Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ ΙΔΙΟ ΠΡΑΓΜΑ ΚΑΘΕ ΜΕΡΑ.
Όταν η Ζόι Γουόκερ βλέπει τη φωτογραφία της στις προσωπικές αγγελίες μιας λονδρέζικης εφημερίδας, αποφασίζει να μάθει γιατί βρέθηκε εκεί. Δεν υπάρχει εξήγηση: μόνο μια θολή εικόνα, ένα σάιτ κι ένα τηλέφωνο.
ΞΕΡΕΙΣ ΑΚΡΙΒΩΣ ΠΟΥ ΠΑΣ.
Αναφέρει το θέμα στην οικογένειά της, αλλά όλοι είναι πεπεισμένοι ότι πρόκειται απλώς για κάποια που της μοιάζει. Την επόμενη μέρα όμως στην ίδια αγγελία εμφανίζεται η φωτογραφία μιας άλλης γυναίκας και τη μεθεπόμενη μιας άλλης.
ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΙ ΕΚΕΙΝΟΣ…
Να πρόκειται για λάθος; Για σύμπτωση; Ή μήπως κάποιος παρακολουθεί κάθε τους κίνηση;

Προσωπική άποψη:
Γνωρίσαμε την Clare Mackintosh πριν από ένα χρόνο περίπου, όταν το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο "Σ' άφησα" κυκλοφόρησε και στη χώρα μας, αφού πρώτα είχε κυκλοφορήσει σε πληθώρα χωρών στο εξωτερικό κερδίζοντας την αγάπη κοινού και κριτικών και την αναγνωρισιμότητα που του άξιζε από τα Μέσα, κατακτώντας άμεσα και το ελληνικό αναγνωστικό κοινό. Και όχι άδικα καθώς, με την ιδιαίτερη και πρωτότυπη προσέγγιση του θέματος που επέλεξε να καταπιαστεί, μας προσέφερε ένα συγκλονιστικά δυνατό θρίλερ μυστηρίου που ήταν άκρως ανατρεπτικό και έξω από τα τετριμμένα κι αναμενόμενα πλαίσια μέσα στα οποία, πολλές φορές, περιορίζεται το είδος. Πάνω απ' όλα, όμως, μας προσέφερε ένα εξαιρετικό δράμα χαρακτήρων. Μία συνταγή άκρως επιτυχημένη την οποία δεν είχε λόγο ν' απορρίψει και να μην υιοθετήσει και στο επόμενο βιβλίο της.

Στο "Σε είδα", λοιπόν, πρωταγωνίστρια είναι η Ζόι Γουόκερ, παντρεμένη χωρισμένη με δύο παιδιά, την Κέιτι και τον Τζάστιν, λογίστρια στο Χάλοου & Ριντ, ενώ συζεί με τον τωρινό της σύντροφο, τον Σάιμον. Η Ζόι είναι μία γυναίκα ακριβώς όπως και τόσες άλλες. Ζει μια συνηθισμένη ζωή βουτηγμένη στη ρουτίνα η οποία, ωστόσο, της προσφέρει ηρεμία και σιγουριά. Μέχρι τη στιγμή, τουλάχιστον, που θα δει τη φωτογραφία της να συνοδεύει μία ροζ αγγελία σε μία εφημερίδα του Λονδίνου. Οι οικείοι της θα την καθησυχάσουν, λέγοντάς της πως πρόκειται για κάποια που της μοιάζει, δεδομένου πως η εικόνα είναι θολή, όμως αυτό δεν θα κρατήσει για πολύ, αφού τις ημέρες που ακολουθούν εμφανίζονται οι φωτογραφίες νέων γυναικών, μαζί με την αγγελία, ενώ ένα στυγερό έγκλημα έρχεται να τις φέρει στο προσκήνιο κάνοντας τη Ζόι να συνειδητοποιήσει πως ίσως να κινδυνεύει περισσότερο απ' όσο πίστευε αρχικά.

Η Machintosh, για ακόμα μία φορά, κάνει αυτό που, κατά πως φαίνεται, ξέρει να κάνει καλύτερα. Να παίρνει την πιο απλή, κοινότυπη και συνηθισμένη ιστορία, εμποτίζοντάς την με τόσα στοιχεία έντασης και αγωνίας που την μετατρέπουν σε ένα κανονικό θρίλερ. Και μάλιστα, όχι όποιο κι όποιο θρίλερ, αλλά ένα από εκείνα πρωταγωνιστής του οποίου θα μπορούσε να είναι ο καθένας από εμάς, που ακολουθεί μία συγκεκριμένη ρουτίνα και μια προδιαγεγραμμένη πορεία μέσα στα στενά όρια της καθημερινότητάς τους που, αν και βαρετά κάποιες φορές, μας παρέχουν ασφάλεια. Σωστά; Χμ... Αν λάβουμε υπόψιν μας το τι παλαβομάρα μαστίζει την σύγχρονη κοινωνία και τι διαστροφή κυκλοφορεί ελεύθερη εκεί έξω, ίσως και να μην έπρεπε να είμαστε τόσο απόλυτοι. Και το "Σε είδα" ακριβώς σε αυτό στηρίζει προκειμένου να πορευτεί και να περάσει ένα και μόνο μήνυμα. Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος για κανέναν άνθρωπο και καμία κατάσταση, μα και πως μέσα σε καμία συνθήκη δεν θα έπρεπε να αισθάνεσαι απόλυτα ασφαλής γιατί ποτέ δεν ξέρεις ποιος μπορεί να βρεθεί πίσω σου... και με τι σκοπούς.

Παράλληλα, βέβαια, με όλα τα παραπάνω, η Machintosh επιχειρεί, με αρκετά διακριτικό αλλά και ουσιαστικό συνάμα τρόπο, να περάσει ένα μήνυμα σε σχέση με το διαδίκτυο και τις νέες τεχνολογίες και πόσο επικίνδυνα μπορούν ν' αποδειχθούν αυτά αν βρεθούν στα λάθος χέρια ή αν χρησιμοποιηθούν με κακούς σκοπούς. Εν έτη 2018, η δύναμη της επικοινωνίας, της διάδοσης και της εξάπλωσης πληροφοριών είναι πιο ισχυρή από ποτέ, την ίσια στιγμή, όμως, είναι και πιο αμφισβητήσιμη από ποτέ. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες περιστατικών, συνθηκών, γεγονότων, που αν η τεχνολογία δεν εμπλεκόταν σε αυτά με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, τα πράγματα ίσως να ήταν πιο απλά και λιγότερο ακραία ή επικίνδυνα. Από την άλλη, ίσως να στερούνταν δυναμικής και διαθλαστικής ικανότητας ως προς την κοινωνική επιρροή -γιατί αυτή δεν είναι απαραίτητα κακή, μπορεί ν' αποδειχθεί χρήσιμη και ωφέλιμη. Άρα, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση, αλλά εμείς οφείλουμε να μην απορρίπτουμε κανένα άκρο, αλλά ούτε να δενόμαστε υπερβολικά με κάποιο απ' αυτά.

Όπως και στο "Σ' άφησα", έτσι κι εδώ, η Machintosh επιλέγει να εστιάσει πολύ στους χαρακτήρες της, αναλύοντάς τους κι εμβαθύνοντας στην ψυχοσύνθεσή τους, φέρνοντας την επιφάνεια όλα εκείνα τα μικρά και μεγάλα στοιχεία του παρελθόντος και του παρόντος τους, που συνθέτουν το ποιοι πραγματικά είναι. Λίγο περισσότερο εστιάζει, σαφέστατα, στη Ζόι και στην Κέλι, που τα εσωτερικευμένα συναισθήματά τους, τα λάθη και οι εμμονές που στιγμάτισαν το παρελθόν τους, επηρεάζουν σε πολύ μεγάλο βαθμό τις εξελίξεις στο σήμερα. Αυτό, βέβαια, δε σημαίνει πως οι δεύτεροι χαρακτήρες δεν παίζουν τον δικό τους, σημαντικό ρόλο σε όλο αυτό που συμβαίνει, ενώ ενισχύουν την αμφιβολία μέσα μας για το τι μπορεί πραγματικά να συμβαίνει ή για το ποιος είναι ο "κακός" της ιστορίας μας, αφού ο καθένας έχει την δικιά του περιπλοκότητα -ή και ανισορροπία κατά περιπτώσεις- που θα μπορούσε να τον κατατάξει στους υπόπτους, καθώς κανένα κίνητρο δεν μπορεί ν' απορριφθεί.

Και η αφήγηση, όμως, δουλεύει με έναν ιδιαίτερα πρωτότυπο μηχανισμό, όσον αφορά τον συνδυασμό των τεχνικών της. Βλέπουμε την υπόθεση, λοιπόν, μέσα από τα μάτια της Ζόι, με την ίδια να αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο, κάτι που μας επιτρέπει να ταυτιστούμε μαζί της και να βιώσουμε στο έπακρο τον φόβο και τον πανικό της. Την σκυτάλη παίρνει η Κέλι και ο Νικ, που έχουν αναλάβει την υπόθεση στα πλαίσια της αστυνομικής έρευνας, με το δικό τους το κομμάτι να μας δίνεται μέσω της τριτοπρόσωπης αφήγησης, κάνοντάς μας παρατηρητές των ερευνών και συλλέκτες στοιχείων, επιτρέποντάς μας την ίδια στιγμή να έχουμε μια πιο σφαιρική και αντικειμενική εικόνα της όλης κατάστασης. Τέλος, έχουμε την οπτική του "κακού" μας, η οποία μας δίνεται μέσω αφήγησης σε δεύτερο ενικό πρόσωπο, κάτι που προκαλεί ένα αίσθημα ανατριχίλας και ενισχύει με έναν άρρωστο τρόπο την διαστροφή που κινητοποιεί τον δράστη, και που μας στερεί ακόμα και το τελευταίο ψήγμα ασφάλειας που μπορεί να προσπαθούσαμε να διατηρήσουμε.

Μέσα από μια σφιχτή, καλοδουλεμένη πλοκή, οι άξονες της οποίας στηρίζονται στην οικειότητα που προσφέρει η καθημερινότητα όλων μας, σε ατομικό ή και συλλογικό επίπεδο, η Machintosh καταφέρνει να ξυπνήσει και να φέρει στην επιφάνεια φόβους που ίσως να έχουμε όλοι μας, αλλά που με κυρίαρχο συναίσθημα αυτό της λογικής και της ψυχραιμίας, θάβουμε βαθιά μέσα μας, νιώθοντας ασφαλείς στον μικρόκοσμο της καθημερινότητά μας. Πράγμα που όπως αποδεικνύεται δεν θα έπρεπε να λειτουργεί μονοδιάστατα, τελικά, αφού δεν μπορούμε ποτέ να ξέρουμε σε ποια γωνία, ή σε ποια πρόσωπα της ρουτίνας μας μπορεί να παραμονεύει ο κίνδυνος. Μία κεντρική πρωταγωνίστρια που νιώθουμε την ένταση και την αγωνία της σαν ν' απειλούμαστε εμείς αντί για εκείνη, ένα εγκληματικό μυαλό που βασανίζεται από άκρως επικίνδυνες διαταραχές,θύμα των οποίων θα μπορούσαμε να βρεθούμε κι εμείς από τη μία στιγμή στην άλλη, ένα κλειστοφοβικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται τα γρανάζια μιας θριλερίστικης περιπέτειας που σε καθηλώνει. Χρειάζεσαι κάτι άλλο; Μάλλον όχι!
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Clare Mackintosh
Μεταφραστής: Τζανακάρη Βάσια
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2018
Αρ. σελίδων: 464
ISBN: 978-618-03-1536-3