Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Αποδιώχνω τη θύμηση του εφιάλτη μου, αποδιώχνω σκέψεις με τον Άλεξ, αποδιώχνω σκέψεις με την Χάνα και το παλιό σχολείο μου, αποδιώχνω, καταπνίγω, πνίγω, όπως η Κοράκι με έμαθε να κάνω.
Η παλιά ζωή είναι νεκρή.
Αλλά και η παλιά Λένα έχει πεθάνει. Την έθαψα.
Την άφησα πέρα από ένα φράχτη, πίσω από ένα τείχος καπνού και φωτιάς.
Στη συγκλονιστική συνέχεια του βιβλίου "Παραλήρημα", η Λένα θα ξεκινήσει ένα επικίνδυνο ταξίδι στις Ερημιές, στην καρδιά του αντιστασιακού κινήματος που αναπτύσσεται, διεκδικώντας το δικαίωμα στον έρωτα και στην αληθινή αγάπη.

Προσωπική άποψη:
Ενάμισης χρόνος πέρασε απ' όταν το "Παραλήρημα" της Lauren Oliver κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Ψυχογιός, και δεν ήμασταν λίγοι εκείνοι που ανησυχούσαμε μήπως η έκδοση της συνέχειας της σειράς ακυρωθεί, δεδομένης της μεγάλης καθυστέρησης ανακοίνωσης των σχεδίων του εκδοτικού. Ευτυχώς, δεν μας απογοήτευσαν, και έστω και έπειτα από μεγάλη αναμονή, το δεύτερο βιβλίο της σειράς, με τίτλο "Χαμός", βρίσκεται εδώ και μερικές μέρες στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Δεν ξέρω πόσοι από εσάς θυμάστε την σχετική με το "Παραλήρημα", ανάρτησή μου, όμως ήταν ένα από τα βιβλία του 2012 που κατάφερε να με κερδίσει, όχι απόλυτα μεν, ικανοποιητικά δε, προκειμένου να αδημονώ να διαβάσω την συνέχεια. Μια συνέχεια, που όχι μόνο δεν με απογοήτευσε, αλλά φρόντισε να διορθώσει όλα εκείνα που στο πρώτο βιβλίο, προσωπικά, θεώρησα μειονεκτήματα.

Η Λένα έχει καταφέρει να περάσει τον φράκτη και να βρεθεί στις ερημιές. Ο Άλεξ έχει χαθεί και η απώλειά του, δεν μπορεί παρά να της στοιχίζει. Εκείνη όμως, παλεύει, όχι μόνο για να σώσει την ζωή της, αλλά επειδή το υποσχέθηκε σε εκείνον και τελικά, καταφέρνει να συναντήσει τους Ανατροπείς και να ενταχθεί στην ομάδα τους. Έξι μήνες αργότερα, η Λένα, έχοντας υιοθετήσει μια νέα ταυτότητα, θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη, στην καρδιά του αντιστασιακού κινήματος και χωρίς να το γνωρίζει, θα βρεθεί μπλεγμένη σε μια ιστορία, η οποία ξεπερνά την φαντασία της. Κάπως έτσι, θα γνωρίσει τον Τζούλιαν και προσπαθώντας μαζί του να ξεφύγει από θανάσιμους κινδύνους, θα αρχίσει να νιώθει και πάλι ζωντανή, πως μπορεί να νιώσει και να αισθανθεί, όλα όσα τις στέρησε ο θάνατος του Άλεξ. Όμως η μάχη είναι άνιση και τα αποτελέσματα, αμφίβολα, γιατί σε έναν κόσμο που τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, δεν ξέρεις και ποιον μπορείς να εμπιστευτείς.

Αν και όπως προανέφερα, το "Παραλήρημα", είναι ένα από τα βιβλία εκείνα που κερδίζουν εύκολα τον αναγνώστη του είδους, είχε κάποια μικροπροβλήματα. Το βασικότερο όλων, η ανισορροπία που χαρακτήριζε την πλοκή και τις εξελίξεις της ιστορίας, κατά το πρώτο μισό του βιβλίου. Γενικότερα, έχοντας διαβάσει και το "Πριν Φύγω" της ίδιας, θα έλεγα πως η συγγραφέας δυσκολεύεται να διαχειριστεί την όποια ιδέα της, τουλάχιστον όσο αυτή βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια, γεγονός που επιβεβαιώνει το ότι από τα μισά μέχρι το φινάλε, η ιστορία της, κάθε φορά, απογειώνεται. Αυτή τη φορά, με το "Χαμό", δεν διέκρινα το συγκεκριμένο πρόβλημα, ούτε για μια στιγμή. Το κείμενο ρέει λογικά, σταθερά και αβίαστα, με το να υπάρχει η απαραίτητη κλιμάκωση, ακριβώς στα σωστά σημεία, με την δράση να κορυφώνεται όσο πιο βαθιά εισχωρούσαμε στον πυρήνα της, επιτρέποντάς μας μικρές στιγμές ανάπαυλας που δεν άφηναν όμως το story να βουλιάξει στην αδράνεια, παρά να μας επιτρέψουν να πάρουμε μια ανάσα πριν από την επόμενη δραματική εξέλιξη.

Άλλη μία διαφορά που έχει το πρώτο με το δεύτερο βιβλίο της σειράς είναι πως στον "Χαμό", η αφήγηση μοιράζεται ανάμεσα σε δύο διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Στο "Τότε" και το "Τώρα". Το πρώτο, έχει να κάνει με την εποχή μου η Λένα έζησε στις ερημιές και που μέσα από τα μάτια της, καταφέραμε να έχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για τους Ανατροπείς αλλά και τις δυσκολίες της καθημερινότητάς τους, που μόνο εύκολη δεν είναι και συνοδεύεται από συνεχείς απώλειες κάθε είδους. Το δεύτερο, έχει να κάνει με την ζωή της στο παρόν, στη νέα της προσπάθεια να επιβιώσει σε ένα θεωρητικά πολιτισμένο και σωστά οργανωμένο κόσμο, για τον οποίο όμως, τόσο η ίδια όσο και οι όμοιοί της, αποτελούν απειλή. Γιατί η Λένα, είναι αθεράπευτη και ως αθεράπευτη, μπορεί να νιώσει κάθε τι στο έπακρο, μπορεί να ερωτευτεί, να αγαπήσει και όλα αυτά, είναι η μεγαλύτερη απειλή, μια απειλή την οποία θέλουν να εξαλείψουν, περισσότεροι απ' όσοι νομίζει. Γιατί κάθε εχθρός της Τάξης, δεν είναι σύμμαχος και κάθε σύμμαχος, μπορεί να κρύβει περισσότερα απ' όσα πιστεύει, πράγματα που θα καθορίσουν το ίδιο της το μέλλον.

Το βιβλίο κλείνει με έναν συγκλονιστικό τρόπο, αφήνοντάς μας να αγωνιούμε για την συνέχεια, ακόμα περισσότερο σε σχέση με την προηγούμενη φορά. Είναι ο ορισμός του να αφήνει ο συγγραφέας, τον κάθε αναγνώστη, στην κόψη του ξυραφιού. Γιατί μέσα από τον "Χαμό", η Λένα, είχε μια πρώτη ευκαιρία να ανακαλύψει ποια είναι στην πραγματικότητα. Η παλιά Λένα, που άφησε πίσω από τα τείχη της πόλης της, η νέα Λένα που έζησε στις ερημιές και μπήκε στην αντίσταση, ή μήπως μπορεί να γίνει κάποια άλλη, κάποια, που δεν είχε καν φανταστεί ποτέ πως θα μπορούσε να γίνει; Μπροστά στην πορεία που θα οδηγήσει σε έναν αγώνα επικράτησης, η Λένα θα πρέπει να διαλέξει στρατόπεδο, αλλά και που ανήκει πραγματικά η καρδιά της. Άλλωστε, ο έρωτας και ο πόλεμος, δεν είναι τόσο αντικρουόμενες έννοιες, τελικά, και ειλικρινά, ανυπομονώ να δω πως θα εξελιχθεί και κυρίως, πως θα ολοκληρωθεί αυτή η αγωνιώδης, συναισθηματική περιπέτεια, που με το δεύτερο βιβλίο της, ανέβασε τον πήχη πολύ ψηλά.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Lauren Oliver
Μεταφραστής: Γραμμένου Μαρία
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2013
Αρ. σελίδων: 384
ISBN: 978-618-01-0201-7