Ο Ερνστ Γκριπ, πράκτορας της Σουηδικής Υπηρεσίας Ασφαλείας, δε γνωρίζει γιατί τον στέλνουν στις ΗΠΑ. Όταν προσγειώνεται σε µια απόµακρη στρατιωτική βάση στη µέση του Ινδικού Ωκεανού, η συνοδός του, η πράκτορας του FBΙ Σόνα Φρίντµαν, του ζητά να επιβεβαιώσει εάν ένας κρατούµενος που έχει υποστεί βασανιστήρια από τη CIA είναι Σουηδός. Παρόλο που ο Γκριπ και η Φρίντµαν έχουν διαµετρικά αντίθετη άποψη για τον τρόπο που διεξάγεται ο πόλεµος κατά της τροµοκρατίας, καταλήγουν αναπάντεχα να έχουν ανάγκη ο ένας τον άλλον...
Στη στρατιωτική βάση, ο κρατούµενος µε το όνοµα Ν. –δράστης τροµοκρατικής επίθεσης στο Κάνσας, µε κίνητρα πολύ πιο σύνθετα από ό,τι η αµερικανική κοινή γνώµη µπορεί να αποδεχτεί– αρνείται να µιλήσει. Τα στοιχεία οδηγούν σε µια οµάδα απελπισµένων ανθρώπων που επέζησαν από το τσουνάµι στην Ταϊλάνδη το 2004: έναν αδίστακτο Αµερικανό έµπορο όπλων, έναν Τσέχο εκτελεστή, µια µυστηριώδη νοσοκόµα από το Κάνσας, έναν σπαρακτικά αθώο Πακιστανό – και έναν Σουηδό.
Ο Σουηδός είναι ένα θρίλερ που µοιάζει µε δαίδαλο, ένα µυθιστόρηµα που συνδυάζει τη δυνατή πλοκή µε τη βυθοµέτρηση τόσο της ανθρώπινης ψυχολογίας, όσο και της πολιτικής.
Η ιστορία του Στέλιου Καζαντζίδη δεν είναι απλώς η ιστορία ενός σπουδαίου καλλιτέχνη και ενός ικανού επαγγελµατία, που έγινε µεγάλος σταρ σε µια εποχή µεγάλης ανάπτυξης της πολιτισµικής βιοµηχανίας και των ΜΜΕ, αλλά και η ιστορία ενός ανθρώπου που κατάφερε να µετουσιώσει τα τραύµατά του και τις εµµονές του σε αναλγητικό τραγούδι, ενός ανθρώπου ο οποίος, τραγουδώντας τον εαυτό του και ενσαρκώνοντας τα τραγούδια του, κατάφερε να δηµιουργήσει και να συντηρήσει έναν µύθο. Η παρούσα µελέτη, εξετάζοντας τις διαφορετικές όψεις του µουσικού έργου, της δηµόσιας παρουσίας και της υποδοχής του τραγουδιστή, αναλύει το «φαινόµενο Καζαντζίδη» ως µια τελετουργική τέχνη συµβολικής διαµαρτυρίας και θεραπείας, που ανταποκρίθηκε στην αποσιωπηµένη κοινωνική οδύνη της δεκαετίας του 1940 και συνόδευσε τα φτωχά στρώµατα της ελληνικής κοινωνίας στα δύσκολα χρόνια της µετανάστευσης και του αυταρχικού εκσυγχρονισµού. Ταυτόχρονα εξετάζει σε βάθος τα κείµενα των «κοινωνικών» τραγουδιών της περιόδου 1952-1967, αναλύει τα θέµατα και τους συµβολισµούς τους και φωτίζει µε ενδιαφέροντες τρόπους την κοινωνική εµπειρία και τις ιδεολογικές διεργασίες της εποχής.
Όλα ξεκινούν από την κλοπή των εισπράξεων ενός σουπερμάρκετ. Ακολουθεί, σαν αλυσιδωτή αντίδραση μια χιονοστιβάδα εγκλημάτων με σοβαρό αντίκτυπο.
Ο ιατροδικαστής Πασκουάνο δουλεύει ενώ τριγύρω υπάρχει έντονη μυρωδιά αίματος. Είναι όπως πάντα αυστηρός, εριστικός, ανυπόφορος, αλλά περισσότερο από κάθε άλλη φορά προσεκτικός. Τριγύρω πλανιέται έντονος εκφοβισμός. Διαισθάνεται κανείς ότι υπάρχει ένα καθοδηγούμενο εγκληματικό σχέδιο, οργανωμένο ψυχρά, κυνικά, με θράσος, σ’ ένα σκοτεινό σημείο, εκεί όπου η πολιτική εξουσία συνυπάρχει και μπλέκεται με τον υπόκοσμο και τη Μαφία, με ατέλειες, λάθη ή ακόμη και με τη δυναμική συνύπαρξη κάποιας αρχής υπεύθυνης για την τήρηση του νόμου. Ο Μονταλμπάνο, που εξετάζει αυστηρά τις λεπτομέρειες και έχει ακριβή σκηνική διαίσθηση, δεν είναι μαθημένος στη συγκρατημένη εγκαρδιότητα των υποκριτών και επιφυλακτικά αδιάφορων ανωτέρων του. Ξέρει περισσότερα τεχνάσματα και αντιπαραθέτει την ψευτιά στην ψευτιά, με ιδιαίτερη πονηριά…
Σήµερα οι δυτικές χώρες είναι εγκλωβισµένες σ’ ένα αδιέξοδο παρακµής, αυτο-απέχθειας και υπερσυναισθηµατισµού. Eκτός από τις οικονοµικές και θεσµικές αναταράξεις, αντιµετωπίζουν τις συνέπειες της µεταναστευτικής τους πολιτικής και των πολυπολιτισµικών πρακτικών διαχείρισης των µεταναστών που εφάρµοσαν από τα τέλη της δεκαετίας του 1950. Αυτές οι συνέπειες επιβαρύνονται από τη διεθνή συγκυρία, την αναβίωση του ισλαµοφασισµού και της σύγκρουσης µεταξύ της Ανατολής και της Δύσης. Στο εσωτερικό των δυτικών δηµοκρατιών, οι πολυπολιτισµικές πρακτικές –καθώς και οι αντίστοιχες θεωρητικές αντιλήψεις– έχουν οδηγήσει στη δηµιουργία περίκλειστων µειονοτήτων που αποµονώνονται από τον κύριο κοινωνικό και πολιτισµικό κορµό µε αποτέλεσµα τον κατατεµαχισµό και τη δυσπιστία µεταξύ των κοινωνικών οµάδων, την εχθρότητα και τις βίαιες αντιπαραθέσεις. Ενώ αναπτύσσεται, µε ποικίλες µορφές, ο ισλαµικός φονταµενταλισµός και ενώ η θρησκοληψία και ο σκοταδισµός µεταφέρονται και καλλιεργούνται στη Δύση, οι κυβερνήσεις των δυτικών χωρών επιµένουν σ’ ένα πολυπολιτισµικό πρόγραµµα που βασίζεται στον κοινωνικό εφησυχασµό και στην εθελοτυφλία. Αυτόν τον εφησυχασµό διαταράσσει η διαφαινόµενη τάση να περάσει η εξουσία από τα σοσιαλδηµοκρατικά κόµµατα στα ακροδεξιά, ή σε εκείνα που χαρακτηρίζονται ακροδεξιά, επειδή επιδεικνύουν σκεπτικισµό έναντι όχι µόνο της µεταναστευτικής πολιτικής, αλλά και της πολιτικής έναντι του ισλαµοφασισµού. Πράγµατι, τα σκεπτικιστικά κόµµατα –συχνά σκεπτικιστικά και ως προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και την παγκοσµιοποίηση– κερδίζουν έδαφος, µολονότι έχουν άδικο σχεδόν σε όλα. Έχουν όµως δίκιο στο ότι η Δύση απειλείται από το πολεµικό Ισλάµ ενώ συγχρόνως αυτοκαταστρέφεται προδίδοντας τις αξίες της. Αυτό το δοκίµιο σχολιάζει τις ρεπουµπλικανικές αξίες πάνω στις οποίες θεµελιώνεται το κράτος δικαίου, επιχειρηµατολογεί υπέρ της ελεγχόµενης µετανάστευσης που δε θα υπονοµεύει την κοινωνική συνοχή και επικρίνει την πολυπολιτισµικότητα ως πρακτική κατακερµατισµού και εξασθένισης των δηµοκρατικών θεσµών. Τέλος, προτείνει έναν τρόπο αντιµετώπισης των προβληµάτων στη βάση της αναγνώρισης της συνεισφοράς των µεταναστών στην οικονοµία, αλλά και της επιθυµίας τους να ενσωµατωθούν στην κοινωνία αποδεχόµενοι τους δυτικούς νόµους και τις δυτικές αξίες.
Η φιλοσοφία δεν είναι ένας αφηρημένος λόγος, αποκομμένος από τη ζωή. Η προσίδια λειτουργία της αποβλέπει στην έλευση της «πραγματικής ευτυχίας», την οποία ο Μπαντιού αντιπαραθέτει ευθέως στην κατ’ επίφασιν ευτυχία που ταυτίζεται με τα κομφορμιστικά πρότυπα ευζωίας και εγωτικής ικανοποίησης.
Για να ανταποκριθεί σ’ αυτό τον πρακτικό στόχο, η φιλοσοφία συγκροτείται ως «λογική της εξέγερσης». Εξέγερση ενάντια στις αξιώσεις πρωτοκαθεδρίας των ατεκμηρίωτων γνωμών και στους κυρίαρχους κανόνες που συρρικνώνουν το πεδίο του δυνατού στο υπάρχον. Εξέγερση όμως όχι τυφλή, αλλά ορθολογικά προσανατολισμένη προς την υλοποίηση της συλλογικής και οικουμενικής ευτυχίας μέσα από την ανάληψη του ρίσκου που απαιτούν οι περιστάσεις.
Εξέγερση, λογική, καθολικότητα και διακινδύνευση συγκροτούν την επιθυμία που κατευθύνει τη φιλοσοφική αναζήτηση της πραγματικής ευτυχίας, πέραν της ικανοποίησης φυσικών και κοινότοπων αναγκών – εξ ου και ο τίτλος: Μετα-φυσική…
Αναρτήσεις
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου