Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Το προξενιό της Ιουλίας Βένιου με τον μεγαλοκτηματία Γιωργίκη Προβιό έμελλε να γίνει το σπουδαίο νέο ολάκερου του κάμπου της Λάρισας. Έπειτα από μερικά χρόνια, ο επίλογος του γάμου της σφραγίζεται με τη δολοφονία του συζύγου και της τρίχρονης κόρης της. Η ίδια, έχοντας καταδικαστεί σε θάνατο, παραμένει αμίλητη, αποδεχόμενη τη μοίρα και, συνεκδοχικά, την ενοχή της.
Έξι ημέρες πριν από την εκτέλεσή της, η νεαρή δημοσιογράφος Αλεξάνδρα Γκίκα προσπαθεί να της πάρει μια συνέντευξη μέσα στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου και κρατείται· στο πλευρό της ο δικηγόρος Δημητρός Ατζαλίνας.
Οι αχνές μνήμες της καταδικασμένης, που δείχνει να ξυπνάει από τον λήθαργο, θα τους γυρίσουν πέντε χρόνια πίσω, στη μετεμφυλιακή εποχή τον Δεκέμβριο του 1949. Η αφήγησή της γεννά και στους δύο ζωηρές υποψίες πως υπάρχει μια «πλάγια ιστορία», μια δεύτερη εξήγηση των γεγονότων που η αποδοχή και απόδειξή της μπορεί να την αθωώσει. Αλλά ο χρόνος που τους απομένει είναι λιγοστός.
Υποθέσεις, συνδέσεις γεγονότων, συνειρμοί, αποφάσεις κι ένας αγώνας δρόμου για να αποδείξουν την αθωότητά της, ενώ οι δείκτες του ρολογιού έχουν ξεκινήσει ήδη να μετρούν αντίστροφα. Τα γεγονότα δικαιολογούν κάθε ψήγμα αισιοδοξίας.
Η αλήθεια, όμως, δεν έχει φανερώσει την τελική της όψη...

Προσωπική άποψη:
Εν μέσω καραντίνας κυκλοφόρησε το νέο μυθιστόρημα του Γιώργου Πολίτη, με την υπογραφή των εκδόσεων Ψυχογιός που αποτελούν πλέον το νέο εκδοτικό του σπίτι. Ένα βιβλίο από εκείνα που για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο σού προκαλούν μια ταραχή από την πρώτη κιόλας στιγμή που τα παίρνεις στα χέρια σου και διαβάζεις την περίληψή τους. Μια αίσθηση που γίνεται βεβαιότητα από τις πρώτες κιόλας σελίδες ανάγνωσης και που όσο περισσότερο εμβαθύνεις στις πτυχές και στις αλήθειες της, τόσο περισσότερο παρασύρεσαι στον πυρήνα της πραγματικότητάς της και σε όσα συγκλονιστικά βρίσκονται κρυμμένα εκεί, περιμένοντάς σε να τα ανακαλύψεις.

Η Ιουλία Βένιου, κάπου στα μέσα του εικοστού αιώνα, παντρεύεται κατόπιν προξενιού τον μεγαλοκτηματία Γιωργίκη Προβιό. Ολάκερος ο κάμπος της Λάρισας μιλάει για το χαρμόσυνη γεγονός, που αποτελεί τεράστια είδηση στα μέρη. Όμως τα χρόνια περνάνε και οι χαρές σύντομα μέλλουν να γίνουν λύπες, με το χρονικό του γάμου αυτού να σφραγίζεται με τον χειρότερο τρόπο που θα μπορούσε να φανταστεί κανείς. Με το αίμα του Γιωργίκη και της τρίχρονης κόρης του ζεύγους, ένα γεγονός που όχι μόνο σοκάρει την τοπική κοινωνία, αλλά τη χώρα ολάκερη, με την Ιουλία να καταδικάζεται εις θάνατον, αφού εκείνη θεωρείται η ένοχη αυτής της αποτρόπαιας πράξης, με την ίδια να μην κάνει τίποτα για να προσπαθήσει ν' αποδείξει το αντίθετο.

Καταδικασμένη από το ελληνικό κράτος, μα και από τον ίδιο της τον εαυτό, η Ιουλία βυθίζεται στη σιωπή και από εκεί στην ανυπαρξία, έχοντας αποδεχθεί τη μοίρα και το πεπρωμένο της. Μόλις έξι μέρες πριν την εκτέλεσή της, η δημοσιογράφος Αλεξάνδρα Γκίκα θα την επισκεφτεί στις Φυλακές Αβέρωφ, αποσκοπώντας στο να της πάρει μία συνέντευξη που θα την βοηθήσει σημαντικά στην καριέρα της. Εκεί θα γνωρίσει και τον δικηγόρο Δημητρό Ατζαλίνα, και οι δυο τους θα προσπαθήσουν να βγάλουν την Ιουλία από τη λήθη και να πάρουν τις απαντήσεις που τόσα χρόνια κανείς δεν κατάφερε να πάρει. Και πράγματι, η Ιουλία μοιάζει να βγαίνει κάπως απ' τα σκοτάδια της, και μέσα από τις αχνές μνήμες ενός παρελθόντος που άφησε για πάντα πίσω της, αλλά που οι συνέπειές του ακόμα την κυνηγάνε, η Αλεξάνδρα και ο Δημητρό αρχίζουν να υποψιάζονται πως πίσω από την φαινομενική αλήθεια, υπάρχει και μια άλλη που δεν γνωρίζουν και που πρέπει να ανακαλύψουν, αν θέλουν να σώσουν τη ζωή της Ιουλίας.

Η ιστορία είναι μια αφήγηση που μας ταξιδεύει πότε πέντε χρόνια πίσω, στον μετεμφυλιακό Δεκέμβριο του 1949 και στα όσα τον ακολούθησαν, και πότε στο σήμερα, με τους ήρωές μας να προσπαθούν να συνδέσουν τα κομμάτια των αναμνήσεων της Ιουλίας, έτσι ώστε ν' αποκαλύψουν εκείνες τις μικρές λεπτομέρειες που αν τις ενώσουν μπορούν να τους οδηγήσουν στην αποκάλυψη μιας αλήθειας πολύ διαφορετικής απ' αυτήν που γνωρίζουν μέχρι τώρα. Και ακριβώς αυτό είναι ένα σκέλος της ιδέας του συγγραφέα, η πολυπλοκότητα της αλήθειας και οι πολλαπλές διαστάσεις που αυτή μπορεί να έχει, ανάλογα από ποιο πρίσμα θα επιλέξει κανείς να την δει, μα και από το πόσο εύκολα σχηματίζουμε γνώμη και βγάζουμε συμπεράσματα, επειδή μένουμε στην επιφάνεια των πραγμάτων, στην πρώτη εντύπωση, και δεν προσπαθούσε να εμβαθύνουμε περισσότερο σε αυτήν.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο συγγραφέας, με γλώσσα μεστή και στιβαρό λόγο, μιλάει για τις πεποιθήσεις των ανθρώπων και την εμμονική αγκίστρωσή τους σε αυτές, που όχι μόνο καταστρέφουν συνειδήσεις, πολλές φορές, αλλά ακόμα και την ίδια τη ζωή τους, ή και τις ζωές των γύρων τους, ηθελημένα ή και ασυνείδητα. Μιλάει, όμως, και για την ατομική ελευθερία του κάθε ανθρώπου, για το δικαίωμά του στην επιλογή, μα και στην δύναμη που έχει ο καθένας μας στα χέρια του και που μπορεί να την χρησιμοποιήσει προκειμένου να ξεφύγει από την πραγματικότητα που άθελά του βρέθηκε μέσα της, και να διεκδικήσει την πραγματικότητα μέσα στην οποία πραγματικά θέλει να ζήσει, αρκεί να βρει τη θέληση να την αξιοποιήσει. 

Παράλληλα με όλα τα παραπάνω, ο κύριος Πολίτης μεταφέρει με μεγάλο ρεαλισμό και περιγράφει με εξαιρετική γλαφυρότητα τις εποχές στις οποίες τοποθετεί τους ήρωές του και τις αφηγήσεις τους, χρησιμοποιώντας και αρκετά τοπικά ιδιώματα -για τα οποία, ευτυχώς, στο τέλος του βιβλίου υπάρχει σχετικό λεξιλόγιο, κάτι εξαιρετικά βοηθητικό και χρήσιμο. Συνοψίζοντας, λοιπόν, "Το προξενιό της Ιουλίας" είναι ένα βιβλίο που παντρεύει τη μυθοπλασία με ιστορικά αφηγηματικά στοιχεία μιας εποχής που καθόρισε σημαντικά την πορεία της σύγχρονης μετεμφυλιακής Ελλάδας, μα και η ανθρώπινη ιστορία χαρακτήρων, συνάμα, που αναζητούν την ατομική τους ελευθερία και την ταυτότητα του εγώ τους, σε έναν κόσμο που καταρρέει γύρω τους και αλλάζει, μέσω μιας ματιάς γεμάτη δύναμη, συναίσθημα και τρυφερότητα.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Πολίτης Σ. Γιώργος
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2020
Αρ. σελίδων: 416
ISBN: 978-618-01-3421-6