Συνοπτική περίληψη του έργου:
Ο τολμηρός αξιωματικός του Αμερικάνικου στρατού, Nathan Algren, προσλαμβάνεται από τον Αυτοκράτορα της Ιαπωνίας για να εκπαιδεύσει το στρατό της χώρας με τις σύγχρονες μεθόδους.
Η Ιαπωνική κυβέρνηση, στην προσπάθειά της να εκσυγχρονίσει το στράτευμα και να το προσαρμόσει στα πρότυπα της Δύσης, θέλει να εξαλείψει τους παραδοσιακούς πολεμιστές Σαμουράι, με τη δικαιολογία ότι οι πρακτικές τους κι η φιλοσοφία τους ανήκουν πλέον στο παρελθόν.
Ο Nathan Algren όμως, θα επηρεαστεί βαθύτατα από την συνάντησή του με τους Σαμουράι όταν τον πιάνουν αιχμάλωτο και θα βρεθεί ξαφνικά στο κέντρο μιας σφοδρής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε δύο διαφορετικούς κόσμους.

Προσωπική άποψη:
Πολυσυζητημένη ταινία κι αναμφίβολα απ’ τις πιο αναμενόμενες της χρονιάς που κυκλοφόρησε. Σε πρώτη φάση πρέπει να ξεκαθαρίσω προς αποφυγή παρεξηγήσεων ότι πέραν των ιστορικών αληθειών που έχει η ταινία οι οποίες κι ακολουθούνται πιστά σε ότι έχει να κάνει με τη ζωή των Σαμουράι και τα δρώμενα στην Ιαπωνία κατά το 1870, όλα τα υπόλοιπα είναι μυθοπλαστικά προς χάριν της εξέλιξης της πλοκής της ταινίας. Έχουμε να κάνουμε δηλαδή μ’ ένα πλασματικό παραμύθι σ’ ένα πραγματικό ιστορικά περιβάλλον. Δύο κοινωνίες, δύο γλώσσες, δύο πολιτισμοί μ’ έναν όμως κοινό παρονομαστή. Την τιμή! Μόνο που η ερμηνεία αυτής της λέξης δίνεται με διαφορετικό τρόπο από κάθε στρατόπεδο, κάτι που οφείλεται στον τρόπο ζωής και στα βιώματα που έχει η κάθε πλευρά. Ένας κοινός παρονομαστής που παρά τις διαφορετικές του ερμηνείες έχει ένα κοινό αποτέλεσμα. Τη δημιουργία της αγανάκτησης!

Παρακολουθώντας τον τρόπο ζωής των Σαμουράι η αλήθεια είναι πως αρχίζει σταδιακά να σε διακατέχει η ηρεμία και η τελειότητα του τρόπου και του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο κινούνται. Πραγματικά, ο τρόπος ζωής των Σαμουράι αγγίζει μια τελειότητα που σε ‘μας που έχουμε βουτηχτεί μέχρι τα μπούνια στο άγχος, στην ρουτίνα και τη μονοτονία της καθημερινότητας φαντάζει εξωπραγματικός και παράλληλα απαράμιλλα όμορφος. Και ζώντας μαζί τους, όπως ο στρατηγός Argen, αρχίζουμε ν’ αντιλαμβανόμαστε και ν’ αντιμετωπίζουμε πολύ διαφορετικά την έννοια των λέξεων ζωή, θάνατος, τιμή, δόξα, εντιμότητα, αγάπη, ελευθερία, πάθος, συγνώμη.

Η ανατολίτικη φιλοσοφία ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια του θεατή με σκηνές ορόσημα, που είτε σε λεκτικό, είτε σε οπτικό, είτε συναισθηματικό επίπεδο θέλει να περάσει –και σημειωτέων, το καταφέρνει άψογα- μηνύματα, όπως ότι πραγματικός νικητής είναι αυτός που δεν τα παρατάει ποτέ παρά τη δυσκολία των καταστάσεων κι ότι πραγματικός μαχητής δεν είναι εκείνος που έχει τη δύναμη στα χέρια, αλλά την ικανότητα ν’ αξιοποιεί και να διαχειρίζεται τη δύναμη που του παρέχει το πνεύμα του. Αυτός ήταν ο τρόπος σκέψης των Σαμουράι, κάτι που ακόμα κι απ’ τον πιο αδαή σε σχέση με τον πολιτισμό της Ανατολής θεατή, γίνεται αντιληπτό από την επιτυχημένη σύμπραξη σεναριογράφου και σκηνοθέτη.

Και μιας κι αναφέρθηκα στον σκηνοθέτη, θα ήθελα να του αποδώσω τα εύσημα για την υπέροχη αποστολή που έφερε εις πέρας. Να δώσει ζωή σε έναν άγνωστο σε ‘μας κόσμο, με μια ποιότητα απαράμιλλη για τα δεδομένα του σύγχρονου κινηματογράφου. Γιατί πρόκειται για μια παραγωγή, που μπορεί να επικρατεί η ηρεμία κι όχι οι αξιομνημόνευτες στιγμές, ωστόσο η ποιότητά της είναι ιδιαίτερη. Βέβαια, μέσα στο γενικότερο κλίμα ηρεμίας της ταινίας, έχουμε την πολύ δυνατή μάχη λίγο πριν πέσει η αυλαία που χωρίς αμφιβολία σε ξεσηκώνει και σε βάζει σε άλλους ρυθμούς. Και μετά απ’ αυτή τη μάχη, έρχεται ξανά η ηρεμία, μ’ ένα αξιομνημόνευτο μεγαλείο ομορφιάς και πάνω απ’ όλα, ψυχής.

Φυσικά, στο να γίνει τόσο μαγευτική η σκηνοθεσία, βοήθεια η φωτογραφία που είναι απαράμιλλης ομορφιάς και καλαισθησίας. Τα χρώματα κι ο εκάστοτε φωτισμός κόβουν την ανάσα, δημιουργώντας την αίσθηση του άγνωστου που θες να εξερευνήσεις, του όμορφα αγνού και πρωτόγνωρου που περιμένει ν’ ανακαλύψεις τα μυστικά που κρύβει. Κι όλη αυτή η εικαστική ομορφιά έρχεται να παντρευτεί με μια εξαίσια μουσική. Με μια μουσική μεν που δεν πρωτοτυπεί και σαν μοτίβο πατάει στη μουσική άλλων επικών ταινιών, που απ’ την άλλη όμως δε μπορείς να την ξεχάσεις και σίγουρα αν την ακούσεις μετά από καιρό θα την αναγνωρίσεις. Η χρήση της μέσα στο έργο είναι καταλυτική, ειδικά στιγμές που η δραματικότητα του έχει φτάσει στο ζενίθ, εκτινάζοντας τη συγκίνηση στα ύψη. Συμπέρασμα; Πέτυχε άψογα το σκοπό της, να στιγματίσει δηλαδή την ταινία και να συγνικήσει σε σημαδιακές στιγμές.

Όσο για τους ηθοποιούς... Ο Tom Cruise μοιάζει καλύτερος, πιο ώριμος και πιο συγκροτημένος από ποτέ άλλοτε. Το στυλάκι του πάει, τα χρόνια που τον βαραίνουν τον κάνουν πιο γοητευτικό και παράλληλα πιο αρσενικό. Για ‘μένα και χωρίς να θέλω πω μεγάλες κουβέντες, ο συγκεκριμένος ρόλος αποτελεί ότι καλύτερο έχει μέχρι στιγμής στην καριέρα του. Για τον μεγάλο Ιάπωνα Watanabe δε μπορώ να πω κάτι λιγότερο απ’ το ότι ήταν εκπληκτικός για άλλη μια φορά. Κατάφερε και πάλι να δώσει σάρκα κι οστά σ’ έναν πολύπλοκο και με πολλές πτυχές χαρακτήρα, κάνοντάς τον να φαντάζει οικείος. Δυναμικός, επιβλητικός, καθηλωτικός και συνάμα ανθρώπινος, προσιτός και βαθιά τρυφερός κι ευαίσθητος.

Δεν πρόκειται λοιπόν για άλλη μια απλά καλή ταινία. Πρόκειται για μια βαθιά ποιοτική ταινία, κάτι που δύσκολα βλέπουμε στις μέρες μας. Δεν σε καθηλώνει με την έντονη δράση της, αλλά με την πρωτόγνωρη ομορφιά της και με το μεγαλείο της ψυχής και της σκέψης ενός ολόκληρου λαού. Μια φιλοσοφημένη, μια ψαγμένη ταινία που δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένα στεγνό θέαμα εντυπώσεων. Και θα ήθελα σ’ αυτό το σημείο να κρατήσω στο μυαλό μου τα λόγια της τελευταίας σκηνής. Κάποια λόγια που με συγκίνησαν πριν πολλά χρόνια, όταν τα άκουσα σε μια παρεμφερή έκδοση. Και κάπως έτσι θα τα μεταφέρω κι εγώ. Μην θυμάστε πως πέθανε κάποιος, αλλά πως έζησε. Γιατί τελικά αυτό είναι που έχει σημασία, αυτό είναι που αξίζει να θυμόμαστε. Αμφιβάλλω ότι υπάρχει κάποιος που να μην την έχει δει, αλλά αν μιας στις χίλιες υπάρχει, ας τη δει και θα με θυμηθεί.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα ταινίας:
Ελλ. τίτλος: Ο Τελευταίος Σαμουράι
Είδος: Εποχής
Σκηνοθέτης: Edward Zwick
Πρωταγωνιστές: Tom Cruise, Ken Watanabe, Tony Goldwyn, Masato Harada, Shin Koyamada, Shichinosuke Nakamura
Μουσική: Hans Zimmer
Παραγωγή: 2003
Διάρκεια: 144’

Επίσημο site:
http://lastsamurai.warnerbros.com/home.php