Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:

Ο Μάνγκο και ο Τζέιμς προέρχονται και οι δύο από τις εργατικές συνοικίες της Γλασκόβης, οι καταβολές τους όμως είναι εντελώς διαφορετικές – ο Μάνγκο είναι προτεστάντης και ο Τζέιμς καθολικός. Θα έπρεπε να είναι ορκισμένοι εχθροί για να επιβιώσουν στον βίαιο, αρρενωπό και δογματικό κόσμο που τους περιβάλλει. Κι όμως, ενάντια σε κάθε πρόβλεψη, ο Μάνγκο και ο Τζέιμς έρχονται πολύ κοντά, καθώς βρίσκουν καταφύγιο στον περιστερώνα που έχει φτιάξει ο Τζέιμς για τα αγωνιστικά του περιστέρια. Ερωτεύονται και ονειρεύονται να βρουν ένα μέρος όπου θα υπάρχει μια θέση και για αυτούς. Η απειλή της αποκάλυψης είναι όμως διαρκής και η ενδεχόμενη τιμωρία ανείπωτη. Κι όταν αρκετούς μήνες αργότερα η μητέρα του Μάνγκο τον στέλνει εκδρομή για ψάρεμα σε μια λίμνη στη Δυτική Σκοτία, μαζί με δυο παράξενους μέθυσους με σκοτεινό παρελθόν, ο Μάνγκο θα αναγκαστεί να φτάσει στα όρια των αντοχών του και θα προσπαθήσει να επιστρέψει σε έναν τόπο ασφαλή, σε έναν τόπο όπου αυτός κι ο Τζέιμς ίσως να έχουν ένα μέλλον.
Στο δεύτερο βιβλίο του, ο Douglas Stuart δίνει φωνή σε ανθρώπους που συνήθως η λογοτεχνία αποκλείει, μιλά για τα όρια της αρρενωπότητας, τις δύσκολες οικογενειακές σχέσεις και τους κινδύνους που ενέχει το να αγαπάς κάποιον τόσο πολύ.

Προσωπική άποψη:
Δεν έχει τύχει να διαβάσω το πρώτο μυθιστόρημα του Douglas Stuart, "Σάγκι Μπέιν", το οποίο κέρδισε και το βραβείο Booker το 2020, έχω ακούσει όμως τα καλύτερα, κάτι που με ώθησε να διαβάσω το δεύτερο μυθιστόρημά του, "Ο νεαρός Μάνγκο", που όπως και το προηγούμενο κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο πριν από λίγες ημέρες. Ένα μυθιστόρημα που προκάλεσε μέσα μου ένα κύμα συναισθημάτων, τα οποία χρειάστηκαν αρκετές μέρες για να καταλαγιάσουν, προκειμένου να μπορέσω να επιστρέψω και να καταγράψω τις σκέψεις μου γι' αυτό, που αν θέλω να είμαι απόλυτα ειλικρινής τόσο με τον εαυτό μου όσο και με εσάς, είναι ακόμα αρκετά μπερδεμένες.

Βρισκόμαστε στη Σκωτία και πιο συγκεκριμένα στις εργατικές κατοικίες της Γλασκόβης, όπου δύο νεαρά αγόρια, ο Μάνγκο και ο Τζέιμς, έρχονται πολύ κοντά ο ένας με τον άλλον, παρά τις φαινομενικές διαφορές που τους χωρίζουν. Ο πρώτος προέρχεται από μια οικογένεια προτεσταντών, ενώ ο δεύτερος από μια οικογένεια καθολικών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τον τρόπο που έχουν γαλουχηθεί και μεγαλώσει. Ωστόσο, έχουν ένα κοινό! Μεγαλώνουν μέσα σε ένα περιβάλλον τοξικής αρρενωπότητας, όπου το να αποδεικνύουν τον ανδρισμό τους δεν είναι απλά κάτι το αναμενόμενο, αλλά κάτι που επιβάλλεται. Αυτό όμως δεν θα τους εμποδίσει να αναπτύξουν συναισθήματα, να ερωτευτούν και να αρχίσουν να συναντιούνται κρυφά, κάτω από τον φόβο της αποκάλυψης της σχέσης τους που μόνο μόνο όλεθρο μπορεί να προκαλέσει, αλλά και με το όνειρο πως μια μέρα θα μπορέσουν να ζήσουν ελεύθεροι και ασφαλείς μακριά απ' όσα τους καταπιέζουν.

Το να έχει, όμως, μια τέτοια σχέση μέλλον, φαντάζει εξαιρετικά δύσκολη μέσα σε ένα δογματικό περιβάλλον που δεν είναι πρόθυμο να αποδεχθεί τίποτα έξω από τα προβλεπόμενα, με τον Μάνγκο να οδηγείται, από την ίδια του τη δεσποτική μητέρα, σε μια διήμερη εξόρμηση με δύο άγνωστους σε εκείνον άντρες, σε μια λίμνη στη Δυτική Σκοτία, που θα αποδειχθεί μοιραία με τρόπους που δεν φανταζόταν τόσο ο ίδιος όσο και εμείς, ως αναγνώστες, με τα όριά του να δοκιμάζονται και τελικά να ξεπερνιούνται, ακολουθώντας έναν δρόμο χωρίς επιστροφή, παρά μονάχα με μία και μοναδική κατεύθυνση. Μία κατεύθυνση που συνάδει με τη βία, τη φτώχεια και την εξαθλίωση που αποτυπώνεται στο σύνολο του βιβλίου, με ωμό ρεαλισμό, θέλοντας να ξεδιπλώσει την απόλυτη αλήθεια μπροστά στα μάτια μας, αλλά χωρίς απαραίτητα να θέλει να την καταγγείλει, όχι τουλάχιστον με τον ίδιο βίαιο και άγριο τρόπο που αυτή υπάρχει.

Η αφήγηση του Stuart είναι σφιχτή, ασφυκτική, ζοφερή με όλη τη σημασία της λέξης. Σε βουτάει απ' τον λαιμό και σε σφίγγει σαν μέγγενη, στερώντας σου το οξυγόνο, κάνοντας την κάθε σου ανάσα πιο δύσκολη απ' την προηγούμενη, προκαλώντας σου συνάμα μια πηγαία απέχθεια για εκείνη την πτυχή των ανθρώπων που δεν γνωρίζει τίποτα περισσότερο από τη βία και την επιβολή των προσωπικών του ιδανικών μέσω αυτής, χωρίς να υπολογίζει τα ανθρώπινα συναισθήματα, αλλά και χωρίς να ενδιαφέρεται για τις συνέπειες. Και όσο η ιστορία προχωρά και εξελίσσεται, τόσο περισσότερο προβληματίζεσαι και γίνεσαι μέρος αυτής, όχι απαραίτητα γιατί μπορείς να ταυτιστείς με τους ήρωές τους, αλλά γιατί ως ον με ενσυναίσθηση, αντιλαμβάνεσαι το που τελειώνει το σωστό και άρχιζε το λάθος, νιώθοντας την επιτακτική ανάγκη να τερματίσεις το δεύτερο με όποιο κόστος, γιατί μπροστά στην ατομική ελευθερία τίποτα άλλο δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία.

Ακολουθώντας δύο χρονοδιαγράμματα, εκείνο που περιγράφει το Σαββατοκύριακο του Μάνγκο στη λίμνη κι ένα άλλο που αποτυπώνει τη ζωή του στη Γλασκόβη, και κατ' επέκτασιν τη σχέση του με τον Τζέιμς, η ιστορία είναι μοιρασμένη ανάμεσα στον τρόμο και το κοινωνικό δράμα, με τα δυο τους να έχουν στον πυρήνα τους στοιχεία αισθηματικού δράματος, το οποίο τελικά είναι κι αυτό που κινεί τα νήματα προς όλες τις κατευθύνσεις. Και παρά το σκοτάδι που επικρατεί στο σύνολό της, η σχέση του Μάνγκο και του Τζέιμς, δύο κατεστραμμένων παιδιών που θέλουν να μαζέψουν τα κομμάτια τους, να τα ενώσουν και να φτιάξουν κάτι νέο και φωτεινό, φέρνει ηλιαχτίδες ελπίδας, ακόμα κι αν το σκοτάδι είναι έτοιμο ανά πάσα ώρα και στιγμής να τις καταπιεί. Κι εμείς, αποκαρδιωμένοι και βαθιά συγκινημένοι, δεν μπορούμε παρά να παραδοθούμε στη συνειδητοποίηση του που μπορεί να μας οδηγήσει η αγάπη, χωρίς να μπορούμε να το αποφύγουμε.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Douglas Stuart
Μεταφραστής: Μακρόπουλος Μιχάλης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2023
Αρ. σελίδων: 432
ISBN: 978-618-03-3630-6