Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Το μικρό αγόρι κρεμιέται απάνω της, τα χεράκια του δεμένα στον λαιμό της, το προσωπάκι του φωλιασμένο στον κόρφο της. Η μάνα τον σφίγγει στην αγκάλη της, ανασαίνει με λαχτάρα τις ανάσες του και μια στιγμή καρτερά. Μια στιγμή για το στερνό της κοίταγμα, το στερνό της δάκρυ, τα στερνά της λόγια. «Γιε μου… Αϊτέ μου…» Μια στιγμή μονάχα πριν ριχτεί στο βάραθρο.
Σουλιώτισσες, Μοραΐτισσες, δολιομάνες, μορφές σκλαβωμένες μα και μορφές θεριεμένες που ρίχνονται σε αγώνα ανείπωτο για ν’ αλλάξουν την αλυσόδετη μοίρα τους.
Στο Σούλι και στα Γιάννενα, στον Μοριά και στα Ψαρά, στη Ρούμελη και στο Μεσολόγγι, φτάνει η στιγμή του σηκωμού, η ώρα της Επανάστασης. Τότε αρχινά τούτο δω το μυθιστόρημα, όταν οι γονατισμένοι πιάνουν τ’ άρματα και ορθώνουν ψυχή και μπόι στον πανίσχυρο δυνάστη.
Η Λέγκω, ο Σίμος, η Δέσπω, ο Νικόλας, η Αργυρώ και σιμά τους οι Κολοκοτρωναίοι, οι Τζαβελαίοι, ο Ανδρούτσος, ο Καραϊσκάκης, οι αρματωμένοι της Kλεφτουριάς κι οι απόστολοι της Φιλικής, οι μπουρλοτιέρηδες κι οι καπετάνισσες. Ήρωες και ηρωίδες του λαού μας που βαφτίστηκαν μια φορά στο λάδι για την πίστη τους και μια φορά στο αίμα για την πατρίδα τους. Αυτός είναι ο αγώνας τους. Αυτή είναι η Ιστορία μας.

Προσωπική άποψη:
Το 2021 είναι μια ιστορική χρονιά για την Ελλάδα. Φέτος, η χώρα μας, κλείνει 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, αυτή που άλλαξε τα πάντα στην Ιστορία αυτού του τόπου, που οδήγησε το έθνος μας στην ελευθερία του, έστω κι αν χρειάστηκε να γίνουν τρομακτικά πολλές θυσίες για να επιτευχθεί αυτή και λίτρα αίματος να ποτίσουν τα πεδία των μαχών -και όχι μόνο-, με τις μνήμες αυτές να περνάνε από γενιά σε γενιά. Τώρα, το αν οι μνήμες αυτές μετατρέπονται και σε ηθικές αξίες, αυτό είναι μια άλλη ιστορία, στην οποία δεν θα ήθελα να επεκταθώ πολύ, ειδικά μέρες που είναι, γιατί θα χαλάσουμε τις καρδιές μας. Ωστόσο, καλό θα ήταν, με αφορμή τη σπουδαία αυτή επέτειο, ο καθένας από εμάς να κάνει την αυτοκριτική του και να αναζητήσει μέσα του όλα όσα έχει "καταπιεί" ο μοντερνισμός, μα πάνω απ' όλα ν' αναζητήσει το χαμένο δέσιμο με τις ρίζες του.

Απ' ό,τι έχω διαπιστώσει μέχρι στιγμής, η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του '21, έχει εμπνεύσει πάρα πολλούς συγγραφείς, ιστορικούς και μη, ωθώντας τους να καταγράψουν την δική του οπτική των γεγονότων, αλλά και να "παντρέψουν" την Ιστορία με τη μυθιστορία, παραδίδοντας στα χέρια μας αφηγήσεις που θα μας κάνουν να ταυτιστούμε με τους ανθρώπους και τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και ν' αποκτήσουμε γνώσεις που ίσως δεν κατείχαμε, ή που είχαμε θάψει στο πίσω μέρος του μυαλού μας -γιατί οι άνθρωποι τείνουμε να λησμονούμε όσα θεωρούμε πως δεν μας αφορούν άμεσα. Ένας τέτοιος συγγραφέας είναι και ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου, που μέσα στη μακρόχρονη συγγραφική πορεία του έχει καταφέρει να μας χαρίσει πολύ έντονες αναγνωστικές στιγμές και "ταξίδια" που μας έχουν μείνει αλησμόνητα.

Η αφήγηση του βιβλίου ξεκινάει την άνοιξη του 1827 και από εκεί "ταξιδεύουμε" πίσω στον χρόνο, στο 1803 στη Θεσπρωτία και πιο συγκεκριμένα στο Σούλι, λίγες μέρες πριν αυτό ππαραδοθεί στα χέρια του Αλή Πασά, μα και λίγο πριν ξεκινήσει τελικά ο τρίτος πόλεμος ανάμεσά τους, που έφερε πόνο, αίμα, δάκρυα, διωγμό, εξορία, θάνατο, μα που την ίδια στιγμή κάθε θυσία, όσο βαρύ κι αν ήταν το τίμημά της, άξιζε κάθε μία από αυτές, γιατί ήταν η αρχή της πορείας προς την ελευθερία. 1806 και μεταφερόμαστε στον Μοριά, όπου οι αρματωμένοι της Κλεφτουριάς δίνουν τον δικό τους αγώνα στα βουνά, σημαδεμένοι με το στίγμα που ερχόταν αμφότερο απ' όλες τις πλευρές. Και το στίγμα αυτό έφερε βαρύ τίμημα μαζί του και πολλές φορές δεν το πλήρωναν καν οι ίδιοι που κουβαλούσαν τον σταυρό, αλλά εκείνοι που ήθελαν να προστατεύσουν όσο τίποτα. Και κάπως έτσι φτάνουμε στα κρίσιμα χρόνια του 1819 μέχρι το 1821, ταξιδεύουμε ως την Ήπειρο, στη Ρούμελη και στο Μεσολόγγι, εκεί που η καρδιά της Επανάστασης έχει αρχίσει να χτυπά και το αίμα να βράζει.

Όπως προανέφερα, σκοπός του "παντρέματος" Ιστορίας και μυθιστορίας είναι το ότι μας επιτρέπει να έρθουμε πιο κοντά με τους ήρωές μας, αφού στη θέση τους θα μπορούσε να βρίσκεται ο καθένας από εμάς, κάτι που μας επιτρέπει να παρακολουθούμε πιο εύκολα την εξέλιξη της πρώτης, αλλά διατηρώντας την ίδια στιγμή ένα πιο συναισθηματικό δέσιμο με τη δεύτερη. Ωστόσο, αυτό δε σημαίνει πως μειώνεται έστω και στο ελάχιστο η αξία των χαρακτήρων μας, αφού απ' όποια σκοπιά κι αν το εξετάσουμε, παραμένουν ήρωες, ακόμα κι αν τα ονόματά τους δεν γράφτηκαν στην Ιστορία, σε αντίθεση όμως τις πράξεις τους που έμειναν να λειτουργούν ως φάρος για τις επόμενες γενιές, θέλοντας να μας βοηθήσουν να μην χάσουμε τον δρόμο μας, την πατρίδα μας, τις ρίζες μας -κι ακόμα κι αν το κάνουμε κάποια στιγμή, να είμαστε πάντα σε θέση να επιστρέψουμε στην πορεία όπου θα έπρεπε να βρισκόμαστε.

Και ίσως τώρα να σκέφτεστε πως όλα αυτά ακούγονται πολύ ιδανικά και πως η ίδια η Ιστορία απέδειξε πως στην πράξη δεν ήταν έτσι. Και ναι, δεν μπορώ να διαφωνήσω, γιατί όσοι αγώνες κι έγιναν, όσοι συνασπισμοί κι αναδημιουργήθηκαν, όσες μάχες κι αν έλαβαν χώρα για την ελευθερία του τόπου μας, πάντα υπήρχαν εκείνοι που ήταν έτοιμοι να θυσιάσουν, να προδώσουν, που δρούσαν υπογείως και που υπονόμευαν καταστάσεις. Ναι, πάντοτε υπήρχαν οι προδότες και θα συνεχίσουν να υπάρχουν, αλλά ό,τι κι αν έκαναν δεν φτάνει στο ελάχιστο για ν' αμαυρώσει τις θυσίες και τους αγώνες όλων εκείνων των ηρώων που πάλεψαν για ν' αποτινάξουν από πάνω τους, αλλά και πάνω απ' τις μελλοντικές γενιές, τον ζυγό της σκλαβιάς και της βίας. Κι αν δεν πρέπει να λησμονούμε τους δεύτερους, άλλο τόσο δεν πρέπει να λησμονούμε και τους πρώτους, γιατί πρέπει να θυμόμαστε ποιοι πρέπει ν' αποφύγουμε να γίνουμε.

Το "Άγιο αίμα" είναι χωρισμένο σε δύο μέρη με τίτλους "Των Ελλήνων τα ιερά" και "Ή τη νίκη ή τη θανή", και μέσα από τις σελίδες τους μεταφερόμαστε τον χρόνο και στον χρόνο και ακολουθούμε όλη των πορεία ενός Αγώνας που μας επιτρέπει να είμαστε εδώ σήμερα και να συζητάμε γι' αυτόν -και όχι μόνο. Ο κύριος Παπαθεοδώρου, με τρόπο απλό και άμεσο, μα και με μια γραφή λυρική συνάμα, καταφέρνει να μας μεταφέρει όλη την εικόνα της Ιστορίας του τόπου μας, ανάμεσα στο 1803 και στο 1821, με τρόπο ουσιαστικό και άμεσο, καταφέρνοντας να γίνει διδακτικός, χωρίς όμως να κουράσει ή η γραφή του να στερείται συναισθήματος. Αντίθετα, εμβαθύνει στις ιστορίες των ηρώων αυτών που πρέπει να κρατάμε καλά φυλαγμένους στο μυαλό και στην καρδιά μας. Και προσωπικά, θα τους κρατήσω σφιχτά και στοργικά, περιμένοντας το δεύτερο μέρος της τριλογίας, ώστε να μπορέσω να συνεχίσω αυτό το ιστορικό ταξίδι, μυρίζοντας το μπαρούτι και το αίμα, μα και νιώθοντας τις καρδιές των αγωνιστών να πάλλονται για την λευτεριά τους.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Παπαθεοδώρου Θοδωρής
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 536
ISBN: 978-618-01-3884-9