Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Στην Πόλη που Κύλησε στη Θάλασσα, στο παλιό αρχοντικό µε το µεγάλο πεύκο που έκρυψε αναστεναγµούς, µυστικά, προδοσίες και λάθος έρωτες, µια γυναίκα φορώντας παλιά νυφικά στριφογυρίζει σαν τους δερβίσηδες σε έναν χορό που ενώνει τους χρόνους. Ένα µαργαριτάρι θα κυλήσει ανάµεσα στο στήθος δύο γυναικών από διαφορετικές γενιές, µαρτυρώντας πως τα ανθρώπινα λάθη, όπως τα πάθη, δυστυχώς επαναλαµβάνονται.
Η µαύρη πέτρα που έριξε στη θάλασσα ένας άντρας φορτωµένος µε όνειρο βαρύ κατέληξε στον βυθό που δεν ξέπλυνε ούτε ξεθώριασε ούτε έσβησε τις µνήµες και τις αδικίες µιας χώρας η οποία βάδισε σπαρταρώντας από τον Μεταξά ως τη Χούντα. Σε αυτή την Ελλάδα περιφέρεται µια κοπέλα σέρνοντας τη βαλίτσα της γεµάτη αγιשּׁγραφίες της Παναγίας, κι ένας αριστερός νέος, ανίδεος τι τον περιµένει, µπαίνει σώγαµπρος στο σπίτι χουντικών, παλιών βασιλοφρόνων.
Επί δεκαεπτά χρόνια, ένα αντρικό πανωφόρι περίµενε υποµονετικά σε ένα παλιό υπόγειο το γνώριµο σώµα, αυτόν που θα πατήσει το χνάρι που δεν έσβησε. Ένα αγόρι, το 1990 πια, στον δρόµο προς την άνδρωση.
Ένα πληθωρικό πολυπρόσωπο µυθιστόρηµα, γραµµένο µε ψυχή και µε την ιδιαίτερη χαρακτηριστική γραφή της Νοέλ Μπάξερ που, για µία ακόµη φορά, µπλέκοντας έξοχα τη µυθιστορία µε την ελληνική ιστορία, ανιχνεύει τις µύχιες πτυχές της ανθρώπινης φύσης.

Προσωπική άποψη:
Έπειτα από τέσσερα χρόνια αποχής από τα συγγραφικά δρώμενα, η Νόελ Μπάξερ επέστρεψε φέτος με ένα νέο μυθιστόρημα, αλλά και από νέα εκδοτική στέγη. Σε προσωπικό επίπεδο, δεν μπορώ να ισχυριστώ πως γνωρίζω την πρότερη γραφή ή το λογοτεχνικό ύφος της, αφού δεν έχω διαβάσει κάποιο άλλο βιβλίο της πέραν του συγκεκριμένου, οφείλω, ωστόσο, να αναγνωρίσω πως η πένα της έχει κάτι το ιδιαίτερο. Μια προσωπική ταυτότητα που είμαι βέβαιη πως την καθιστά ως κάτι ξεχωριστό ανάμεσα στους συγγραφείς της γενιάς της, και ίσως αυτός να είναι και ένας από τους λόγους που έχει τόσο πιστό και φανατικό κοινό, το οποίο την ακολουθεί με αγάπη σε κάθε νέο της βήμα, υποστηρίζοντας κάθε νέο της πόνημα.

Θα προτιμούσα να αποφύγω να μιλήσω αναλυτικά σχετικά με την πλοκή του βιβλίου, αφού θεωρώ πως είναι εξαιρετικά μεγάλη πιθανότητα, αν το κάνω, να αποκαλύψω πράγματα τα οποία όχι μόνο μπορεί να προδώσουν σημαντικά στοιχεία της δράσης και της εξέλιξης της ιστορίας, αλλά και να μειώσουν τη δύναμη της δραματουργίας που κρύβει μέσα της αυτή η τόσο αριστοτεχνική αφήγηση. Αυτό που μπορώ να σας πω, είναι πως πρόκειται για μια ιστορία πολυπρόσωπη και πολυδιάστατη, που εμπεριέχει μέσα της τρεις διαφορετικές χρονικές περιόδους, τρεις διαφορετικές υποϊστορίες, που όμως είναι άρρηκτα δεμένες με μια αόρατη κλωστή, αλλά και από τον ισχυρό εκείνο δεσμό που μονάχα το αίμα μπορεί να γεννήσει, ακόμα κι αν δεν το γνωρίζουμε, ακόμα κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε.

Η συγγραφέας, εξαιρετικά επιδέξια θα έλεγα, αν και κάνει σαφείς αναφορές σε ιστορικά γεγονότα των περιόδων όπου εξελίσσονται τα γεγονότα τα οποία και πραγματεύεται, αποφεύγει να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στις κωμοπόλεις-χωριά όπου διαδραματίζεται πληθώρα αυτών, επιτρέποντας έτσι πιο εύκολα στη φαντασία μας να πλάσει τις δικές της εικόνες και να μην προβεί σε άσκοπες ταυτοποιήσεις που δεν θα εξυπηρετούσαν κανέναν σκοπό. Με τον τρόπο αυτό καταφέρνει να κεντήσει βελονιά τη βελονιά, ένα ονειρικό παραμύθι με τρομακτικές και σκληρές πινελιές που βρίθει συμβολισμών που μας παραπέμπουν σε άλλες, πολύ γνωστές σε όλους μας ιστορίες, αλλά κι ένα στιβαρό μυθιστόρημα στο οποίο η Ιστορία παίζει τον δικό της ρόλο και που οι αναφορές σε συγκεκριμένες χρονικές και κοινωνικοπολιτικές στιγμές αυτής, διόλου τυχαίες δεν είναι.

Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του βιβλίου, ωστόσο, δεν είναι ούτε η ενδιαφέρουσα ιστορία του, ούτε το πόσο καλή είναι η αφήγησή του, χωρίς αυτό να σημαίνει πως αυτά δεν συμβάλλουν στην επιτυχία του. Το μεγάλο ατού του βιβλίου αυτού είναι οι χαρακτήρες του. Χαρακτήρες ρεαλιστικοί, ανθρώπινοι, με πάθη και αδυναμίες, που βασανίζονται από προσωπικούς δαίμονες αλλά και από τα σημάδια που έχει αφήσει πάνω τους ανεξίτηλα, ένα παρελθόν που δεν επέλεξαν οι ίδιοι αλλά που τους κληροδοτήθηκε με τη βία, έτσι ώστε να πορεύονται κουβαλώντας ένα βαρύ σταυρό. Οι επιπτώσεις όλων αυτών, πολλές, όχι μόνο για τις ζωές των κεντρικών ηρώων, αλλά και για όλων εκείνων που με το πέρασμα των χρόνων βρίσκονται στο δρόμο τους και καλούνται να πληρώσουν ένα τίμημα που ίσως και να μην άξιζαν.

Αν θα μπορούσα να βρω μία και μοναδική αδυναμία στο συγκεκριμένο βιβλίο, θα ήταν ο όγκος του. Πιστεύω πως αν ορισμένα γεγονότα παρουσιάζονταν με λιγότερο πυκνογραμμένο τρόπο, τότε θα ήμασταν σε θέση να μιλάμε για ένα αριστουργηματικό βιβλίο. Παρ' όλα ταύτα, πρέπει να αναγνωρίσουμε πως η πένα της Μπάξερ χαρακτηρίζεται από μία ποιότητα και μία λυρικότητα που είναι σχεδόν αδύνατον να μην σε κερδίσει και να μην σε ταξιδέψει. Μια πολυδιάστατη ιστορία. Μια ανθρώπινη ιστορία. Μια ιστορία που με σκληρό τρόπο πολλές φορές, μιλάει για τις μεγάλες, δραματικές αλήθειες της ζωής και της σύγχρονης πραγματικότητας που εξελίσσεται, όχι πάντα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, αφήνοντας σημάδια και χνάρια που δεν σβήνουν, και που δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να τ' ακολουθήσουμε. Ένα μοναδικό ψυχογράφημα ανθρώπων που πορεύτηκαν σύμφωνα με τα όσα έγραψε η μοίρα τους, και που μιλάει στην καρδιά σου.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Νοέλ Μπάξερ
Εκδόσεις: Διόπτρα
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2016
Αρ. σελίδων: 656
ISBN: 978-960-605-025-1