Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Η Σαλονίκη, η πόλη των τριών θεών, των χριστιανών, των μουσουλμάνων και των Εβραίων, προσπαθεί να βρει την ταυτότητά της στην αυγή του εικοστού αιώνα.
Αύγουστος 1917. Η πόλη καίγεται συθέμελα. Ο πλούσιος Μεχμέτ εφέντης σώζει τη ζωή μιας χριστιανής, της Σοφίας. Την ερωτεύεται παράφορα, παντρεύεται όμως μια άλλη γυναίκα.
Η Ζοζεφίν και το πολυτελές πορνείο της γίνονται μάρτυρες μιας μάζωξης λαών από όλα τα μέρη του κόσμου που θα κληθούν να χύσουν το αίμα τους σε έναν καταστροφικό πόλεμο.
Η Εσρά, μια τσιγγάνα που η γέννησή της χάνεται στον χρόνο, κινείται αθόρυβα και υπογείως στην πόλη και παρεμβαίνει στις ανθρώπινες ζωές.
Μια επιστολή, πολλά χρόνια αργότερα, φέρνει στο φως επτασφράγιστα μυστικά που σημάδεψαν τη μοίρα όλων αυτών που κάποτε σεργιάνισαν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Ο βαρδάρης, ο αέναος τοπικός άνεμος, μας παρασέρνει στη δίνη της ιστορίας μιας πόλης σαγηνευτικής και φέρνει μαζί του ψιθύρους ξεχασμένους.

Προσωπική άποψη:
Την κυρία Βόικου την γνωρίζω μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, και παρά που μου είχε κινήσει το ενδιαφέρον ως άνθρωπος και ως προσωπικότητα, δεν είχε τύχει μέχρι σήμερα να διαβάσω κάποιο βιβλίο της. Τώρα, όμως, που έγινε η αρχή, είναι βέβαιο πως στο μέλλον θα αναζητήσω και άλλα της πονήματα, αφού με το "Ψίθυροι του βαρδάρη" κατάφερε να με καθηλώσει, να με ταξιδέψει πίσω στο χρόνο με έναν τρόπο ξεχωριστό και ιδιαίτερο, αλλά και σε μια πόλη της οποία έχω μέσα στην καρδιά μου, την αγαπώ, και που λογοτεχνικά την θεωρώ κάπως αδικημένη, αφού παρά που έχει μεγάλη ιστορία πίσω της, ίσως αυτή δεν αναδεικνύεται μέσα από την σύγχρονη λογοτεχνία όσο θα έπρεπε και όσο της αξίζει.

Ο γλαφυρός, περιγραφικός και εικονοπλαστικός λόγος της συγγραφέως αποδεικνύεται πως είναι το μεγάλο της πλεονέκτημα στο βιβλίο αυτό. Σε κάθε σελίδα του μυθιστορήματος αυτού δημιουργούνται εικόνες, μυρίζουμε αρώματα, γευόμαστε γεύσεις, όλες μας οι αισθήσεις διεγείρονται και υπερλειτουργούν με αποτέλεσμα να αισθανόμαστε πως δεν διαβάζουμε απλά μία ιστορία αλλά πως την βιώνουμε, πως αποτελούμε τμήμα, κομμάτι της. Δεν είμαστε απλά θεατές και παρατηρητές των εξελίξεων της ζωής των ηρώων της, αλλά περπατάμε μαζί του, πλάι-πλάι, σεργιανίζουμε στους ίδιους δρόμους, η καρδιά μας πάλλεται στον ίδιο ρυθμό, μοιραζόμαστε τις ίδιες αγωνίες και τελικά, παρηγοριόμαστε από το άγγιγμα του βαρδάρη που μεταφέρει μαζί του μυστικά, συναισθήματα, αλήθειες ανείπωτες στο χρόνο μα όχι ξεχασμένες.

Το μυθιστόρημα αυτό είναι σπονδυλωτό και συνάμα πολυπρόσωπο, με την αφήγηση να είναι τριτοπρόσωπη στο μεγαλύτερο μέρος της, με την εγγονή της Σοφίας να παρεμβαίνει στα σημεία ανακαλύπτοντας και αποκαλύπτοντας αλήθειες που καλύπτουν τα όποια αφηγηματικά κενά αφήνει έντεχνα η συγγραφέας σε διάσπαρτα σημεία της αφήγησης. Όλα αυτά συνδυαστικά, θα μπορούσαν να αποτελούν μια μεγάλη παγίδα, όχι όμως και για την κυρία Βόικου η οποία χειρίζεται άψογα το λόγο της, που διακρίνεται για την μεστότητά του, ανάμεσα σε όλα τ' άλλα. Όλοι οι ήρωές της διεκδικούν μερίδιο από την αγάπη της και κατά συνέπεια, και από την δική μας, ακόμα και τις στιγμές εκείνες που θυμώνουμε τραγικά μαζί τους και πληγωνόμαστε από τις επιλογές τους. Ίσως επειδή κατά βάθος ξέρουμε πως εκείνοι πόνεσαν περισσότερο απ' τα λάθη τους.

Παράλληλα, φαίνεται ξεκάθαρα πως η συγγραφέας έχει μελετήσει πολύ καλά την εποχή στην οποία διαδραματίζονται τα γεγονότα της ιστορίας της, χτίζοντας ένα υπέροχα ρεαλιστικό φόντο που μας ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, αλλά και συστήνοντάς μας ανθρώπους που ταιριάζουν και υποστηρίζουν την πραγματιστική αλήθεια του τότε. Μια αλήθεια σκληρή που σημάδεψε με μελανά χρώματα της Ιστορία του τόπου μας και μιας πόλης που δεν μπορείς να μην αγαπάς ακόμα κι αν δεν είσαι από εκεί. Ναι μεν η ιστορία της κυρίας Βοίκου είναι μυθοπλαστική, αλλά όντας τοποθετημένη σε ένα γνήσιο ιστορικό πλαίσιο, μας κάνει να σκεφτόμαστε πως, συνήθως, εκεί που τελειώνει ο μύθος ξεκινάει η πραγματικότητα αλλά και το αντίστροφο. Καμιά φορά, μέσα στους μύθους, κρύβονται οι μεγαλύτερες αλήθειες, και το να το σκεφτόμαστε αυτό είναι αν μη τι άλλο γοητευτικό.

Γεμάτο εκπλήξεις, εντάσεις και ανατροπές που κόβουν την ανάσα, πλημμυρισμένο από μυρωδιές και γεύσεις που μονάχα στη Θεσσαλονίκη μπορεί κανείς να βρει, με τον βαρδάρη να αποτελεί σύντροφο, φύλακα και συνοδοιπόρο, η κυρία Βόικου ξετυλίγει το κουβάρι μιας ιστορίας που σε καθηλώνει και δεν σε αφήνει να βαρεθείς ούτε για μια στιγμή. Παντρεύοντας το χθες με το σήμερα και την Ιστορία με το μύθο, ταξιδεύοντάς μας πίσω στο χρόνο, η συγγραφέας μας συστήνει τους ήρωές της που με τη σειρά τους μας συστήνουν την αλήθεια της δικής τους ζωής, που δεν είναι πάντα εύκολη ή όμορφη είναι όμως αληθινή και ειλικρινής. Διαβάστε, λοιπόν, το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, σεργιανίστε στα στενά μιας πόλης που όμοιά της δεν υπάρχει, και αφήστε τον βαρδάρη να σας χαϊδέψει ενώ θα του ψιθυρίζετε τα δικά σας μυστικά. Πιστέψτε με, θα σας ακούσει και θα τα φυλάξει καλά.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Βόικου Σοφία
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2016
Αρ. σελίδων: 520
ISBN: 978-618-01-1428-7