Συνοπτική περίληψη του έργου:
Ο συγγραφέας Jack Torrance ελπίζει πως με το να γίνει ο νέος επιτηρητής ενός παλιού ξενοδοχείου στο Κολοράντο, θα αποκτήσει αρκετή έμπνευση για τη συγγραφή ενός καλού μυθιστορήματος τρόμου.
Μαζί του πηγαίνουν η σύζυγός του Wendy και ο γιος του Danny ο οποίος έχει κάποιες τηλεπαθητικές ικανότητες, όμοιες με εκείνες του σεφ του ξενοδοχείου, Dick, την λεγόμενη “λάμψη”.
Το ξενοδοχείο όμως φαίνεται να είναι στοιχειωμένο από τα φαντάσματα των προηγούμενων επιτηρητών και τρομακτικές εικόνες παραβιάζουν το μυαλό του Danny.
Εν τω μεταξύ, ο Jack βρίσκεται στα πρόθυρα της τρέλας πριν τον καταλάβουν τα διαβολικά πνεύματα του ξενοδοχείου και προσπαθήσει να δολοφονήσει την οικογένειά του.

Προσωπική άποψη:
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει πως το “The Shining” είναι από τις κορυφαίες ταινίες όλων των εποχών, μια ταινία σταθμός στο είδος της και όχι μόνο; Κανείς! Δύο τέρατα του σύγχρονου κινηματογράφου ένωσαν τις δυνάμεις τους για να έχουμε την δυνατότητα να θαυμάζουμε αυτό το κινηματογραφικό αριστούργημα. Ο Stephen King, πάνω στην νουβέλα του οποίου και βασίστηκε η ταινία και ο Stanley Kubrick ως σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Ωστόσο, η συνεργασία αυτή δεν ήταν τόσο ομαλή καθώς, πολλές οι διαφωνίες ανάμεσα στους δυο τους. Το αποτέλεσμα παρ’ όλα ταύτα, δικαίωσε και τους δύο.

Ο King οραματιζόταν την αυτούσια μεταφορά του μυθιστορήματός του στην μεγάλη οθόνη. Ο Kubrick από την άλλη, ως ελεύθερο πνεύμα, επιθυμούσε να βασιστεί πάνω στην κεντρική ιδέα αλλά κατά τ’ άλλα, να προβεί σε δραματικές αλλαγές. Η λύση βρέθηκε κάπου στην μέση αφού, ναι μεν ο King επέτρεψε αρκετές αλλαγές στην ιστορία του όμως, μέχρι ενός σημείου ενώ ο Kubrick απ’ την άλλη, εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο το πεδίο δράσης που του δόθηκε, εισάγοντας τα δικά του γνώριμα χαρακτηριστικά και μάλιστα, στην συγκεκριμένη ταινία, χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την steadicam. Ως δημιουργός δεν παρέδιδε ποτέ εύκολα τα όπλα όπως επίσης, δεν έδινε στους θεατές εύκολα κι αβίαστα τις λύσεις που κρύβονταν στις ταινίες του.

Αν το καλοσκεφτούμε, θα δούμε πως η ιστορία του King σε πολλά σημεία δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Ουκ ολίγες φορές έχουμε δει κάτι θεματολογικά παρόμοιο. Άρα, που εντοπίζεται η διαφορά που κάνει το “The Shining” ξεχωριστό; Στο δεύτερο σκέλος της προηγούμενης παραγράφου δηλαδή, στο ότι ο Kubrick έπλασσε τελικά την ταινία στηριζόμενος στα δικά του μέτρα και σταθμά, στα δικά του θέλω. Κανείς άλλωστε δε νομίζω να μπορεί να αμφισβητήσει την σημαντικότητά του ως δημιουργός και σαφέστατα, δεν είμαι εγώ αυτή που μπορεί να το κάνει. Και τελικά, δεν νομίζω να χάλασε και τον King αφού αυτή η ταινία στάθηκε στην πραγματικότητα αφορμή για το ξεπούλημα κάθε νέου του βιβλίου.

Η ιστορία στηρίζεται πάνω σε δύο διαφορετικά δεδομένα τα οποία, μέσα στην διαφορετικότητά τους είναι όμοια. Μιλάμε για τις δύο διαφορετικές διαστάσεις μιας πραγματικότητας, εκείνης που είναι ορατή με γυμνό μάτι κι εκείνης που ναι μεν μπορεί να είναι αόρατη όμως, δίνει το στίγμα της ύπαρξής της μέσω μικρών λεπτομερειών. Σ’ αυτή τη δεύτερη διάσταση είναι που ο Kubrick έχει δώσει και το μεγαλύτερο βάρος της προσοχής του αφού, με έναν αινιγματικό τρόπο, αφήνει τα κομμάτια του παζλ ένα προς ένα να πέσουν στο πάτωμα κι εμάς, να τα βάλουμε σε τάξη ώστε να λύσουμε το μυστήριο και να πάρουμε τις απαντήσεις στα ερωτήματά μας.

Ο κεντρικός άξονας της ταινίας φαντάζει πως είναι η απομόνωση και πως μέσω αυτής μπορεί ένα κοινωνικό ον όπως ο άνθρωπος να οδηγηθεί σταδιακά στην παράνοια. Στην πραγματικότητα όμως, δεν είναι αυτός ο κεντρικός άξονας αλλά, ένα μόνο τμήμα του που ωστόσο, μαεστρικά αναπτύσσει ο Kubrick. Σταδιακά μας αφήνει να περάσουμε κι εμείς μαζί με τον Jack σε αυτόν τον νευρωτικά μοναχικό κόσμο αλλά και στον διαταραγμένο ψυχισμό του που δεν επηρεάζει μόνο τον ίδιο αλλά και την οικογένειά του. Και μπορεί ο γιος του Jack, Danny, να είναι χαρισματικός όμως, δεν αφήνει την μοναδική αυτή ιδιότητά του να μας στοιχειώσει μ εταφέροντάς μας δε ένα καθαρά μεταφυσικό σύμπαν. Όμως και ο Jack, μπορεί να μετατρέπεται σε δολοφονική μηχανή αλλά, επιλέγει να μην τον αφήσει να αιματοκυλιστεί. Δεν είναι αναγκαίο άλλωστε αφού, τα πορτρέτα των προσώπων της οικογένειας είναι αρκετά για να σε κάνουν να ανατριχιάσεις.

Ένα άλλο τμήμα του βρίσκεται καλά κρυμμένο σε ποικίλους συμβολισμούς που χρησιμοποιούνται καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας κι εμείς, ως θεατές, καλούμαστε να τους αποκωδικοποιήσουμε. Το ξενοδοχείο είναι καταραμένο, όχι μόνο γιατί έχει στιγματιστεί από την παρανοϊκή δολοφονική δράση του προηγούμενου επιστάτη αλλά, είναι χτισμένο πάνω σε ένα ινδιάνικο νεκροταφείο, ένα νεκροταφείο που γέμισε από θύματα τις αμερικάνικης βιαιότητας αφού, οι ινδιάνοι εξαφανίστηκαν προς χάρην της ανάπτυξής τους. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν μας λοιπόν τους ινδιάνικους θρύλους και μύθους, συν το γεγονός ότι η παρουσία τους είναι παντού αισθητή, δεν είναι διόλου περίεργο η κατάρα και ο πόθος τους για εκδίκηση να στοιχειώνει το μέρος.

Ο Jack Nicholson βρίσκεται χωρίς αμφιβολία σε μια από τις κορυφαίες στιγμές της καριέρας του, σε έναν ρόλο σταθμό που τον σημάδεψε και τον χαρακτήρισε ως έναν από τους καλύτερους ηθοποιούς που έβγαλε ποτέ ο πλανήτης. Και σίγουρα όχι άδικα αφού, φέρνοντας απλά και μόνο το πρόσωπο του αρρωστημένου Jack στο μυαλό σου, μπορείς να τρομοκρατηθείς. Η τρέλλα δεν είναι εύκολο πράγμα να διαχειριστεί αφού, μπορεί εύκολα από τρομακτική, να μετατραπεί σε γελοία καρικατούρα κάποιου που θα ήθελε να μας δημιουργήσει αυτό το αίσθημα αλλά δεν μπορεί. Ο Jack όμως μπορεί, το κάνει και μας στοιχειώνει με την ερμηνεία του.

Δεν συμβαίνει ωστόσο ακριβώς το ίδιο με την υποταγμένη μητέρα της οικογένειας, Shelley Duvall που, ναι μεν στο κομμάτι της ιστορίας όπου ζει τρομοκρατημένη υπό τον φόβο για την ζωή την δικιά της αλλά και του γιου της είναι πειστικότατη αλλά, στο υπόλοιπο της ταινίας περιφέρεται με ένα αρκετά υποτονικό ύφος που θα θέλαμε να είναι ενισχυμένο από κάποια παραπάνω ένταση. Εξαιρετικός όμως είναι ο μικρός Danny Lloyd του οποίου το γεμάτο ένταση και αγωνία βλέμμα με στοιχειώνει μέχρι και σήμερα.

Ο Jack έχει αδυναμίες, αυτές τον κάνουν ευάλωτο, αυτές τον στοιχειώνουν και πάνω σε αυτές ποντάρει ένα ξενοδοχείο που, στοιχειωμένο από αιματοβαμμένα φαντάσματα του παρελθόντος, τον καθοδηγεί, εγκρίνει και κατακρίνει τα βήματα και τις πράξεις του. Νομίζετε ότι πρώτη φορά βρέθηκε εκεί; Μεγάλο λάθος, κάτι που καταδεικνύεται με ακρίβεια στο φινάλε της ταινίας, εκεί που ανακαλύπτουμε ότι ο Jack ποτέ δεν έφυγε στην πραγματικότητα από το ξενοδοχείο αφού, ήταν ένας από εκείνους που το θεμελίωσε στηριζόμενος στο αμερικάνικο πρότυπο που πασπαλεισμένο με χρυσόσκονη προσπαθεί να κρύψει το σάπιο παρελθόν του που όμως έχει γραφτεί και δεν ξεχνιέται. Αυτό σημαίνει ότι κάτω απ’ όλα κρύβεται ο ρατσισμός; Σαφέστατα και τρανή απόδειξη αυτού ότι, ο μοναδικός νεκρός της ταινίας δεν είναι παρά ο νέγρος χαρισματικός υπάλληλος, ένα αιματοβαμμένο πτώμα πάνω σε ένα ινδιάνικο χαλί. Τι άλλο να πει κανείς για ένα αριστούργημα που όσες φορές και να το δεις, απλά σε κάνει να ανατριχιάζεις... Τίποτα!
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα ταινίας:Ελλ. τίτλος: Η Λάμψη
Είδος: Θρίλερ
Σκηνοθέτης: Stanley Kubrick
Πρωταγωνιστές: Jack Nicholson, Shelley Duvall, Danny Lloyd, Scatman Crothers, Barry Nelson
Παραγωγή: 1980
Διάρκεια: 146’

Σχετικά sites που αξίζουν τον κόπο:
http://www.imdb.com/title/tt0081505/
http://en.wikipedia.org/wiki/The_Shining_(film)