Στο Τζακ, η βραβευμένη με Πούλιτζερ Marilynne Robinson ξεδιπλώνει την ιστορία του Τζον Έιμς Μπάουτον, του άσωτου υιού του πρεσβυτεριανού ιερέα του Γκίλιαντ, και το ειδύλλιό του με την Ντέλα Μάιλς, μια καθηγήτρια γυμνασίου, επίσης κόρη ιεροκήρυκα. Ο βαθύς, βασανισμένος και καταδικασμένος διαφυλετικός έρωτάς τους αντηχεί όλα τα παράδοξα του αμερικανικού τρόπου ζωής, τότε και τώρα.
H σπουδαιότερη Αμερικανίδα συγγραφέας επιστρέφει στον μυθικό κόσμο του Γκίλιαντ –εκεί όπου διαδραματίζονται τα μυθιστορήματα Γκίλιαντ, Στο σπίτι, Λάιλα– και οι αγαπημένοι της χαρακτήρες ρίχνουν φως και αναλύουν σε βάθος τις πολυπλοκότητες της Αμερικανικής Ιστορίας, τη δύναμη των συναισθημάτων μας και τα θαύματα ενός ιερού κόσμου.
Πώς ένα ανθρώπινο πλάσμα μπορεί να σημαίνει τόσο πολλά για ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα γαληνεύοντας και καθησυχάζοντάς το; Θαρρείς και η πίστη και η αφοσίωση είναι τόσο πραγματικές όσο και η βαρύτητα.
Είμαι η καμαριέρα σας. Είμαι αυτή που καθαρίζει το δωμάτιό σας και το αφήνει άσπιλο. Όταν τελειώνω, το κρεβάτι σας είναι σαν να μην έχει ξαπλώσει πάνω του κανείς. Τα κοσμήματά σας είναι τακτοποιημένα σε μια καθαρή λευκή πετσέτα. Ο καθρέφτης σας αντικατοπτρίζει την αθώα σας έκφραση… Είμαι η καμαριέρα σας. Ξέρω τόσα και τόσα για σας. Η ουσία όμως είναι ότι εσείς δεν ξέρετε τίποτα για μένα.
Μια χαριτωμένη στην εκκεντρικότητά της καμαριέρα σε ξενοδοχείο βρίσκει έναν ένοικο δολοφονημένο στο κρεβάτι του. Η λύση του μυστηρίου θα φέρει τα πάνω κάτω στον άλλοτε τακτοποιημένο κόσμο της σε αυτό το απολύτως ευρηματικό ντεμπούτο.
Μυστήριο κλειδωμένου δωματίου και συγκινητικό πνευματικό ταξίδι, το Η καμαριέρα διερευνά τι σημαίνει να είσαι ίδιος με όλους τους άλλους και ταυτόχρονα ολότελα διαφορετικός – και αποκαλύπτει ότι όλα τα μυστήρια λύνονται, όταν ακούς την καρδιά. Το μεγαλύτερο μυστήριο όμως είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι – και η αλήθεια δεν είναι πάντα ασπρόμαυρη: συχνά την ανακαλύπτεις στις πιο βρόμικες, πιο γκρίζες περιοχές ανάμεσα στο άσπρο και το μαύρο.
Δύο δολοφονίες – η µία στο Κολωνάκι και η άλλη, που αρχικά θεωρήθηκε δυστύχηµα, στην παραλιακή. Οι ύποπτοι πολλοί. Την εξιχνίαση αναλαµβάνουν, εν καιρώ πανδηµίας, η αστυνόµος Γεωργίου µε τον καινούργιο βοηθό της, που δεν κάνει καµία προσπάθεια να συµβαδίσει µε την εποχή του. Ύποπτοι είναι η ερωµένη του πρώτου θύµατος και ο σύζυγός της, ο κηπουρός, ο δικηγόρος, ένας σχεδιαστής µόδας. Το δεύτερο θύµα είναι γιατρός. Στην αρχή οι υποψίες στρέφονται σε άτοµα που είχαν επαφές µαζί του για ζητήµατα υγείας, ειδικά λόγω της πανδηµίας. Οικονοµικά εύρωστες οικογένειες καταστρέφονται εξαιτίας του πρώτου lockdown και συνδέονται και αυτές µε τα δύο θύµατα. Πώς συσχετίζονται οι δυο θάνατοι και ποια σχέση έχει η κόρη του κηπουρού µε τα δύο θύµατα; Μήπως η σχέση αυτή στάθηκε η αφορµή για τους δύο θανάτους; Ή µήπως κάτι άλλο κρύβεται;
Τα αινίγµατα που καλούνται να λύσουν οι δύο αστυνοµικοί είναι πολλά, ενώ φαίνεται ότι η σχέση της Γεωργίου µε τον προϊστάµενό της βρίσκεται σε κρίσιµο σηµείο. Όλα συµβαίνουν στην καρδιά της Αθήνας, µε φόντο την πανδηµία και τα παρεπόµενά της. Από τη µια η Αθήνα του πλούτου και από την άλλη η µιζέρια κάποιων που προσπαθούν να επωφεληθούν από τις συνθήκες και να πλουτίσουν εύκολα και γρήγορα, ενώ κάποιοι άλλοι από τη µια στιγµή στην άλλη τα χάνουν όλα.
Ο Τάσος μεγαλώνει σε μια λαϊκή γειτονιά μιας επαρχιακής πόλης στα τέλη της δεκαετίας του ’70 και τις αρχές του ’80, μια περίοδο μεταβατική για την ελληνική κοινωνία. Μέσα από την αυτοδιήγηση του ήρωα ζωντανεύει το κλίμα της εποχής, όπως, τουλάχιστον, μπορεί να το αντιληφθεί ο ίδιος, αλλά και το πλέγμα των οικογενειακών σχέσεων – άλλοτε υποστηρικτικό, σαν δίχτυ ασφαλείας, κι άλλοτε πνιγηρό κι αναπόδραστο, σαν τον ιστό αράχνης. Παράλληλα με τη βασική πλοκή, που ξετυλίγεται σε σύντομες αυτοτελείς αφηγήσεις, ο αναγνώστης, μέσα από τη διήγηση της γιαγιάς του ήρωα, συνθέτει κομμάτι κομμάτι μια ιστορία που βαραίνει το παρελθόν της οικογένειας, συνεχίζει όμως να σκιάζει το παρόν των μελών της.
Η οπτική αντίληψη προηγείται των λέξεων. Το παιδί βλέπει και αναγνωρίζει πριν µπορέσει να µιλήσει.
Όµως η οπτική αντίληψη προηγείται των λέξεων και υπό µία άλλη έννοια. Η οπτική αντίληψη είναι εκείνη που καθορίζει τη θέση µας στον κόσµο που µας περιβάλλει· ερµηνεύουµε αυτόν τον κόσµο µε λέξεις, αλλά οι λέξεις δεν µπορούν ποτέ να αναιρέσουν το γεγονός ότι περιβαλλόµαστε από αυτόν. Η σχέση µεταξύ του τι βλέπουµε και του τι γνωρίζουµε δεν είναι ποτέ σαφώς προσδιορισµένη.
Το βιβλίο του John Berger, ασκώντας κριτική στην παραδοσιακή δυτική αισθητική της τέχνης, αποκαλύπτει καλά κρυµµένα ιδεολογήµατα πίσω από τις εικόνες. Ο συγγραφέας, δίνοντας έµφαση στον τρόπο µε τον οποίο κοιτάζουµε τα έργα ζωγραφικής, µεταβάλλει τελικά τον τρόπο που κοιτάζουµε τις εικόνες εν γένει.
Πενήντα χρόνια µετά την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου, τα ερωτήµατα που θέτει εξακολουθούν να είναι επίκαιρα και να απασχολούν την αισθητική θεωρία και την ιστορία της τέχνης.
Αναρτήσεις
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου