Οι εκδόσεις Διόπτρα έφεραν στη χώρα μας μια εξαιρετικά πρωτότυπη, έξυπνη και άκρως ενδιαφέρουσα σειρά βιβλίων, την "Συζητώντας με...", όπου διάφοροι συγγραφείς συνομιλούν με μερικούς από τους εξυπνότερους, δημιουργικότερους και ευφυείς ανθρώπους της Ιστορίας της Τέχνης και των Επιστημών. Και μπορεί οι συνομιλίες αυτές να είναι φανταστικές, έχουν όμως τις ρίζες τους στη μελέτη του κάθε προσώπου, στην ανάλυση αυτών, του έργου τους, της προσωπικότητάς τους, όλων εκείνων των στοιχείων που τους χαρακτήρισαν ως μοναδικούς και εξέχουσες προσωπικότητες μέσα στο πέρασμα του χρόνου.

Θα ξεκινήσω με τον Merlin Holland που συζητάει με τον προσωπικό μου αγαπημένο και δικό του παππού, Oscar Wilde -με τη βοήθεια του ηθοποιού και συγγραφέα Simon Callow, που έχοντας δουλέψει με έργα του Wilde στη θεατρική σκηνή έχει μια πιο πλήρη εικόνα του έργου του-, συστήνοντάς μας όχι μόνο τα σημαντικότερα γεγονότα της πολυτάραχης και σκανδαλώδους ζωής ενός ιδιαίτερου ανθρώπου, αλλά και τις σημαντικότερες στιγμές ενός εκ των πιο λαμπρών μυαλών της Βικτοριανής Αγγλίας, που άφησε το στίγμα του ως συγγραφέας αλλά και ως προσωπικότητα. Δεν είναι τυχαίο που τα λόγια του, τα έργα του και τα αποφθέγματά του φτάνουν ολοζώντανα μέχρι τις μέρες μας, ούτε το ότι οι λάτρεις του κυνισμού και του σαρκασμού τον έχουμε σε ένα ψηλό βάθρο στην καρδιά μας, και κάποιες στιγμές, όπως είναι αυτές της ανάγνωσης του συγκεκριμένου βιβλίου, ερωτευόμαστε μαζί του από την αρχή. Μια πολύ καλή και ιδιαίτερα ρεαλιστική απεικόνιση μιας συζήτησης που πολλές έχω ονειρευτεί πως κι εγώ η ίδια θα ήθελα να κάνω.

Ο Carlos I. Calle επιλέγει να συνομιλήσει με μια διαφορετική προσωπικότητα, αλλά εξίσου σημαντική στο πεδίο της -και όχι μόνο, αφού η θεωρία του, εκείνη της Σχετικότητας, είναι από τις σημαντικότερες στον κόσμο και από εκείνες που επηρέασαν και καθόρισαν σημαντικά την πορεία και την εξέλιξη της ίδιας της επιστήμης. Φυσικά, μιλάμε για τον Albert Einstein, τον οποίο έχουμε τη δυνατότητα να γνωρίσουμε καλύτερα όχι μόνο ως επιστήμονα αλλά και ως άνθρωπο. Μέσα απ' το βιβλίο αυτό μαθαίνουμε περισσότερα γύρω από τις θεωρίες και τις μελέτες του -που αποδίδονται όσο το δυνατόν πιο επεξηγηματικά-, τα σπουδαία επιτεύγματά του, το οικογενειακό του δέντρο, την προσωπική του ζωή, την εμπλοκή του στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, τα θρησκευτικά του πιστεύω και τις πεποιθήσεις του για τη ζωή και τους ανθρώπους, σε ένα ευρύτερο επίπεδο. Ένα βιβλίο που μας μαθαίνει πολλά. Ένας διάλογος που μας κάνει να σκεφτούμε και που μας εμπνέει.

Για το τέλος κράτησα τη συνομιλία του D.M. Thomas με μια προσωπικότητα που έχει χαρακτηριστεί με ποικίλους τρόπους, προκαλεί εξίσου ποικίλα συναισθήματα και που σε προσωπικό επίπεδο θα έλεγα πως πολλές φορές δοκιμάζει τα όρια της ανθρώπινης και φεμινιστικής μου αντοχής. Ο λόγος για τον πατέρα της ψυχανάλυσης, τον Αυστριακό Sigmund Freud, με τις απόψεις και τις θεωρίες του οποίου σε καμία περίπτωση δεν μπορώ να ταυτιστώ ή να συμφωνήσω απόλυτα, αλλά που την ίδια στιγμή δεν μπορώ και ν' απορρίψω. Άλλωστε, σε πολλές από αυτές κρύβονται πολύ σπουδαίες αλήθειες της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης και σεξουαλικότητας, κι αν και πιστεύω πως οι άνθρωποι δεν μπαίνουν σε αυστηρά καλούπια, αυτό δεν σημαίνει πως μπορούμε να ακυρώσουμε την ύπαρξη μιας άλλης πραγματικότητας που εκφράζει τη δική της αλήθεια. Και μπορεί ο Freud να μην είναι από τους ανθρώπους εκείνους που αγαπάς, αλλά σίγουρα καταφέρνει να σου τραβήξει την προσοχή και το ενδιαφέρον, πόσο μάλλον μια συζήτηση μαζί του.