Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Μια μυθιστορηματική εξιστόρηση της μετάβασης των Η.Π.Α. στην εποχή του ηλεκτρισμού.
Νέα Υόρκη 1888. Ο νεαρός δικηγόρος Πολ Κράβαθ αναλαμβάνει την πιο απίθανη υπόθεση. Πελάτης του ο Τζορτζ Ουεστινγκχάους που έχει μηνυθεί από τον Τόμας Έντισον για 1 δις δολάρια: ποιος εφηύρε πρώτος τον ηλεκτρικό λαμπτήρα και ποιος έχει το δικαίωμα να ηλεκτροδοτήσει τη χώρα; Σε αυτό το απίθανο ταξίδι ίντριγκας, μυστικών και δεξιώσεων της υψηλής κοινωνίας, ο Πολ θα γνωρίσει τον Νίκολα Τέσλα που κρατά το κλειδί στην υπόθεσή του.
Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που εξιστορεί την μετάβαση των Ηνωμένων Πολιτειών στην εποχή του ηλεκτρισμού στα τέλη του 19ου αιώνα. Κομβικές μορφές αυτής της μετάβασης υπήρξαν τρεις διάσημοι εφευρέτες: Ο χαρισματικός αλλά κυνικός Τόμας Έντισον, «πατέρας» του ηλεκτρικού λαμπτήρα, ο Τζορτζ Ουέστινγκχαουζ, ο ευρηματικός και τελειομανής θιασώτης του εναλλασσόμενου ρεύματος και ο Νίκολα Τέσλα, ο εκκεντρικός επιστήμονας από τη Σερβία, ένας οραματιστής που έζησε στον δικό του κόσμο στον οποίο η ανθρώπινη διάνοια δεν γνωρίζει όρια.

Προσωπική άποψη:
Παίρνεις στα χέρια σου ένα βιβλίο νέας κυκλοφορίας, στην προκειμένη περίπτωση το "Οι τελευταίες μέρες της νύχτας" του Graham Moore, και διαβάζοντας την περίληψη καταλαβαίνεις πως είναι ένα βιβλίο που αφορά την ιστορία του ηλεκτρισμού και ποιος είναι, τελικά, ο πατέρας αυτού. Κάπου εκεί είναι που αρχίζεις να προβληματίζεσαι και να σκέφτεσαι: Γιατί να υποβάλλω τον εαυτό μου σε αυτή τη διαδικασία; Ωστόσο, επειδή η ανθρώπινη περιέργεια πολλές φορές είναι κατώτερη του ένστικτου της επιβίωσης, παίρνεις μια βαθιά ανάσα και ξεκινάς την ανάγνωση. Και από τις πρώτες κιόλας σελίδες αρχίζεις να συνειδητοποιείς πως ευτυχώς που η περιέργειά σου κέρδισε, αφού το ένστικτο της επιβίωσής του, αυτή τη φορά, θα είχε αποτύχει παταγωδώς. Όχι μόνο γιατί, τελικά, κρατάς στα χέρια σου ένα πολύ καλό βιβλίο, αλλά ίσως κι ένα από τα καλύτερα βιβλία της χρονιάς.

Ο νεαρός δικηγόρος Πολ Κράβαθ αναλαμβάνει μία υπόθεση που ούτε ο ίδιος ήξερε πως θα απασχολούσε την ανθρωπότητα ακόμα και πλέον εκατό χρόνια μετά. Αυτή η υπόθεση δεν είναι άλλη από την διεκδίκηση της πατρότητας της πρώτης λάμπας στα χρονικά, με τον ίδιο να υπερασπίζεται τη θέση του εκκεντρικού Τζορτζ Ουέστινγκχαουζ, έναντι του Τόμας Έντισον, μιας εκ των πλέον σημαντικότερων φιγούρων της σύγχρονης φυσικής. Ωστόσο, για να μπορέσει να πετύχει την καλύτερη υπεράσπιση του πελάτη του, μα και να έχει μια σωστή θέση απέναντι στην υπόθεση, ο Κράβαθ θα βυθιστεί πολύ βαθιά στον μυστήριο αυτό κόσμο, τον κόσμο της Φυσικής επιστήμης, μελετώντας την λειτουργία του ηλεκτρικού κυκλώματος -και όχι μόνο. Και η υπόθεση θα γίνει ακόμα πιο περίπλοκη όταν σε αυτήν θα εμπλακεί ο Τόμας Έντισον, «πατέρας» του ηλεκτρικού λαμπτήρα, με τη ζωή του να μπαίνει σε μια ολότελα διαφορετική τροχιά απ' αυτήν που φανταζόταν.

Είμαι βέβαιη πως τώρα αναρωτιέστε τι ενδιαφέρον μπορεί να παρουσιάζει μια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του ηλεκτρισμού για την οποία, λίγο έως πολύ, όλοι μας γνωρίζουμε. Και όμως, ο συγγραφέας και σεναριογράφος Graham Moore, βραβευμένος με Oscar για την εξαιρετική ταινία, επίσης βασισμένη σε αληθινά γεγονότα γύρω από το "σπάσιμο" του Κωδικού Enigma, "The imitation game", αποδεικνύει περίτρανα πως μπορείς να πάρεις στα χέρια σου την πλέον γνωστή υπόθεση και να την αναδείξεις με τρόπους που δεν θα έβαζε ποτέ ο ανθρώπινος νους. Με τρόπους που σε παρασύρουν σε μία δίνη εικόνων, συναισθημάτων, σκέψεων, μέσα στις οποίες δεν έχεις κανέναν άλλον στόχο παρά μονάχα έναν. Να ανακαλύψεις ποια είναι τελικά η αλήθεια και σε ποιον ανήκει η "πατρότητα" ενός αντικειμένου και μιας τεχνολογίας που σήμερα μπορεί να θεωρείται δεδομένη, αλλά που τον 19ο αιώνα δεν ήταν.

Τότε, η ύπαρξη του ηλεκτρισμού ήταν ένα αρκετά σουρεαλιστικό φαινόμενο από μόνη της. Μια τεχνολογία που ήρθε για να περάσει την ανθρωπότητα από μία εποχή σε μία άλλη, εξηγώντας κι αναλύοντας τη διαφορά ανάμεσα στην επιστήμη και στο θαύμα. Και στο μέσο όλου αυτού, τρεις άνθρωποι με ισχυρές προσωπικότητες και μεγάλα ταλέντα που ο καθένας τους προσπαθεί να αποδείξει πως είναι όχι μόνο καλύτερος, μα και πρωτοπόρος. Και όσο αυτοί συγκρούονται, τόσο περισσότερο τούς βλέπουμε να παίρνουν σχήμα και μορφή, ν' αποκτούν υπόσταση μπροστά στα μάτια μας, σαν να γινόμαστε μάρτυρες και παρατηρητές της εν λόγω συνθήκης και όχι απλοί αναγνώστες των καταγεγραμμένων γεγονότων, μέσα σε ένα ευρύτερο κλίμα ρεαλιστικής αποτύπωσης κι απεικόνισης μιας εποχής που όσο άχαρη ήταν στα σημεία της, άλλο τόσο γοητευτική υπήρξε σε κάποια άλλα.

Η γραφή του Moore δεν έχει κάτι το εντυπωσιακό. Αντίθετα, θα τολμούσα να την χαρακτηρίσω ως εξαιρετικά απλή, όμως, εν τέλει, αυτό είναι που την καθιστά τόσο μοναδική και ιδανική, δεδομένων των ιστοριών που συνήθως επιλέγει να αφηγηθεί. Δεν γίνεται φλύαρος, δεν μας κουράζει προσπαθώντας να εντυπωσιάσει, δεν καταφεύγει σε υπερβολές, παρά μένει πιστός στα πραγματικά γεγονότα τα οποία τα αξιοποιεί στο έπακρο, εμποτίζοντάς τα με τον απαιτούμενο ρεαλισμό και την αληθοφάνεια που χρειάζεται, συμπτίζοντας τους χρόνους τόσο όσο πρέπει, έτσι ώστε η ροή της αφήγησης να είναι γρήγορη, αλλά όχι βεβιασμένη, άμεση και ουσιώδης, μα και η πλοκή αρκετά σφιχτοδεμένη ώστε να μην σε αφήσει να παρεκκλίνεις στιγμή από την ουσία της. Και ναι, κάπως έτσι αποκτά άλλη διάσταση το "εγένετο φως", σε ένα σκηνικό του παρελθόντος που σήμερα μπορεί να φαντάζει παρωχημένο, αλλά τότε έφτανε τα όρια του φουτουριστικού, και αυτή η αντίθεση είναι τόσο μυστήρια, όσο και γοητευτική συνάμα.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Graham Moore
Μεταφραστής: Καλοφωλιάς Αλέξης
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2019
Αρ. σελίδων: 512
ISBN: 978-960-461-981-8