Συνοπτική περίληψη του έργου:
Όταν το σκοτάδι καλύπτει τη πόλη του Gotham, όπου διαπράτεται έγκλημα βρίσκεται ο σκοτεινός εκδικητής Batman να το σταματήσει.
Ο δισεκατομμυριούχος Bruce Wayne δεν κινεί σε κανένα τις υποψίες ότι μπορεί να είναι ο άνθρωποςκλειδί σε όλο αυτό το μυστήριο.
Η θέλησή του για εκδίκηση του δολοφόνου των γονιών του σε συνδυασμό με τον έρωτά του για τη δημοσιογράφο Vicki Vale θα γίνουν αιτία να έρθει αντιμέτωπος με τον Joker.

Προσωπική άποψη:

Η πρώτη φορά που ο δημοφιλής σκοτεινός ιππότης της DC Comics, ο Batman, έκανε την κινηματογραφική του εμφάνιση ήταν το 1943 όμως, η πρώτη που άξιζε να γίνει λόγος γύρω της ήταν το 1989. Κι ενώ αρχικά η Warner ήθελε τους αδερφούς Coen να αναλάβουν την σκηνοθεσία της ταινίας, αποφάσισε να εμπιστευτεί τον Burton, τον δημιουργό που στα 30 του χρόνια με μια από τις πρώτες του μόλις ταινίες, το “Beetlejuice”, έκανε μεγάλη αίσθηση στο κοινό αλλά και μεγάλη εισπρακτική επιτυχία. Και τελικά η επιλογή της αυτή, κάθε άλλο παρά λανθασμένη αποδείχτηκε.

Ο Burton κατάφερε με την πεισματική επαγγελματική συμπεριφορά του να πλάσσει την ταινία και να μεταφέρει τον άνθρωπο νυχτερίδα στην μεγάλη οθόνη όπως ακριβώς εκείνος οραματίστηκε. Σε πρώτη φάση έστησε μια σκοτεινή Gotham City χρησιμοποιώντας πολλά διαφορετικά αρχιτεκτονικά είδη, έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι μεν σουρεαλιστικό όμως ταυτόχρονα, να διατηρεί την gothic αισθητική του σκηνοθέτη αλλά και να μην ξεφεύγει από την comic αποτύπωσή της. Έτσι, η μητρόπολη του Gotham, είναι εξαιρετικά βρώμικη και επικίνδυνη πετυχαίνοντας τον σκοπό της, γεγονός που δικαιολογεί το ότι τα σκηνικά της ταινίας κατάφεραν να αποσπάσουν το oscar στην σχετική κατηγορία.

Όμως και ο χαρακτήρας του ίδιου του Batman, δεν ξεφεύγει από τα στερεότυπα των χαρακτήρων που θα ακολουθούσε ο Burton τα επόμενα χρόνια της καριέρας του. Όπως όλοι του οι ήρωες, και αντιήρωες, ο Batman είναι ένας περιθωριακός χαρακτήρας, παράξενος και αισθητά παρείσακτος μέσα σε μια πόλη που σαπίζει. Ο Batman ζει μέσα στην παρακμή της Gotham City και προσπαθεί μόνος του, στηριζόμενος στα δικά του πάθη κι εμμονές να την καθαρίσει και την εξυψώσει. Ο Batman μπορεί ως χαρακτήρας να είναι σκοτεινός όμως, το ίδιο σκοτεινή είναι και η πόλη στην οποία ζει.

Όμως ο Burton, δεν θέλει να δημιουργήσει απλά και μόνο μια σκοτεινή ταινία με επιβλητική ατμόσφαιρα. Θέλει να περάσει και κάποια ηχηρά μηνύματα τα οποία περιστρέφονται γύρω από την διαφθορά και την σαπίλα των σύγχρονων μεγαλουπόλεων. Εκεί που το σκοτάδι, η βία, ο φόβος και η εγκληματικότητα κατέχουν εξαίχουσα θέση και κατευθύνουν τα πάντα. Θέλει να τονίσει την αδυναμία του κρατικού συστήματος να αποκτήσει τον έλεγχο, την αδιαφορία των πολιτών που τους ενδιαφέρει μόνο η προσωπική τους εξασφάλιση. Η αποξένωση αλλά και η επιθυμία για δύναμη, πλούτο κι εξουσία, αξίες που κατευθύνουν τα νήματα και τα πρότυπα ζωής.

Οι κεντρικοί ήρωες της ταινίας είναι δύο, ο Batman και ο Joker. Το κοινό τους σημείο; Η μοναχικότητα του χαρακτήρα τους, το σκοτεινό μονοπάτι που έχει επιλέξει ο καθένας και βαδίζει. Ποια η διαφορά τους; Ότι ο ένας συμβολίζει το καλό και ο άλλος το κακό, όπως άλλωστε συμβαίνει σε κάθε παρόμοια ταινία. Στο κάτω-κάτω, χρειάζονται και τα δύο, ακόμα και στην πραγματική ζωή, για να μπορεί να υπάρχει ισσοροπία. Το ένα αλληλουποστηρίζει και συμπληρώνει το άλλο γιατί αν τελικά το καλοσκεφτούμε, ακόμα και μέσα μας, υπάρχει τόσο το καλό, όσο και το κακό. Εξαρτάται από ‘κει κι έπειτα με ποιον τρόπο, με την χρήση ποιου θες να ξεχωρίσεις μέσα από την μάζα.

Ο Michael Keaton ίσως να μην αποτελεί την ιδανική επιλογή για τον ρόλο του ομώνυμου ήρωα όμως, για να είμαι ειλικρινής, ούτε στην σύγχρονη εκδοχή είμαι σίγουρη ότι είναι και ο Bale. Όσον αφορά τον Keaton, η αδυναμία την οποία εκλαμβάνω από τον χαρακτήρα που υποδύεται ίσως να οφείλεται κυρίως στα αδύναμα ανθρώπινα χαρακτηριστικά του. Όπως και να ‘χει, σίγουρα δεν ήταν για τον Burton η καλύτερη επιλογή. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για την Basinger που για τα δικά μου γούστα, είναι αρκετά πλαστική και υποταγμένη στα κλασσικά στερεότυπα ως αντικείμενο του πόθου για τον Wayne.

Δεν ισχύει βέβαια το ίδιο και για τον Nicholson στον ρόλο του Joker. Μπορεί πλέον ως σύγκριση, ο Joker του Ledger να είναι χιλιόμετρα μπροστά όμως, όπως επιλέχθηκε να πλαστεί τότε, δεν παύει να είναι μια ιδιαίτερη, καλοστημένη, θεατρική ερμηνεία. Ποιος θα μπορούσε άλλωστε να αμφισβητήσει το ταλέντο του Jack, που μέχρι και σήμερα, ο ρόλος του ως Joker θεωρείται όχι μόνο κλασσικός αλλά και cult. Μπορεί να μην υπάρχει η σημερινή σχιζοφρένεια του αντίστοιχου ρόλου όμως, δεν παύει να είναι ένας τρελός, ωραιοπαθής και ευφυής χαρακτήρας που πάνω απ’ όλα βάζει τις φιλοδοξίες του.

Μπορεί η ταινία του Burton να είναι λιγότερο βίαιη σε σύγκριση με την αντίστοιχης θεματολογίας, σημερινή ταινία που ο Batman καλείται να αντιμετωπίσει τον Joker όμως, δεν παύει να είναι μια ιδιαίτερη ταινία με όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της σκοτεινής, γοτθικής ματιάς του, με τους περιθωριακούς χαρακτήρες που υιοθετούν κάτι από τον ίδιο, με όλα εκείνα τα παραμυθένια στοιχεία που σε κάνουν είτε να τον λατρέψεις, είτε να τον μισήσεις. Προσωπικά, ανήκω στην πρώτη κατηγορία.
Βαθμολογία 7,5/10

Ταυτότητα ταινίας:
Ελλ. τίτλος: Μπάτμαν
Είδος: Φαντασίας
Σκηνοθέτης: Tim Burton
Πρωταγωνιστές: Michael Keaton, Jack Nicholson, Kim Basinger, Robert Wuhl, Pat Hingle, Billy Dee Williams, Michael Gough, Jack Palance
Παραγωγή: 1989
Διάρκεια: 121’

Επίσημο site:
http://www.warnervideo.com/batmanmoviesondvd/