Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Στη µικρή πόλη Σέιντισαϊντ, φροντίζεις να µη µείνεις ξύπνιος µέχρι αργά, γιατί µπορεί να σου συµβούν ένα σωρό φριχτά πράγµατα...
Τόσο στη διάρκεια της µέρας όσο και µέσα στη νύχτα η Λίζα Μπρουκς ταλαιπωρείται από εφιάλτες και παραισθήσεις. Μήπως οφείλονται στο τροµακτικό δυστύχηµα που την καθήλωσε για βδοµάδες στο νοσοκοµείο; Όταν η Λίζα µαθαίνει πως µια γειτόνισσα ψάχνει µπέιµπι σίτερ για το αγοράκι της, αρπάζει την ευκαιρία για να απασχοληθεί µε κάτι και να ξεφύγει από τις βασανιστικές σκέψεις της. Όµως, τότε ξεκινούν οι φόνοι – και οι φίλοι της Λίζας αρχίζουν να πεθαίνουν ο ένας µετά τον άλλον. Άραγε οι εφιάλτες της γίνονται πραγµατικότητα;
Προσωπική άποψη:
Πριν πω οτιδήποτε άλλο, θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Ο R.L. Stine είναι ένας από τους καλύτερους συγγραφείς στην κατηγορία των παιδικών-εφηβικών βιβλίων τρόμου και αγωνίας. Μ' αυτήν την ταυτότητα τον γνωρίσαμε και τον αγαπήσαμε, τουλάχιστον τα παιδιά της γενιάς Χ -βλέπε 90's-, και κάπως έτσι τον έχουμε στο μυαλό μας. Μια γλυκιά νοσταλγία συνοδεύει το όνομά του, για όσους, δηλαδή, βρίσκονται στην ίδια κατηγορία με μένα και, κυρίως, στην ίδια ηλικιακή κλίμακα. Όλο αυτό έχει τα θετικά, έχει και τ' αρνητικά του. Δεν θα σταθώ στα πρώτα, γιατί τα χρόνια που ο ίδιος έχει αφιερώσει στη λογοτεχνία, λένε πολύ περισσότερα απ' όσο θα μπορούσα να πω ποτέ εγώ. Όμως, θέλω να σταθώ λίγο στο δεύτερο και αυτό γιατί διαβάζοντας βιβλία όπως το "Μην ξενυχτήσεις", μπορείς εύκολα να πεις στον πειρασμό να πεις: "Καλά, τι ήταν αυτό που διάβασες;" Αυτό, φίλε αναγνώστη, ήταν ακριβώς αυτό που σου πουλήθηκε κι εσύ το αγόρασες. Μια νεανική ιστορία τρόμου.
Η δράση της ιστορίας μας επικεντρώνεται στο Σέιντισαϊντ, όπου η νεαρή Λίζα Μπρουκς βασανίζεται από φρικτούς εφιάλτες και τρομακτικές παραισθήσεις, που τις έχουν στερήσει τον ύπνο και την ηρεμία της. Όλα δείχνουν πως υποφέρει από μετατραυματικό στρες, το οποίο και προκάλεσε ένα φρικτό δυστύχημα στο οποίο ενεπλάκη, κάποιες εβδομάδες νωρίτερα, και που είχε ως αποτέλεσμα μια αρκετά μακροχρόνια νοσηλεία της. Σε μια απέλπιδα προσπάθειά της να ξαναβρεί τους ρυθμούς και τις ισορροπίες της, μα και να κρατήσει το μυαλό της απασχολημένο και μακριά απ' όλα όσα την τρομάζουν, η Λίζα πιάνει δουλειά ως μπέιμπι σίτερ στο σπίτι μιας γειτόνισσάς της. Όμως, τότε είναι που οι εφιάλτες της αρχίζουν να βγαίνουν αληθινοί, με τους φίλους της να πεθαίνουν, κάτα από μυστηριώδεις συνθήκες, ο έναν μετά τον άλλον. Άραγε, συμβαίνει κάτι που δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους, ή το μυαλό της τής παίζει παιχνίδια;
Μπορώ να κρίνω το βιβλίο αυτό με δύο τρόπους. Ως ενήλικας που έχω παιδί κοντά στην ηλικία που πραγματικά απευθύνεται αυτό το βιβλίο, ή ως ένας άνθρωπος που δεν έχει σκοτώσει το παιδί μέσα του, γυρίζοντας το ρολόι του εσωτερικού μου μηχανισμού δύο δεκαετίες πίσω, τότε που εγώ και ο Stine πρωτοσυστηθήκαμε. Ο πρώτος είναι ο λάθος τρόπος για να το κρίνω, επειδή τότε θα είμαι αυστηρή με πράγματα που δεν θα έπρεπε γιατί, πολύ απλά, αυτό το βιβλίο δεν γράφτηκε για το κοινό της δικιάς μου ηλικίας που έχει διαφορετικά ερεθίσματα από ένα παιδί ή έναν έφηβο. Ο δεύτερος, πάλι, όχι μόνο ενδείκνειται, αλλά είναι ο μοναδικός σωστός, ηθικός και δίκαιος τρόπος για ν' ασκήσω κριτική. Γιατί ο Stine ακριβώς αυτό κάνει. Δημιουργεί ιστορίες για παιδιά και νέους, όχι για να τους δημιουργήσει φόβους, αλλά για να παίξει με αυτούς που ήδη έχουν, βγάζοντάς τους στην επιφάνεια και, εξωτερικεύοντάς τους, διασκεδάζοντας μαζί τους. Όπως ακριβώς έκανε, καλή του ώρα, και ο συγχωρεμένος ο Wes Craven, ο μάστορας και πρωτοπόρος του κινηματογραφικού teenager slasher.
Και τώρα περνάμε στο δεύτερο πράγμα που μπορεί ν' αναρωτιέστε διαβάζοντας όλα αυτά: "Καλά, θα μας τρελάνεις; Πώς μπορεί κάτι να είναι τρομακτικό και διασκεδαστικό συνάμα;" Πανεύκολα, θα σας απαντήσω! Όπως ο Craven στον κινηματογράφο, έτσι και ο Stine στο είδος της λογοτεχνίας που εκπροσωπεί, αντιπροσωπεύει στο 100% τον -αδόκιμο- όρο "slapsting" που σημαίνει εναλλαγή τρόμου και χιούμορ. Ο Stine καλλιεργεί ένα αίσθημα τρόμου και μυστηρίου, το οποίο φροντίζει να τροφοδοτεί συνεχώς προσθέτοντας μικρές πινελιές αγωνίας εδώ κι εκεί, και όταν φτάσεις στο σημείο που όλα αυτά έχουν κορυφωθεί, σου πετάει το πιο άκυρο αστείο που ναι μεν θα σπάσει την ένταση, αλλά χωρίς να την διαλύσει. Θα το κάνει τόσο όσο χρειάζεται για να ξεσπάσεις σε νευρικά γέλια, να χαλαρώσεις και να μαζέψεις ενέργεια για όσα θ' ακολουθήσουν. Και αυτή η τεχνική, αν δεν είσαι προκατειλημμένος, πιάνει σε όλα τα κοινά, ακόμα κι αν το έργο, ως έργο, δεν απευθύνεται σε σένα.
Συνοψίζοντας, κι επειδή νομίζω πως γενίκευσα πολύ το όλο ζήτημα -αν και είχα καλό πάτημα για να το κάνω και ναι, διάολε, χρειαζόταν κάποιος να το κάνει, οπότε η βρομοδουλειά έπεσε σε μένα-, το "Μην ξενυχτήσεις" σίγουρα δεν είναι το καλύτερο βιβλίο του Stine, αλλά είναι ένα αρκετά καλό βιβλίο για να επαναφέρει στο προσκήνιο μια σειρά που τον καθιέρωσε. Μπορεί ο Stine να μην είναι King ή Masterton, αλλά δε νομίζω πως είχε ποτέ του την πρεμούρα να μας πείσει για κάτι τέτοιο, αφού και το ξέρει πως δεν ισχύει, αλλά και έχει χτίσει μια ολόδική του ταυτότητα που τον κάνει να ξεχωρίζει γι' αυτό που είναι. Μπορεί, λοιπόν, το εν λόγω βιβλίο να μην παίρνει βραβείο πρωτοτυπίας, όμως, έχει τις στιγμές του, είναι νεανικό, φρέσκο, με έντονη δράση και γρήγορη ροή που δεν σε αφήνει να βαρεθείς, ενώ είναι μια καλή αρχή για να τον γνωρίσουν οι νέες γενιές, μέσα από κάτι αφηγηματικά πιο σύγχρονο, αλλά με μια αισθητική του κάποτε.
Βαθμολογία 7,5/10
Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: R. L. Stine
Μεταφραστής: Καλοκύρης Αντώνης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2018
Αρ. σελίδων: 304
ISBN: 978-618-03-1267-6
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου