Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
1866. Σε ένα παραθαλάσσιο χωριό στη Νότια Αγγλία, η νεαρή Νελ ζει απομονωμένη από την υπόλοιπη κοινότητα λόγω των εκ γενετής σημαδιών στο δέρμα της. Μαζεύει βιολέτες για να ζήσει και όλος της ο κόσμος είναι ο λατρεμένος της αδελφός και η θάλασσα.
Όταν όμως το Τσίρκο των Θαυμάτων του Τζάσπερ Τζούπιτερ φτάνει στο χωριό, η Νελ πέφτει θύμα απαγωγής. Ο πατέρας της την έχει πουλήσει στον σόουμαν παρουσιάζοντάς την ως το κορίτσι-λεοπάρδαλη. Είναι η μεγαλύτερη προδοσία στη ζωή της Νελ, ωστόσο καθώς η φήμη της μεγαλώνει και γίνεται φίλη με τα άλλα μέλη του Τσίρκου, όπως και με τον ευγενικό αδελφό του Τζάσπερ, τον Τόμπι, αρχίζει ν’ αναρωτιέται μήπως η απαγωγή της ήταν το καλύτερο πράγμα που της συνέβη ποτέ.
Στο Λονδίνο, οι εφημερίδες περιγράφουν τη Νελ ως το όγδοο θαύμα του κόσμου. Φτιάχνονται αγαλματίδια με τη μορφή της και τα πλήθη συρρέουν για να τη θαυμάσουν να σκίζει τον αέρα. Όμως ποιος θα πει την ιστορία της; Τι θα συμβεί όταν η δόξα της απειλεί να εξαφανίσει τη δόξα του σόουμαν που την αγόρασε; Και ενώ είναι ερωτευμένοι με τον Τόμπι, θα καταφέρει εκείνος να απομακρυνθεί από το παρελθόν του και από το φρικτό μυστικό που τον δένει με τον αδελφό του;
Από τους τερπνούς κήπους του βικτοριανού Λονδίνου στα αιματοβαμμένα πεδία μάχης της Κριμαίας, το Τσίρκο των Θαυμάτων είναι μια καταπληκτική ιστορία για την εξουσία και την ιδιοκτησία, τη δόξα και τον κίνδυνο να περνάς απαρατήρητος.

Προσωπική άποψη:
Τρία χρόνια μετά το ιδιαίτερο βιβλίο "Το εργαστήριο με τις κούκλες", οι εκδόσεις Ψυχογιός φέρνουν στη χώρα μας ένα ακόμα έργο με την υπογραφή της Elizabeth Macneal, το οποίο μας μεταφέρει για μια ακόμα φορά στο Βικτοριανό Λονδίνο, αλλά με μια αρκετά διαφορετική προσέγγιση σε σχέση με τον προκάτοχό του. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα φαντασίας με έντονες κοινωνικές προεκτάσεις, αλλά και με μεγάλη βαρύτητα στους ανθρώπους και στα συναισθήματά τους, μέσα από ένα πρίσμα που αγγίζει ορισμένες στιγμές κάποια ακραία όρια, έχοντας όμως έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό. Ν' αποδείξει πως όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα στη ζωή και πως όσο κι αν θέλουν κάποιοι να τους περάσουν αλυσίδες, στην πραγματικότητα κανείς δεν μπορεί ν' αποτελεί ιδιοκτησία κανενός.

Η 19χρονη Νελ ζει μαζί με τον μέθυσο πατέρα της και τον αδερφό της, που είναι προστάτης και λατρεία της, σε ένα παραθαλάσσιο χωριό της Νότιας Αγγλίας, με την κοινότητά της να την έχει περιθωριοποιήσει, αφού η ίδια είναι καλυμμένη με σημάδια που φέρει από τη γέννα της, εξαιτίας των οποίων θεωρείται φρικιό της φύσης. Η ζωή της είναι αρκετά ήσυχη κι εκείνη κάνει ό,τι μπορεί τόσο για να επιβιώσει όσο και για να περνάει απαρατήρητη. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που στα μέρη τους θα βρεθεί ο Τζάσπερ Τζούπιτερ, ιδιοκτήτης του λεγόμενου Τσίρκου των Θαυμάτων, ο οποίος βλέπει στο πρόσωπο της Νελ όχι μια διαστροφή της φύσης, αλλά μια νεαρή γυναίκα με μεγαλύτερη αξία απ' όσο μπορεί κανείς να φανταστεί. Έρχεται σε μια μυστική συμφωνία με τον πατέρα της, ο οποίος την πουλά στο τσίρκο και σε πολύ σύντομο διάστημα, η Νελ γίνεται το μεγάλο αστέρι αυτού, κι ενώ αρχικά νιώθει βαθιά προδομένη, σύντομα θα ερωτευτεί βαθιά τον αδερφό του Τζάσπερ, Τόμπι, και θ' αρχίσει να σκέφτεται πως αυτή η προδοσία του πατέρα της, ίσως τελικά να είναι ό,τι καλύτερο της συνέβη ποτέ.

Βέβαια, τα πράγματα δεν θ' αποδειχθούν τόσο εύκολα για την ίδια, στην πορεία, αφού η τεράστια φήμη που αποκτά αρχίζει να επισκιάζει εκείνη του Τζάσπερ, γεγονός που ο ίδιος δεν βλέπει με καλό μάτι, ενώ στο παρελθόν των δύο αδερφών υπάρχει ένα φρικτό, αιματοβαμμένο μυστικό, που τους κρατά δεμένους με αόρατα νήματα που δεν είναι εύκολο να κοπούν, όχι τουλάχιστον χωρίς συνέπειες. Πάνω σε αυτά τα δύο άκρα βασίζεται η Macneal για ν' αφηγηθεί την ιστορία της, που από τη μία εστιάζει στους ανθρώπους εκείνους που η κοινωνία απομονώνει θεωρώντας τους λανθασμένα φρικιά, και στο πως τελικά τους αντιμετωπίζει κάτω από διαφορετικές περιστάσεις, και στη σχέση ανάμεσα στα δύο αδέρφια, που ναι μεν είναι εξαιρετικά δεμένα, αλλά την ίδια στιγμή ακροβατούν πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί, το οποίο ταλαντεύεται εξαιτίας του βάρους που φέρουν οι μνήμες του παρελθόντος του.

Η αφήγηση γίνεται μέσα από την οπτική τριών διαφορετικών φωνών, αυτές των Νελ, ΤΖάσπερ και Τόμπι, με την πρώτη να υπερτερεί έναντι των άλλων δύο, κυρίως λόγω του ότι η ιστορία της, ο χαρακτήρας και η προσωπικότητά της, αν μπούμε στη διαδικασία σύγκρισης με τους άλλους δύο, είναι πιο ενδιαφέρουσα, ενώ παράλληλα νιώθουμε πως μπορούμε να συνδεθούμε μαζί της πιο εύκολα και άμεσα. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως η οπτική των δύο αδερφών είναι αδιάφορη, με την αναδρομή της προσωπικής τους διαμάχης στην Κριμαία ν' αποτελεί μια ενδιαφέρουσα πινελιά στην αφήγηση, αιτιολογώντας το γιατί, στην πορεία της εξέλιξης όλης της ιστορίας, η μεταξύ τους σχέση και οι λόγοι που συνδέουν αυτούς τους δύο παίζουν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο, ενώ καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και την κατάληξη αυτής.

Πέραν, όμως, από τους τρεις κεντρικούς χαρακτήρες, στην ιστορία συμμετέχει πληθώρα άλλων ανθρώπων, ο καθένας απ' αυτούς ξεχωριστός, μοναδικός και ιδιαίτερος, όχι μόνο λόγω της διαφορετικότητας που έχει σε ό,τι αφορά την εξωτερική του εμφάνιση, αλλά και σε σχέση με ό,τι έχει να μας προσφέρει ο καθένας τους με την ποιότητα, τον χαρακτήρα και το ήθος του. Ειλικρινά, θα ήθελα η συγγραφέας να είχε εμβαθύνει ακόμα περισσότερο σε αυτούς, ίσως και να μας είχε "ταξιδέψει" στο παρελθόν τους και στις προσωπικές τους ιστορίες που τους φέρουν στο σήμερα της αφήγησής της, αλλά ακόμα κι έτσι, χαίρομαι που τους γνώρισα και που η αναγνωστική μου επαφή μαζί τους με έβαλε σε διαδικασία σκέψης κι ανάλυσης σχετικά με το πως πραγματικά νιώθουν οι άνθρωποι που η κοινωνία τους κατατάσσει στους "διαφορετικούς", με τους ίδιους να είναι μοιρασμένοι ανάμεσα στην επιθυμία τους να νιώσουν κανονικοί και στην λαχτάρα τους να βρεθούν μπροστά στα φώτα της ράμπας, με τον κόσμο να τους δείχνει μιαν αγάπη που κάποτε στερήθηκαν, αναγνωρίζοντας ότι κι εκείνοι έχουν τη δικιά τους αξία.

"Το τσίρκο των θαυμάτων" είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο, αρκετά καλογραμμένο και με καλή αφηγηματική ροή, παρά το γεγονός ότι προτιμώ των αφηγηματική οπτική της Νελ, όπως άλλωστε προανέφερα. Είναι ένα βιβλίο που μας "ταξιδεύει" στον χώρο και στον χρόνο, μας μεταφέρει την βικτοριανή αισθητική και μας πλημμυρίζει εικόνες και συναισθήματα, που δεν είναι πάντοτε ευχάριστα, αλλά που διακρίνονται για την ειλικρίνειά τους. Μια ειλικρίνεια που μπορεί ν' αποδειχθεί σκληρή κι αποκαρδιωτική, αλλά που μέσα από αυτήν καλούμαστε ν' αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας, τους γύρω μας, την κοινωνία μέσα στην οποία ανήκουμε, μα αναγνωρίζοντας πάνω απ' όλα το δικαίωμα του καθενός στη δική του διαφορετικότητα, θαυμάζοντας ανθρώπους όπως η Νελ, που μέσα από ένα μακρύ ταξίδι ενδοσκόπησης, ανακαλύπτει ποια πραγματικά είναι, αποδέχεται τον εαυτό της γι' αυτό που είναι και αγκαλιάζει τη διαφορετικότητά της, όχι γιατί δεν έχει άλλη επιλογή, αλλά γιατί αυτό πραγματικά θα την ολοκληρώσει.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Elizabeth Macneal
Μεταφραστής: Καλαϊτζής Νεκτάριος
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2022
Αρ. σελίδων: 456
ISBN: 978-618-01-4262-4