Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:

«Ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο υπάρχει μια βιβλιοθήκη», είπε. «Και μέσα σ’ αυτή τη βιβλιοθήκη, τα ράφια συνεχίζονται επ’ άπειρον. Κάθε βιβλίο σού δίνει μια ευκαιρία να δοκιμάσεις μιαν άλλη ζωή που θα μπορούσες να έχεις ζήσει. Να δεις πώς μπορεί να ήταν τα πράγματα, αν είχες κάνει διαφορετικές επιλογές… Θα είχες κάνει κάτι διαφορετικό, αν είχες την ευκαιρία να αναιρέσεις αυτά για τα οποία μετάνιωσες;»
Η ζωή της Νόρα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Τότε, την τελευταία μέρα της στη Γη, όταν σημαίνουν μεσάνυχτα, μεταφέρεται σε μια βιβλιοθήκη. Εκεί της δίνεται η δυνατότητα να αναιρέσει επιλογές και να απαλλαγεί από τις τύψεις της, δοκιμάζοντας όλες τις διαφορετικές ζωές που θα μπορούσε να είχε ζήσει.
Το αγωνιώδες ερώτημα που προκύπτει όμως είναι: Αν έχεις άπειρες εναλλακτικές, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ζήσεις;

Προσωπική άποψη:
Το "Μεσάνυχτα στη βιβλιοθήκη" υπήρξε ένα απ' τα πιο πολυσυζητημένα βιβλία φαντασίας του 2020 και βρέθηκε σε αρκετές λίστες υποψήφιο ως το καλύτερο μυθιστόρημα της κατηγορίας του για το έτος αυτό. Ως εκ τούτου, θα ήταν αδύνατον, όχι μόνο να διαφύγει της προσοχής μας, αλλά και να μην μας δημιουργήσει υψηλές προσδοκίες. Κι εκεί ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα του βιβλίου, στο ότι όλο αυτό το hype έκανε τους αναγνώστες να περιμένουν υπερβολικά πολλά, τα οποία δεν είμαι σίγουρη αν θα τα εισπράξουν, όχι γιατί το βιβλίο δεν είναι καλό, αλλά γιατί καμιά φορά δεν ευχαριστιόμαστε με τίποτα. Το βέβαιο, πάντως, είναι πως το βιβλίο αυτό ή θα το λατρέψεις ή θα το μισήσεις, και το να βρεθείς στη μέση των συναισθημάτων αυτών μου φαίνεται μάλλον απίθανο.

Η Νόρα είναι μια γυναίκα που έχει παραιτηθεί από τη ζωή και για να επισφραγίσει το συναίσθημά της αυτό, αποφασίζει να την τερματίσει οριστικά παίρνοντας μια μεγάλη ποσότητα χαπιών, η οποία θα την οδηγήσει στον θάνατο και στη λύτρωση απ' τη μίζερη ζωή της. Όμως, αυτό που δεν γνωρίζει, είναι πως ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο υπάρχει ένα άλλο μέρος, η "Βιβλιοθήκη του Μεσονυκτίου", στα ράφια της οποίας υπάρχουν βιβλία, με το καθένα απ' αυτά ν' αναφέρεται και σε κάτι συγκεκριμένο για το οποίο έχεις μετανιώσει στη ζωή σου, και που σου παρουσιάζει μια άλλη εναλλακτική της ζωής που θα μπορούσες να έχεις, αν είχες επιλέξει διαφορετικά σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή στο παρελθόν σου.

Ο Matta Haig παίρνει το πιο απλό, μα συνάμα και το μεγαλύτερο αναπάντητο ερώτημα που έχει θέσει ποτέ ο άνθρωπος, και το μετατρέπει σε κεντρικό άξονα της μεταφυσικής του ιστορίας, που σκοπό δεν έχει άλλον απ' το να μας φέρει αντιμέτωπους με τον ίδιο μας τον εαυτό και τις επιλογές μας: Τι θα είναι γίνει αν...; Αλήθεια, κι εσείς οι ίδιοι, πόσες φορές έχετε κάνει την ίδια ερώτηση, τόσο στον εαυτό σας, είτε φωναχτά είτε από μέσα σας, όσο και σε άλλους ανθρώπους που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο παίζουν κάποιον ρόλο στη ζωή σας; Πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί πως θα μπορούσε να είναι μια κατάσταση, ή ακόμα και η ζωή σας η ίδια, αν σε κάποιο κομβικό σημείο αυτής είχατε επιλέξει ένα διαφορετικό μονοπάτι απ' αυτό που επιλέξατε τελικά; Είμαι βέβαιη πως έχει συμβεί αρκετές φορές και πως κάποιες απ' αυτές ίσως να έχετε βασανιστεί από τη σκέψη αυτή περισσότερο απ' όσο θα έπρεπε.

Το ερώτημα αυτό, λοιπόν, μας κάνει αυτόματα ν' αποκτήσουμε ένα κοινό σημείο επαφής με τη Νόρα, που μπορεί να είναι αρκετά απλή και να μην έχει κάτι το ιδιαίτερο ως χαρακτήρας, ακόμα και να στερείται πολύ βαθιάς ενδοσκόπησης, αλλά που κι αυτό ακόμα εξυπηρετεί έναν σκοπό. Γιατί, μαντέψτε, λίγο πολύ, σαν τη Νόρα είμαστε οι περισσότεροι από εμάς, απλοί, συνηθισμένοι, χωρίς κάτι το τρανταχτά ξεχωριστό, χωρίς κάποιο σημείο αναφοράς που θα άξιζε την προσοχή όλων. Κι αυτό δεν είναι κακό, αλλά η πραγματικότητα της πλειοψηφίας των ανθρώπων που ζουν απλές ζωές, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπορούν να είναι όμορφες, ευτυχισμένες και να τους γεμίζουν. Όλα είναι θέμα οπτικής και πως αποφασίζεις εσύ να την εισπράξεις και να την βιώσεις.

Κάπως έτσι, η Νόρα έχει μια ευκαιρία που πολλοί θα ήθελαν να έχουν. Να δει τη ζωή της μέσα από διαφορετικές οπτικές και να επιστρέψει πίσω σε εκείνα τα κομβικά σημεία της ζωής της, που έχουν στοιχειώσει τα "εάν" που μέχρι τώρα δεν είχε καταφέρει ν' απαντήσει. Όμως, οι απαντήσεις που θα έχει τώρα στη διάθεσή της θα λύσουν τις απορίες της; Θα μπορέσουν να την ικανοποιήσουν; Θα βρει τη ζωή εκείνη που θα την έκανε ευτυχισμένη, ή μήπως τελικά όλο αυτό είναι μάταιο, γιατί όποιον δρόμο κι αν διαλέξουμε, πάντοτε κάποια σκέψη θα μας βασανίζει, επειδή έτσι είμαστε καμωμένοι οι άνθρωποι; Κι αν μπορούσαμε ν' αλλάξουμε κάτι πολύ σημαντικό, που θα επηρέαζε την ροή όλων των άλλων πραγμάτων που έχουμε αγαπήσει, ανάμεσά τους κι άνθρωποι που σημαίνουν πολλά για εμάς, θα ήμασταν πρόθυμοι να τους θυσιάσουμε για να ικανοποιήσουμε ένα μέρος του εγώ μας;

Ο Matt Haig, μέσα από μια πολύ απλή ιστορία, με μια κοινότυπη θα έλεγε κανείς ηρωίδα, καταφέρνει να μας μιλήσει με χιούμορ και τρυφερότητα για την μεγαλύτερη αλήθεια της ζωής που δεν είναι άλλη απ' το: Ζήσ' την στο έπακρο, με όλο σου το είναι, και προσπάθησε να κάνεις ό,τι καλύτερο με μπορείς με ό,τι έχεις στη διάθεσή σου. Γιατί, ας μην ξεχνάμε, πως ο κάθε άνθρωπος χαρακτηρίζεται από τις επιλογές του, ενώ η ζωή μας είναι αυτή που την κάνουμε εμείς να είμαι, με τις αποφάσεις μας και όχι μόνο. Μπορεί να μην είναι τέλεια, αλλά το ζήτημα δεν είναι να είναι τέλεια, αλλά να είναι αυτή που επιλέξαμε εμείς να είναι, με τις λιγότερες δυνατές μετάνοιες και μεταμέλειες. Γιατί η ευτυχία δεν βρίσκεται στα μεγάλα και σπουδαία, αλλά στα μικρά και σημαντικά, σε εκείνα που πραγματικά αποκτούν αξία μέσα στην ψυχή και στην καρδιά μας.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Matt Haig
Μεταφραστής: Παπασταύρου Άννα
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 384
ISBN: 978-618-01-4026-2