"Η νέα πάλη των τάξεων" του Slavoj Zizek

Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα σταυροδρόµι. Η µαζική µετανάστευση προσφύγων και η ισλαµική τροµοκρατία έχουν βυθίσει την ήπειρο σε µια νέα κρίση που είναι ίσως η µεγαλύτερη της µεταπολεµικής περιόδου. Αυτή την κρίση δε θα µπορέσουµε να την ξεπεράσουµε µόνο µε την ευσπλαχνία και την ειλικρινή διάθεση να συµµεριστούµε τα συναισθήµατα των άλλων. Ένα πράγµα είναι σίγουρο: το µεταναστευτικό κύµα δεν είναι απλώς και µόνο αποτέλεσµα πολιτικών αποφάσεων. Είναι επίσης, και πρωτίστως, σύµπτωµα του παγκόσµιου καπιταλισµού.
Στο καίριο αυτό βιβλίο, ο φιλόσοφος και θεωρητικός του πολιτισµού Σλάβοϊ Ζίζεκ υποστηρίζει ότι το µεταναστευτικό κύµα, όπως και η ισλαµική τροµοκρατία, είναι αποτέλεσµα της νέας πάλης των τάξεων. Γιατί η πάλη των τάξεων διέπει τα πάντα: όσοι επιδιώκουν να υπονοµεύουν κυβερνήσεις ή να αποκλείουν ολόκληρα τµήµατα του πληθυσµού και περιοχές του πλανήτη από την ευηµερία και από τη συµµετοχή στην κοινωνία δεν πρέπει να εκπλήσσονται όταν κάποια στιγµή αυτές οι κοινωνίες οδηγούνται σε σηµείο κατάρρευσης και οι άνθρωποι είτε ακολουθούν θρησκευτικούς και ιδεολογικούς εξτρεµιστές είτε αναζητούν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης σε άλλα µέρη της υδρογείου.
Η επιµονή λοιπόν της Δύσης στις αξίες της δηµοκρατίας, της ελευθερίας και της ισότητας µοιάζει κούφια, όσο επιθυµητές και αν είναι αυτές οι αξίες. Έχουµε δικαίωµα να διατηρήσουµε και να υπερασπιστούµε τον δυτικό τρόπο ζωής µας και τις ευρωπαϊκές αξίες µας, αλλά δεν έχουµε κανένα δικαίωµα να διαιρούµε τον κόσµο ανάµεσα σε εκείνους που επιτρέπεται και σε εκείνους που δεν επιτρέπεται να έχουν µερίδιο σε αυτόν. Αλλιώς, µακροπρόθεσµα, είµαστε καταδικασµένοι. Πώς µπορούµε να κρατήσουµε τις αξίες και τα αγαθά της Δύσης χωρίς να αποκλείσουµε ένα µεγάλο µέρος της ανθρωπότητας από αυτά;

"Για τον εθνικισμό και άλλα δοκίμια" του George Orwell

Το δοκιμιακό έργο του Όργουελ –κατά πολλούς εξίσου ενδιαφέρον όσο και το λογοτεχνικό– περιλαμβάνει κείμενα πολιτικής, κοινωνικής και λογοτεχνικής κριτικής, απόψεις για τη γλώσσα και την κουλτούρα, πορτρέτα λογοτεχνικών και άλλων προσωπικοτήτων. Στα κείμενα αυτής της έκδοσης, γραμμένα όλα κατά την ταραγμένη δεκαετία του 1940, ο Όργουελ, με τη χαρακτηριστική του οξυδέρκεια και πολιτική εντιμότητα, αναφέρεται σε τάσεις και φαινόμενα της εποχής του (εκφυλισμό της γλώσσας, «εθνικισμούς»), σε γεγονότα που έζησε από κοντά (Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο), σε πολιτικές και λογοτεχνικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα (Γκάντι, Μουσσολίνι, Καίσλερ, Χ. Τζ. Ουέλς), μη διστάζοντας να έρθει σε αντιπαράθεση με κυρίαρχες απόψεις για πρόσωπα, καταστάσεις και γεγονότα.

"Οι οικονομικοί μας μύθοι" του Laurent Eloi

H οικονοµία έχει γίνει η γραµµατική της πολιτικής. Οι κανόνες και οι κοινοτοπίες της επαναλαµβάνονται ξανά και ξανά στον δηµόσιο λόγο. Αλλά η οικονοµία δεν είναι «ακριβής επιστήµη»: η οικονοµική γραµµατική είναι µια µορφή µυθολογίας, µια πεποίθηση σε συλλογικές αναπαραστάσεις που άλλοτε ισχύουν κι άλλοτε όχι. Οι οικονοµικοί µύθοι δηλητηριάζουν τον δηµόσιο διάλογο και το δηµοκρατικό πνεύµα: αυτό υποστηρίζει ο οικονοµολόγος Eloi Laurent αποδοµώντας τρεις µεγάλους µύθους – τον νεοφιλελευθερισµό, την ξενοφοβία (που παρουσιάζεται ως «εθνική προτίµηση») και τον σκεπτικισµό γύρω από την κλιµατική αλλαγή. Ισχύει άραγε ότι µια δυναµική οικονοµία της αγοράς οφείλεται στον ελεύθερο και δίκαιο ανταγωνισµό; Ισχύει ότι ο πλούτος πρέπει να δηµιουργηθεί και ύστερα να αναδιανεµηθεί; Εκτυλίσσεται όντως «δηµογραφική αντικατάσταση» κατά την οποία οι Ευρωπαίοι υποχωρούν πληθυσµιακά; Πόσο στοιχίζει τελικά η µετανάστευση; Πώς θα αντιµετωπίσουµε την περιβαλλοντική κρίση; Είναι όντως οι οικολόγοι εχθροί της καινοτοµίας και της ανάπτυξης;