"Αν μ' άφηνες τη λέξη να σου μάθω" του Δημήτρη Μπουραντά

Όπως και στο πρώτο µου µυθιστόρηµα, το Όλα σού τα’ µαθα, µα ξέχασα µια λέξη, έτσι και σε τούτη τη συνέχειά του, το νόημα για μένα είναι να αποτελέσει έναν καθρέφτη για να δούµε πιο ξεκάθαρα τον εαυτό µας και τους θεµελιώδεις κοινωνικούς ρόλους που έχουμε ως σύντροφοι, γονείς, εργαζόµενοι και πολίτες. Να µας δώσει ιδέες –ή έστω και μόνο µία– για να κάνουµε σωστές επιλογές και να ζήσουµε όσο γίνεται καλύτερα και πιο πλούσια τη µία και µικρής διάρκειας ζωή µας σε µια κοινωνία συνοχής και ευηµερίας, σε µια πατρίδα που αξίζει σε µας και στα παιδιά µας. Για να δώσουµε, δηλαδή, ζωή στα χρόνια µας. Εύχοµαι ολόψυχα αυτό να συµβεί σε σας και σ’ αυτούς που αγαπάτε. Δ. Μ.




"Μυστικά του συρταριού. Η τέχνη και οι τεχνίτες της ημερολογιακής γραφής" της Κατερίνας Σχινά

Τα Μυστικά του συρταριού είναι µια ανθολογία ηµερολογιακών εγγραφών, από τις πρώτες στιγµές της ανάδυσης του είδους (εµβληµατικός πρωτουργός ο Βρετανός Σάµιουελ Πέπυς, που άρχισε να κρατάει ηµερολόγιο την Πρωτοχρονιά του 1660) ως τη µεγάλη του έκρηξη, τον 20ό αιώνα (Κάφκα, Γουλφ, Αναΐς Νιν, Μαξ Φρις, Β. Γκοµπρόβιτς, Σύλβια Πλαθ). Ανθολογούνται εκατόν τριάντα δεινοί ηµερολογιογράφοι, συγγραφείς, µουσικοί, εικαστικοί καλλιτέχνες, στοχαστές και απλοί καθηµερινοί άνθρωποι, που στράφηκαν στη µοναξιά της καρδιάς τους, ανέπτυξαν την ιδέα της πραγµάτωσης του εαυτού, εξωτερίκευσαν το εσωτερικό βάθος, διατράνωσαν την ιδιαιτερότητά του και διεκδίκησαν την αναγνώρισή της — ακόµη και ως εγγραφής σε ένα µυστικό τετράδιο. Ίσως αναρωτιέται, βέβαια, κανείς τι νόηµα έχει µια τέτοια ανθολογία σε καιρούς που παρατηρείται µια άνευ προηγουµένου διάχυση αυθιστορήσεων, µια ανεξέλεγκτη εξάπλωση του λόγου περί εαυτού, όχι πια στις σελίδες ενός επτασφράγιστου τετραδίου, αλλά στην οθόνη του υπολογιστή. Μα για να δούµε πώς συνδιαλεγόταν κανείς µε τα φαντάσµατα και τους καηµούς του, πριν αποφασίσει να κατοικήσει σε γυάλινο σπίτι, τι αποσιωπούσε δηµοσίως και τι εκµυστηρευόταν ιδιωτικώς, προτού τα όρια ανάµεσα στη δηµόσια και στην ιδιωτική σφαίρα, στο µέσα και στο έξω, στο υποκείµενο και στο αντικείµενο γίνουν ρευστά και εναλλάξιµα, φέρνοντας στον νου την τοπολογία της λωρίδας του Μέµπιους. Και σίγουρα προς συνηγορία του αινίγµατος — αυτού που είναι κάθε ανθρώπινος βίος.

"Ανδρέας Παπανδρέου: Μεγάλες Προσδοκίες" του Θάνου Βερέμη

Ο Ανδρέας Παπανδρέου επηρέασε την ελληνική κοινωνία όσο λίγοι νεότεροι πολιτικοί και άφησε υποθήκη πολιτικών χειρισμών που συνήθως ξάφνιαζαν εχθρούς και φίλους. Στοιχείο της προσωπικότητάς του υπήρξαν οι αστάθμητες αντιδράσεις του στις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετώπισε. Εξίσου απρόβλεπτες ήταν και οι μεταμορφώσεις του από αριστερό φιλελεύθερο κατά την αμερικανική του θητεία σε τριτοκοσμικό ριζοσπάστη όταν στόχευε στην πρωθυπουργία,και μετά την ανάληψη της εξουσίας σε διαχειριστή της μακροζωίας των κυβερνήσεών του. Ασφαλώς ο πυρήνας του ριζοσπαστισμού και της άρνησης υπήρχε στον ψυχισμό του, ο οποίος άλλωστε συγκλονιζόταν συχνά από εσωτερικές θύελλες. Όμως το μεγαλύτερο πολιτικό ενδιαφέρον από τις ψυχικές του μεταπτώσεις παρουσιάζουν οι σκόπιμοι ελιγμοί του. Οι ελιγμοί αυτοί αποτελούν μέρος του κοινωνικού ριζοσπαστισμού του και του «χαρίσματός» του. Ο Ανδρέας αναμφίβολα υπήρξε μια νέα εμπειρία για τους Έλληνες ψηφοφόρους. Γόνος πολιτικού πατέρα και μορφωμένης μητέρας, με άριστες σπουδές στις ΗΠΑ και σημαντική καριέρα ως οικονομολόγος καθηγητής, επέλεξε συνεργάτες οι οποίοι, με λίγες εξαιρέσεις, δεν ήταν δυνατόν να αμφισβητήσουν τα πρωτεία του. Το μάθημα της αποστασίας εναντίον του πατέρα του το 1965 υπήρξε καθοριστικό στα κατοπινά του σχέδια. Ο ευάλωτος εξάλλου ψυχικός του κόσμος αποτέλεσε σε όλη τη σταδιοδρομία του τροχοπέδη στην κατάκτηση ενός ήρεμου ιδιωτικού βίου.

"Τα πόδια σου αγγίζω στο σκοτάδι και άλλα ανέκδοτα ποιήματα (δίγλωσση έκδοση)" του Pablo Neruda

Τα ποιήματα του Πάμπλο Νερούδα που δημο­σιεύ­ο­νται στο βιβλίο αυτό βρέθηκαν κατά τη διάρκεια της εξαντλητικής καταγραφής όλων των υπαρχόντων χειρογράφων και δακτυλογράφων του ποιητή που ξεκίνησε το 2011. Είναι γραμμένα σε τετράδια, στην πίσω σελίδα κάποιου μουσικού προγράμματος ή εν πλω, στο μενού του πλοίου, ακόμα και σε ύψος χιλιάδων μέτρων, με προορισμό το Ρίο ντε Τζανέιρο. Είκοσι ένα εξαιρετικά ποιήματα για τον έρωτα, που δεν έχουν συμπεριληφθεί στα εκδοθέντα έργα και βλέπουν το φως για πρώτη φορά, μια εξαιρετική ευκαιρία για να απολαύσουμε τον Πάμπλο Νερούδα, έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές όλων των εποχών, όπως δεν τον έχουμε ξαναδιαβάσει ποτέ.
Τα ποιήματα αυτά συνιστούν το μεγαλύτερο εύρημα στα ισπανικά γράμματα των τελευταίων ετών. Η τεράστια σπουδαιότητα του ανέκδοτου αυτού έργου εντοπίζεται στο ότι ανήκουν σε μια περίοδο που ξεκινά από τις αρχές της δεκαετίας του ’50 και φτάνει μέχρι λίγο πριν τον θάνατο του ποιητή το 1973. Είναι, συνεπώς, μεταγενέστερα του Κάντο Χενεράλ (1950) και γράφτηκαν την εποχή της ωριμότητας του Πάμπλο Νερούδα. Η παρούσα έκδοση, σχολιασμένη από τον διευθυντή της βιβλιοθήκης και του αρχείου του Ιδρύματος Πάμπλο Νερούδα, Δαρίο Όσες, περιλαμβάνει φωτογραφική αναπαραγωγή των πρωτοτύπων πολλών ποιημάτων.

"Απόσταση αναπνοής" του Τάσου Γουδέλη

Σύντομες μυθοπλασίες, ημερολόγια, σημειώσεις τρίτων, ένας θεατρικού τύπου μονόλογος, αυθιστορήσεις και ψυχολογικά πορτρέτα απαρτίζουν την ανά χείρας συλλογή διηγημάτων του Τάσου Γουδέλη.
Στα αφηγηματικά και στα λιγότερο αφηγηματικά του διηγήματα, ο συγγραφέας δίνει την πρωτοκαθεδρία στη γλώσσα και στα υφολογικά σχήματα ή τεχνάσματα, ενώ ο τρόπος που αναδύεται το νόημα στα κείμενά του έχει ιδιαίτερη σημασία για τον αναγνώστη. Στα λιγότερο αφηγηματικά του κείμενα ο Τ.Γ. αποσταθεροποιεί το νόημα, χωρίς να προσφεύγει στη ρητορική της αυτόματης γραφής. Το σχήμα του, αντίθετα με ό,τι συμβαίνει στη ρεαλιστική γραφή, εδώ χάνει το περίγραμμά του, γίνεται ρευστό και διαχέεται σαν μια άλως που εκκρεμεί πάνω από έναν στοιχειώδη, όμως ευκρινή μύθο, ενώ η δυναμική του δεν εξαντλείται στην ευγλωττία των λέξεων αλλά στη χαλαρή συμπλοκή τους, στο «μεταξύ» τους, στο λεγόμενο «κενό». Γιώργος Αριστηνός

"Θάμπωσε ο νους" του Σωτήρη Δημητρίου

Στα ανά χείρας διηγήµατα υπάρχουν πολλά «ίσως» και «µάλλον».
Χάνονται µε τα χρόνια οι βεβαιότητες.
Ίσως µόνον η ενθεότης προβάλλει δειλά.
Τα διηγήµατα δεν είναι αυθεντικά.
Είναι από χίλιες µεριές διαµεσολαβηµένα· και απ’ την «αυθεντικότητα».
Αλλά τα ψέµατα µπορεί κατά στιγµές και κατά όψεις να περιέχουν αλήθεια. Και αντιστρόφως. Είναι µάλλον αυθαίρετες κατασκευές απ’ τα υλικά της ρευστής και χαώδους ζωής. Ίσως χρησιµεύουν –κυρίως οι µορφοποιήσεις τους– ως παρηγορητικές λαβές. Σ.Δ.






"Λίγες και μία νύχτες" του Ισίδωρου Ζουργού

Την άνοιξη του 1909, ο έκπτωτος σουλτάνος Αβδούλ Χαµίτ ο Β΄ εξορίζεται στη Θεσσαλονίκη και µένει έγκλειστος σε µια εντυπωσιακή έπαυλη. Εκεί, σύµφωνα µε το µυθιστόρηµα, θα διηγείται για λίγες νύχτες σ’ ένα µικρό κορίτσι τη ζωή του. Ένα εντεκάχρονο όµως αγόρι κρυφακούει… Εβδοµήντα χρόνια μετά, θα υπάρχει ακόµη µια νύχτα, µάλλον µια ζωή ολόκληρη σε µία µόνο νύχτα. Άλλωστε στον 20ό αιώνα αργούσε συχνά να ξηµερώσει.
Το Λίγες και µία νύχτες, µε άξονα την ερωτική ιστορία που φωλιάζει στην καρδιά της αφήγησης, εξιστορεί µια περιπέτεια για το κυνήγι του πλούτου και την αναζήτηση της ευτυχίας. Το βιβλίο αναπλάθει µια µαγευτική συνοικία έξω από τα τείχη της Θεσσαλονίκης, αυτή των Εξοχών, που έσβησε για πάντα. Είναι ακόµη µια γραφή για τα σπίτια, φτωχικά και πλούσια, για το µέσα και το έξω τους, για τους τοίχους και τα έπιπλα όπου υφαίνονται οι ανάσες ζώντων και τεθνεώτων. Το Λίγες και µία νύχτες εµπεριέχει ακόµη κατά κάποιον τρόπο τον σχολιασµό του, διερωτάται πίσω από την κουίντα για τα άγονα χωράφια της γραφής, τα εργαστήριά της, τις αστοχίες και τα πάθη της, είναι µε άλλα λόγια το κοίταγµα του ίδιου του µυθιστορήµατος στον καθρέφτη. Πέρα όµως και πάνω απ’ όλα είναι ένα βιβλίο για την ανήκεστο βλάβη της ύπαρξης, αυτήν που προκάλεσε ο πιο δηµεγέρτης αιώνας, ο εικοστός.