Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Ο έμπορος έργων τέχνης Σταν Λόρισενς κέρδισε εκατομμύρια δολάρια στο χώρο της μοντέρνας τέχνης. Τα έργα του Σαλβαντόρ Νταλί αποτελούσαν το μήλον της έριδος για τους νεόπλουτους επενδυτές και επιχειρηματίες, που επιδίωκαν να ξεπλύνουν μαύρο χρήμα. Ο Σταν δεν είχε πρόβλημα να κάνει τα στραβά μάτια, ελπίζοντας ότι και οι αγοραστές του θα έκαναν το ίδιο. Τα έργα τέχνης που πουλούσε προέρχονταν από αμφισβητήσιμες πηγές και σύντομα ανακάλυψε ότι η πιο σκοτεινή από αυτές ήταν ο ίδιος ο Νταλί.
Όσο πιο πετυχημένος γινόταν ο Σταν τόσο πιο κοντά ερχόταν στον Νταλί, μέχρι που κατάφερε να μείνει στο διπλανό σπίτι. Ενόσω κρυβόταν από την Ίντερπολ, ο Σταν περνούσε τον καιρό του με καλλιτέχνες, μουσικούς και διάφορους εκκεντρικούς που αποτελούσαν τον κύκλο του Νταλί. Ανακάλυψε τη μυστική ιστορία του σουρεαλιστή ζωγράφου, το στούντιο των καλλιτεχνών όπου παρήγαγε τη δουλειά του, καθώς και τη μηχανή χρήματος, χάρη στην οποία ο Νταλί ζούσε μέσα στην πολυτέλεια, ενώ η δημιουργικότητά του είχε αρχίσει να ξεθωριάζει.
Το βιβλίο "Ο Νταλί Κι Εγώ" αποκαλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο συνωμοσιών και υπόγειων συμφωνιών στο χώρο της παγκόσμιας τέχνης, μέσω της μαρτυρίας ενός άντρα που έφτασε στην κορυφή για να ανακαλύψει ότι δε διαφέρει και τόσο πολύ από τον πάτο.

Προσωπική άποψη:
Αν μας ζητούσαν να προσωποποιήσουμε την έννοια του σουρεαλισμού τότε πολύ πιθανόν ο Νταλί ήταν το ιδανικό σύμβολο. Ένας άνθρωπος που προκάλεσε και απασχόλησε με την τέχνη του αλλά και με την προσωπική του ζωή. Ένας άνθρωπος του οποίου η σεξουαλική δραστηριότητα, οι ιδιαιτερότητές του αλλά και οι καλλιτεχνικές του απάτες συζητήθηκαν όσο λίγες. Ένας άνθρωπος, σύμβολο της τέχνης που ωστόσο δεν την αντιμετώπισε ως αναγκαιότητα έκφρασης αλλά, ως ένα μέσο κερδοφορίας το οποίο θα του επέτρεπε να ζει έναν πλούσιο κι έκκλητο βίο, χωρίς περιορισμούς, μαζί με την σύντροφό του, Γκαλά. Τελικά ποιος ήταν ο Νταλί; Ένας μεγάλος καλλιτέχνης ή ένας μεγάλος απατεώνας που όσο περνούσαν τα χρόνια η έμπνευσή του δεχόταν πλήγμα και δεν δίσταζε να εξαπατήσει τον κόσμο προκειμένου να μην χάσει την πολυτέλεια; Η απάντηση έρχεται μέσω του Βέλγου συγγραφέα Stan Lauryssens και του μυθιστορήματός του αυτού.

Ο Lauryssens είναι ένας άνθρωπος που έζησε, τόσο μέσα στην φτώχεια, όσο και μέσα στα πλούτη. Εκεί που άνοιγε τρύπες σε ελβετικά τυριά, βρέθηκε να εργάζεται ως δημοσιογράφος για λογαριασμού γνωστού περιοδικού δημιουργώντας πλαστές συνεντεύξεις διάσημων προσωπικοτήτων και στην συνέχεια, ως σύμβουλος και έμπορος έργων τέχνης. Ο Νταλί υπήρξε παράλληλα γι' αυτόν πηγή κέρδους αλλά και η καταστροφή του. Εκμεταλλευόμενος την ματαιοδοξία, και την αφέλεια αν θέλετε, πλούσιων ανθρώπων που ήθελαν να ξεπλύνουν το αφορολόγητο χρήμα τους κάνοντας μια επένδυση που στο μέλλον θα τους απέφερε ακόμα μεγαλύτερο όφελος, αλλά και την πέραση που είχαν τα έργα του διάσημου καλλιτέχνη, δεν δίστασε, όχι μόνο να πουλήσει αυθεντικά έργα του αλλά, και να εξαπατήσει κόσμο, ικανοποιώντας τις δικές τους επιθυμίες αλλά και την δικιά του ανάγκη για μια πλούσια, εύκολη και πολυταξιδεμένη ζωή.

Όσο περισσότερο κερδισμένος έβγαινε από τον Νταλί, τόσο περισσότερο ο Lauryssens ερχόταν πιο κοντά του. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να έρθει σε επαφή με ανθρώπους που όχι μόνο γνώριζαν τον Νταλί αλλά, ανυψώθηκαν ή βυθίστηκαν στα τάρταρα εξαιτίας της μισαλλοδοξίας του και των αρρωστημένων παθών του. Έμαθε κι ανακάλυψε πράγματα που, είτε είσαι φίλος της τέχνης είτε όχι, προκαλούν και σοκάρουν. Όχι μόνο υπήρξε ένα διεστραμμένος σεξομανής με ιδιαίτερα γούστα, βρίσκοντας την ικανοποίηση που έψαχνε στον αυνανισμό που προερχόταν από την παρακολούθηση οργιών από άλλους αλλά, ήταν η κύρια αιτία που χιλιάδες πλαστά αντίγραφα και πλαστά πρωτότυπα των έργων του κυκλοφόρησαν στην παγκόσμια αγορά. Όσο περισσότερο έσβηνε η δημιουργικότητά του, τόσο περισσότερο πλαστογραφούσε τον ίδιο του τον εαυτό χρησιμοποιώντας άλλους καλλιτέχνες των οποίων τις δημιουργίες μοσχοπουλούσε ως δικιές του. Σύμφωνα με τον ίδιο αλλά και την Γκαλά, πλαστά ήταν όσα έργα έφεραν την υπογραφή του και ο ίδιος δεν είχε πληρωθεί γι' αυτά, ακόμα και αν δεν προερχόντουσαν από το χέρι του.

Η ιστορία του συγγραφέα δεν είναι προϊόν μυθοπλασίας, όσο σουρεαλιστική κι αν είναι. Δεν στηρίχτηκε σε μυθοπλασίες αλλά, σε γεγονότα και καταστάσεις που ο ίδιος βίωσε ή άκουσε μέσω της αφήγησης τρίτων. Ακριβώς αυτό είναι που την κάνει τόσο συναρπαστική και σε παρασύρει να την διαβάσεις ακόμα κι αν το όνομα του Νταλί δεν είναι για σένα τίποτα περισσότερο από το όνομα ενός καλλιτέχνη που έμεινε στην ιστορία εξαιτίας του σημαντικού του έργου. Είναι όμως πράγματι έτσι; Ήταν ο Νταλί τόσο ευφυής και μεγάλος καλλιτέχνης ή απλά οι συγκυρίες και η ματαιοδοξία του νεόπλουτου κόσμου τον οδήγησαν στον κολοφώνα της δόξας με τελείως πλασματικό στην ουσία του τρόπο; Σύμφωνα με τα γεγονότα της ιστορίας αυτής, που προσωπικά δεν έχω κανέναν λόγο να αμφισβητήσω, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Ναι, ο Νταλί υπήρξε στα πρώιμα χρόνια του ένας ιδιαίτερος καλλιτέχνης με ξεχωριστό χάρισμα που ωστόσο στην πορεία έχασε την ταυτότητά του και ξεπούλησε την όποια καλλιτεχνικότητά του προς χάριν του χρήματος.

Το γεγονός ότι ο Σταν κατέληξε καταζητούμενος για απάτη και ότι τελικά φυλακίστηκε, αδυνατώντας να κρατήσει σε ισορροπία τελικά την προσωπική του ζωή, αποδεικνύει το τίμημα που πληρώνει κανείς προκειμένου να επιτύχει τους στόχους του. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με όσους βοήθησαν τον Νταλί στις επί χρόνια απάτες του ή και στην ικανοποίηση των όποιων διαστροφών του. Ό,τι ανεβαίνει κατεβαίνει λέει ο σοφός μας λαός και δεν έχει άδικο καθώς, ακόμα και ο ίδιος ο Νταλί, που τόσο δοξάστηκε, κατέληξε να περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωή του, και ιδιαίτερα μετά το θάνατο της Γκαλά, σε μια θλιβερή απομόνωση. Το ότι υπήρξε αντικείμενο σκληρής κριτικής και έντονων διαξιφισμών, τόσο όσο ζούσε, όσο και μετά το θάνατό του δεν είναι καθόλου τυχαίο και το συγκεκριμένο βιβλίο είμαι σίγουρη πως αποτελεί ένα ακόμα λιθαράκι στις αντιπαραθέσεις γύρω από το όνομά του μέχρι σήμερα. Ωστόσο το βιβλίο είναι καταπληκτικό και απ' όσο είμαι σε θέση να διαπιστώσω, ειλικρινές. Αν κάτι είναι σίγουρο, αυτό είναι το εξής. Ναι, ο Νταλί ήταν μια μηχανή χρήματος για τον ίδιο αλλά και για όσους τον εκμεταλλεύτηκαν αλλά, και μια πηγή θλίψης και μιζέριας, με μια ζωή γεμάτη σκοτεινά μυστικά που γοητευμένοι κι έκπληκτοι ανακαλύπτουμε διαβάζοντας το μυθιστόρημα αυτό.
Βαθμολογία 8,5/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Stan Lauryssens
Μεταφραστής: Σπυριδογιαννάκη Σέβυ
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2011
Αρ. σελίδων: 336
ISBN: 978-960-453-768-6