Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Τροµερά πράγµατα συνέβαιναν ανέκαθεν στον βάλτο πλάι στο χωριό Μοσµάρκεν της Βόρειας Σουηδίας. Απ’ τα βάθη του χρόνου αναδύεται ο θρύλος για τις ανθρωποθυσίες στους θεούς που οι κάτοικοι του χωριού απέθεταν σ’ αυτόν και τις οποίες ο βάλτος κρατούσε αναλλοίωτες στη λάσπη του.
Αυτόν τον υγροβιότοπο θέλει να µελετήσει η Ναταλί στο πλαίσιο της διδακτορικής της διατριβής, γι’ αυτό εγκαθίσταται στο Μοσµάρκεν. Ο βάλτος την τροµάζει µα και την έλκει µε µια αόρατη δύναµη, και τα όσα γνωρίζει για τα µυστικά του δεν περιορίζονται σε απλά επιστηµονικά δεδοµένα. Μια νύχτα, µετά από µια φθινοπωρινή καταιγίδα, βρίσκει στις όχθες του έναν άντρα αναίσθητο, µε τις τσέπες του γεµάτες νοµίσµατα – όπως ακριβώς στις αρχαίες ανθρωποθυσίες. Κάποιος έχει σκάψει έναν τάφο στον βάλτο ο οποίος την επόµενη µέρα εξαφανίζεται. Η αστυνοµία αναλαµβάνει δράση και δεν αργεί ν’ ανακαλύψει πως στον χώρο θάβονται πτώµατα για περισσότερο από µια δεκαετία. Είναι ο βάλτος που καλεί τους νεκρούς ή το κακό πηγάζει από τους ανθρώπους;

Προσωπική άποψη:
Οι εκδόσεις Μεταίχμιο, έχοντας ήδη φέρει στη χώρα μας πολύ μεγάλα ονόματα της σύγχρονης αστυνομικής λογοτεχνίας, συνεχίζουν την καλή τους παράδοση με μία ακόμα συγγραφέα που έκανε το ντεπούτο της μόλις πριν από ένα χρόνο, αλλά που, ωστόσο, έχει συζητηθεί πάρα πολύ, τόσο από τους κριτικούς όσο και από το αναγνωστικό κοινό. Ο λόγος για την Susanne Jansson, ακόμα μία ακόμα συγγραφέα σκανδιναβικής καταγωγής η οποία, όμως, διαθέτει ορισμένα ιδιαίτερα και ξεχωριστά χαρακτηριστικά, τόσο ως προς την αφηγηματική της προσέγγιση, όσο και ως προς την δομή της ιστορίας της, που έχει έναν πιο μυστηριακό, θα λέγαμε, χαρακτήρα, βασισμένο όχι μόνο σε θριλερίστικες ιδέες, αλλά σε αρχέγονες "κληρονομιές". Και αυτές, καμιά φορά, μπορούν ν' αποδειχθούν ακόμα πιο τρομακτικές.

Η Ναταλί, λοιπόν, είναι μία νεαρή γυναίκα που επισκέπτεται το χωριό Μοσµάρκεν της Βόρειας Σουηδίας, προκειμένου να ολοκληρώσει τη διδακτορική της διατριβή. Πιο συγκεκριμένα, πηγαίνει εκεί προκειμένου να μελετήσει τον υδροβιότοπο που βρίσκεται εκεί, γύρω από τον οποίο υπάρχουν πολλές φήμες, δοξασίες και θρύλοι, με τον πιο γνωστό όλων αυτόν σύμφωνα με τον οποίο οι κάτοικοι προσέφεραν ανθρωποθυσίες στους θεούς, με τα σώματα των θυμάτων να παραμένουν αναλλοίωτα κάτω από τη λάσπη του βάλτου. Ο μυστηριακός αυτός τόπος, φοβίζει κι έλκει την ίδια στιγμή τη Ναταλί, η οποία δεν πιστεύει πραγματικά τα όσα έχει ακούσει, όχι μέχρι τη στιγμή, τουλάχιστον, που βρίσκει στην άκρη του βάλτου έναν αναίσθητο άντρα που φέρει όλα τα σημάδια μιας ανθρωποθυσίας, μα κι έναν τάφο που εξαφανίζεται μυστηριωδώς την επόμενη μέρα. Και όταν η αστυνομία, έπειτα από έρευνες, αρχίσει να ξεθάβει πτώματα, τα πράγματα θα γίνουν ακόμα πιο περίπλοκα και τρομακτικά.

Πριν πω οτιδήποτε σχετικό με το περιεχόμενο του βιβλίου, θέλω να σταθώ για μια στιγμή στο υπέρμετρα συγκλονιστικά ωραίο εξώφυλλο που έχει. Ξέρω πολύ καλά πως δεν πρέπει να κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλό του, αλλά πως να το κάνουμε, αυτό που σε έλκει σε πρώτο επίπεδο είναι η εικόνα, και χαίρομαι πολύ που οι εκδόσεις Μεταίχμιο το κατάλαβαν αυτό και ακολουθούν πλέον το κλίμα της εποχής. Στο θέμα μας, τώρα, που δεν είναι άλλο από την πλοκή του βιβλίου, καθώς και την ανάλυση και την ανάπτυξη αυτής, από μεριάς της συγγραφέως, δεν μπορώ να μην παραδεχτώ πως η Jansson, αν και πρωτάρα, έχει δημιουργήσει μια ιστορία ιδιαίτερα πρωτότυπη κι ευφάνταστη, κι αν και πιστή στο ύφος της λογοτεχνικής της καταγωγής, με την δικιά της ξεχωριστή ταυτότητα κι αισθητική, έχοντας αξιοποιήσει στον μέγιστο βαθμό όλα τα στοιχεία που είχε στη διάθεσή της, αυτά που πήρε από το σύγχρονο αστυνομικό της νουάρ σχολής, και αυτά που δανείστηκε από παλαιές αφηγήσεις.

Είναι σχεδόν υποδειγματικός ο τρόπος με τον οποίον η Jansson μάς μεταφέρει εικόνες. Τόσο ζωντανός και παραστατικός που σχεδόν νιώθεις πως μπορείς να μυρίσεις τις παράξενες μυρωδιές του βάλτου, να νιώσεις τη λάσπη να κολλάει στις σόλες των παπουτσιών σου, την ατμόσφαιρα να γίνεται αποπνιχτική και να σου στερεί σταδιακά τον αέρα. Πάνω απ' όλα, όμως, καταφέρνει να ζωντανέψει μέσα στο κεφάλι μας την εικόνα ενός υδρόβιου μυστικού νεκροταφείου, με τον κάθε τάφο αυτού να κρύβει τα δικά του μυστικά και όλοι μαζί ένα κοινό, μεγαλύτερο μυστικό, σαν μια συνωμοσία που σφραγίστηκε με όρκους σιωπής και υπακοής. Υπακοή απέναντι στην συλλογική συνείδηση μιας ολόκληρης μικρής κοινωνίας, απέναντι στα προσωπικά συμφέροντα, ίσως απέναντι σε κάτι ανώτερο και ισχυρότερο όλων αυτών... Αυτό είναι κάτι που δεν θα σας το αποκαλύψω, όχι μόνο γιατί είναι κάτι που πρέπει να το κάνετε μόνοι σας, αλλά και γιατί η ανατριχίλα του άγνωστου είναι αυτή που κάνει το κορμί σου να μουδιάζει.

Το βιβλίο αυτό πραγματεύεται περισσότερα θέματα, και πιο σημαντικά, απ' όσα ίσως μπορείτε να σκεφτείτε, όπως είναι οι οικογενειακές τραγωδίες, και όπως κι αν αυτές μεταφράζονται, οι πνευματικές αρρώστιες, μα και οι πληγές ενός κοινωνικού συνόλου σε κάθε τους έκταση και διάσταση. Ίσως η συγγραφέας να μπορούσε να είχε εστιάσει λίγο πιο αυστηρά πάνω σε πιο περιορισμένες παραμέτρους, έτσι ώστε να μην χάνεται μέρος των πολλών πληροφοριών που μας δίνει, ωστόσο, αυτό δεν είναι αρκετό για να δημιουργήσει κάποιο σπουδαίο κενό στο πλαίσιο της αφήγησης, αλλά ούτε και στη δομή της πλοκής που, πραγματικά, σε καθηλώνει σχεδόν από τις πρώτες κιόλας στιγμές, μην επιτρέποντάς σου ν' αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια σου. Και σίγουρα, στο προσεχές μέλλον, η Jansson, έχει να μας προσφέρει ακόμα καλύτερα δείγματα της δουλειάς της, αφού έκανε τόσο δυναμικό ξεκίνημα, και ανυπομονώ γι' αυτό.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Susanne Jansson
Μεταφραστής: Κονδύλης Γρηγόρης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2018
Αρ. σελίδων: 336
ISBN: 978-618-03-1288-1