Η Μαρία Σ. Σμυρναίου αποφοίτησε από το τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εδώ και είκοσι χρόνια εργάζεται στη δημόσια δευτεροβάθμια εκπαίδευση και νιώθει ευγνώμων για την καθημερινή της επικοινωνία με τους μαθητές της. Η ίδια είναι μητέρα τριών παιδιών. Αυτή είναι η πρώτη της προσωπική συλλογή διηγημάτων.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε ν' ασχοληθείτε με τη συγγραφή;

Είχα ιδέες και εικόνες στο μυαλό μου. Είχα ένταση και ενέργεια εσωτερική. Τα είχα όλα αυτά πολύ καιρό. Ο υπολογιστής ήταν ώρες ανοιχτός μπροστά μου. Ξεκίνησα να γράφω και οι λέξεις ξεπήδαγαν μόνες τους λες και αυτό περίμεναν τόσον καιρό. Να ελευθερωθούν. Οι ήρωες στις ιστορίες μου ζωντάνευαν στο μυαλό μου, αποκτούσαν υπόσταση και γίνονταν δικοί μου άνθρωποι. Βρήκα λοιπόν ότι η συγγραφή είναι η κατάλληλη απασχόληση για εμένα.

Για ποια πράγματα μιλάνε τα διηγήματά σας;

Οι άνθρωποι είναι στο κέντρο των ιστοριών μου.
Είναι τόσο ενδιαφέρουσες οι διαφορετικές πλευρές τους! Η εσωτερική σύγκρουση που μπορεί να βιώνει κάποιος από εμάς σε ανύποπτο χρόνο και χωρίς να γίνεται αντιληπτό από τους άλλους είναι νομίζω κάτι συνταρακτικό που μπορεί να επιφέρει μεγάλες αλλαγές.
Επίσης οι δεσμοί ανθρώπων που φαινομενικά είναι αταίριαστοι μεταξύ τους, έχουν ρόλο στα διηγήματά μου. Θα έλεγα ότι τα διηγήματα δε βγάζουν κάτι φωτεινό, δε βγάζουν κάτι σκοτεινό, βγάζουν την έννοια του προσωρινού, το οποίο προσωρινό όμως δεν είναι αδιάφορο, έχει οντότητα.

Ποια είναι η έμπνευσή σας;

Μια αληθινή εικόνα μπορεί να γίνει αφορμή για μια πλαστή ιστορία, αλλά, και μια σκέψη, ένα θέμα που απασχολεί το μυαλό μου μπορεί να γίνει αφορμή για να δημιουργήσω πολλές εικόνες που θα εξυπηρετήσουν την πλοκή που θέλω. Οι απρόσμενες αντιδράσεις των ανθρώπων με προκαλούν να τις ερμηνεύσω και οι χαμηλών τόνων άνθρωποι με προκαλούν να τους ανακαλύψω και να μη σταθώ στην επιφάνεια. Κι όλα αυτά και άλλα ακόμα μου δίνουν έμπνευση για να γράψω.

Πιστεύετε πως είναι το ίδιο εύκολο ν' αφηγηθεί κάποιος μια ιστορία που να είναι ολοκληρωμένη, όταν αυτή έχει διηγηματική και όχι μυθιστορηματική μορφή;

Πιστεύω στη δύναμη των διηγημάτων. Ναι, μια ιστορία μπορεί να είναι ολοκληρωμένη μέσα σε λίγες σελίδες και μπορεί να αφήσει δυνατό αποτύπωμα σε αυτόν που τη διαβάζει. Με έναν αφαιρετικό τρόπο, εστιάζοντας στο συγκεκριμένο εκφράζεις ένα δυνατό συναίσθημα, εκπλήσσεις, προβληματίζεις, ταράζεις τον αναγνώστη. Επίσης μια συλλογή διηγημάτων μπορεί να έχει δομή. Αρχή, μέση και τέλος παρόλο που τα διηγήματα έχουν διαφορετικές υποθέσεις. Είναι ωραίο να έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά και να «κλείνουν» κατά κάποιο τρόπο αυτό που έχουν να πουν. Να ολοκληρώνουν. Αυτό νομίζω γίνεται με την «κουκουβάγια».


Από τα 19 διηγήματα του βιβλίου σας, ποιο είναι αυτό που ξεχωρίζει στην καρδιά σας και για ποιον λόγο;

Οι «Περσείδες», γιατί συμπαθώ τους ήρωες αυτού του διηγήματος που συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον και… γιατί ήθελα πολύ να γράψω για μια βροχή αστεριών.
Επίσης ξεχωρίζω το διήγημα «Εξ αποστάσεως» με τίτλο δανεισμένο από την σύγχρονη πραγματικότητα που επέβαλε ο κορονοϊός αλλά με περιεχόμενο κλασικό θα έλεγα. Δυο άνθρωποι με εντελώς διαφορετική ζωή, ένας άντρας και μια γυναίκα, παρακολουθούν ο ένας τη ζωή του άλλου εξ αποστάσεως και γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο όσα φαντάζονται ο ένας για τον άλλον δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Γιατί η κουκουβάγια ήταν η πρωταγωνίστρια;

Παρόλο που οι άνθρωποι είναι στο κέντρο των διηγημάτων μου δεν τους θεωρώ τους πρωταγωνιστές. Γι’ αυτό και δεν τους δίνω ονόματα εκτός από τους ήρωες του πρώτου εκτενέστερου διηγήματος, τον Ανδρέα και την Εύα. Τους θεωρώ κομμάτι της συγκεκριμένης στιγμής, της συγκυρίας. Ένα κομμάτι από παζλ, ένα μέρος από το όλον. Θα μπορούσαν να έχουν άλλο ρόλο, να «διαλέξουν» άλλα λόγια αλλά στο συγκεκριμένο διήγημα «διάλεξαν» αυτά.
Για να απαντήσω όμως ευθέως στο ερώτημά σας, κοιτάζοντας στο παρελθόν είδα πιο καθαρά πότε ήμουν εγώ πρωταγωνίστρια και πότε όχι. Και στη συγκεκριμένη φωτογραφία που ήταν η έμπνευσή μου για το τελευταίο διήγημα της συλλογής, πραγματικά εγώ βρέθηκα εκεί επειδή υπήρχε το εντυπωσιακό γκράφιτι με τη κουκουβάγια. Άρα αυτή ήταν ο προορισμός. Αυτή ήταν η πρωταγωνίστρια.

Έχετε ξεκινήσει να γράφετε κάποιο νέο έργο;

Ναι, έχω ξεκινήσει να γράφω κάποια κεφάλαια για ένα μυθιστόρημα αυτή τη φορά! Έχω βρει τους ήρωες ,τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, την αρχή ,το τέλος (αν και γράφοντας πολύ πιθανό να αλλάξουν αυτά) και κάποιες κεντρικές ιδέες για το πως θα εξελιχθεί η πλοκή.

Ποιο λογοτεχνικό είδος απολαμβάνετε περισσότερο ως αναγνώστρια και με ποιο θα θέλατε ν' ασχοληθείτε ως συγγραφέας στο μέλλον;

Απολαμβάνω τόσο τα διηγήματα όσο και τα μυθιστορήματα, όχι όμως τα πολυπρόσωπα.
Μου αρέσουν τα απλά θέματα που χωρίς να έχουν πολλές εναλλαγές γεγονότων ,τόπων, καταστάσεων, εστιάζουν στην επίδραση που ασκούν οι εξωτερικοί παράγοντες στον ψυχισμό και τη σκέψη των ηρώων και το αντίστροφο. Στο μέλλον λοιπόν θα ήθελα να γράψω και διηγήματα και μυθιστορήματα όσο μου επιτρέψει η έμπνευσή μου!

Τέλος θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την φιλοξενία στο «Μεγαλείο των Τεχνών».
Η τέχνη δίνει απεριόριστες προεκτάσεις στην πραγματικότητα!

Εμείς σας ευχαριστούμε για τον χρόνο σας και τις πολύ ενδιαφέρουσες απαντήσεις σας.

Το βιβλίο της κυρίας Σμυρναίου, "Η κουκουβάγια ήταν η πρωταγωνίστρια", μπορείτε να το βρείτε ΕΔΩ.