επιδιώξει.
"Να μη χλευάζουμε, να μη θρηνολογούμε, να μην καταφρονούμε, αλλά να κατανοούμε.
Χαρά είναι η μετάβαση από μια μικρότερη σε μια μεγαλύτερη τελειότητα.
Οι ψυχές δε νικιούνται με τα όπλα αλλά με την Αγάπη και τη Γενναιοφροσύνη.
Δεν επιθυμούμε κάτι επειδή το κρίνουμε καλό, αλλά, αντιθέτως, κρίνουμε κάτι καλό επειδή το επιθυμούμε.
Αισθανόμαστε και βιώνουμε ότι είμαστε αιώνιοι".
Αφορισμοί του Μπαρούχ Σπινόζα