Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:

Οι ξένοι είναι πιο κοντά απ’ ό,τι νομίζεις.
Ζουν στην απόλυτη απομόνωση, σε μια ξύλινη καλύβα βαθιά μέσα στα δάση ενός μικρού νησιού: η μητέρα, ο πατέρας και δυο παιδιά στην εφηβεία. Η απέναντι στεριά μόλις που ξεχωρίζει πέρα μακριά. Η δεκαεξάχρονη Γιούνο και ο αδερφός της περνούν τις μέρες τους ψαρεύοντας, ψήνοντας γλυκά και παίζοντας επιτραπέζια τα κυριακάτικα απογεύματα. Κι όλα αυτά υπό έναν διαρκή φόβο. Γιατί στην αντίπερα όχθη παραμονεύουν ήδη οι ξένοι. Μπορεί να κάνουν την εμφάνισή τους από στιγμή σε στιγμή. Και τότε θα πάρουν εκδίκηση για κάτι που τους έκανε ο πατέρας πολύ καιρό πριν. Οι ξένοι θα έρθουν με έναν σκοπό: να ξεκληρίσουν ολόκληρη την οικογένεια. Γι’ αυτό ο πατέρας έχει σκάψει ένα μυστικό καταφύγιο. Εκεί μέσα μπορούν να νιώθουν ασφαλείς. Ακόμα…
ΘΑ ΣΕ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΥΝ.
ΘΑ Σ’ ΑΓΑΠΟΥΝ.
ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ.

Προσωπική άποψη:
Ήταν το 2004, όταν πήγα στον κινηματογράφο προκειμένου να παρακολουθήσω την ταινία "Σκοτεινό χωριό" του M. Night Shyamalan κι όπως οι περισσότεροι, περίμενα να δω μία νέα "Έκτη αίσθηση" -δεν είχα χάσει τις ελπίδες μου, παρά που είχαν προηγηθεί μία μέτρια και μία πολύ μέτρια ταινία, καθώς όλα έδειχναν πως εκείνη η παραγωγή είχε όλα όσα χρειαζόταν προκειμένου να πετύχει. Φεύγοντας από την αίθουσα, ήμουν έξαλλη, σαν να με είχαν ληστέψει, αφού αυτό που παρακολούθησα ήταν πολύ διαφορετικό απ' αυτό που περίμενα. Λίγα χρόνια μετά, έτυχε να πετύχω την ίδια ταινία στην τηλεόραση, και ούσα έγκυος σε άδεια με άπλετο χρόνο στη διάθεσή μου, την ξαναπαρακολούθησα, μόνο που αυτή τη φορά την είδα με μια εντελώς διαφορετική ματιά και μπόρεσα πραγματικά να την εκτιμήσω γι' αυτό που ήταν. Θα αναρωτιέστε τώρα, γιατί τα αναφέρω όλα αυτά, και ο λόγος δεν είναι άλλος απ' το ότι το "Όταν έρχονται οι ξένοι", από την περίληψή μου, μου θύμισε αρκετά την ταινία αυτή, αλλά και το να έχω ανοιχτό μυαλό, χωρίς να θεωρώ δεδομένο το τι θα ακολουθήσει. Και καλά έκανα!

Η Γιούνο και ο Μπόι ζουν μαζί με τους γονείς τους σε μια ξύλινη καλύβα, χτισμένη στα βάθη ενός άγριου δάσους, στο μέσο ενός μικρού νησιού που είναι απομονωμένο από τον υπόλοιπο κόσμο. Μπορούν μονάχα να αντικρίσουν την απέναντι στεριά, όμως κι αυτό με μεγάλη δυσκολία. Και στην πραγματικότητα, δεν θα ήθελαν να μπορούν να δουν και περισσότερα, αφού στην αντίπερα όχθη βρίσκονται οι ξένοι, η μεγαλύτερη απειλή για εκείνους, την οποία μπορούν ν' αποφύγουν ακολουθώντας οχτώ φαινομενικά απλούς, αλλά πολύ αυστηρούς κανόνες. Κάπως έτσι, οι μέρες των δύο εφήβων στο νησί κυλούν με οικιακές εργασίες, ψάρεμα, επιτραπέζια παιχνίδια, και παρά που μοιάζουν ξέγνοιαστες και γαλήνιες, ο φόβος παραμονεύει πάντα στην καρδιά τους, αφού δεν ξέρουν πότε η απειλή μπορεί να φτάσει στην πόρτα τους και να τους ξεκληρίσει. Είναι, όμως, η αλήθεια αυτή που γνωρίζουν, ή οι γονείς τους έχουν επιλέξει ν' απομονωθούν απ' τον υπόλοιπο κόσμο για άλλους λόγους;

Ο συγγραφέας επιλέγει να χρησιμοποιήσει την πρωτοπρόσωπη αφήγηση, αφήνοντας την δεκαεξάχρονη Γιούνο να εξιστορήσει εκείνη τα γεγονότα της ζωής, της οικογενειακής της πραγματικότητας, της καθημερινότητάς της, μα πάνω απ' όλα των αλλαγών εκείνων που συμβαίνουν σε κάθε έφηβο, που του γεννούν ερωτήματα και που τον κάνουν να παρατηρεί περισσότερο και καλύτερα τον κόσμο γύρω του, όχι απλά κοιτάζοντας εικόνες, καταστάσεις, συμπεριφορές, αλλά ερμηνεύοντάς τες, άλλες φορές σωστά, άλλες φορές λάθος, κάποιες άλλες μέσα από ένα πρίσμα υπερβολής, έχοντας όμως κάνει αυτό που είναι απαραίτητο κι αναπόσπαστο κομμάτι της εξέλιξης κάθε ανθρώπου: υιοθετώντας την αμφισβήτηση, γιατί όσο δέχεται αδιαμαρτύρητα όσα οι άλλοι σου προσφέρουν, χωρίς να αμφισβητείς τίποτα, δεν μπορείς να προχωρήσεις, να αλλάξεις, να εξελιχθείς, να ανακαλύψεις τα θέλω της ψυχής σου και να τα διεκδικήσεις, μα πάνω απ' όλα δεν μπορείς να έχεις αξίωση στην αλήθεια.

Το βιβλίο, πράγμα σπάνιο στις μέρες μας, δεν είναι πολύ μεγάλο σε έκταση, γεγονός που επιτρέπει στην αφήγηση να "τρέχει", διατηρώντας τη ροή της με μια συνεχώς αυξανόμενη διάθεση που με τη σειρά της οδηγεί σε κλιμακωτές αντιδράσεις. Ναι μεν, ειδικά για έναν έμπειρο αναγνώστη, το τι συμβαίνει στην πραγματικότητα μπορεί ν' αποδειχθεί αρκετά προβλέψιμο, όμως αυτό δεν μας επηρεάζει αρνητικά, δεδομένης της τόσο καλής και σφιχτής δομής της ιστορίας. Εκτός όλων των άλλων, η αφήγηση διαθέτει και μια παιδικότητα, λόγω της "φωνής" της ηρωίδας μας, στοιχείο απόλυτα ταιριαστό, ακόμα κι αν μας ξενίζει κάπως σε πρώτη φάση, καθώς δεν αργούμε να συνειδητοποιήσουμε πως αυτή είναι η ρεαλιστική αποτύπωση ενός νεαρού ανθρώπου αποκομμένου από τον κόσμο, που αρχίζει να παρατηρεί τα "λάθη" των γονιών του και να προσπαθεί να τα ταιριάξει στην εικόνα που του έχουν παρουσιάσει ως τότε, αλλά που σταδιακά αρχίζει να εμφανίζει ρωγμές.

Ο Menger μπορεί να μην ανακάλυψε τον τροχό, ωστόσο, χρησιμοποιώντας έναν αρκετά απλό κεντρικό άξονα, κατάφερε να χτίσει μια συμπαγή ιστορία, καθαρά ανθρωποκεντρική, επιτρέποντας στους χαρακτήρες του είτε να εξελιχθούν είτε να φανερώσουν το πραγματικό τους πρόσωπο, σε δύο -ή και περισσότερους, αν το εξετάσουμε μέσα από ένα πιο ιδιόμορφο πρίσμα- διαφορετικούς κόσμους να συγκρουστούν μεταξύ τους χωρίς κανείς να μπορεί να διασφαλίσει το θετικό υπέρ του αποτέλεσμα, να προκαλέσει ερωτήματα γύρω από έννοιες όπως αυτή της αγάπης, της οικογένειας, της υπερπροστατευτικότητας, αλλά και του πως μπορούμε ν' αναγνωρίσουμε ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος γύρω μας. Και όλα αυτά "ντυμένα" με ένα ατμοσφαιρικό πέπλο μυστηρίου, που κάποιες στιγμές σε κάνει να ανατριχιάζεις, και με αρκετή δράση, ειδικά όσο πλησιάζουμε προς το φινάλε, που μας αφήνει με μια γλυκόπικρη γεύση στα χείλη, διατηρώντας, όμως, τον ρεαλισμό και την αλήθεια της.
Βαθμολογία 8,5/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Ivar Leon Menger
Μεταφραστής: Σταύρου Τάνια
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2023
Αρ. σελίδων: 304
ISBN: 978-618-01-5139-8