Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Ντίτα Κράους.
Η ιστορία της μικρότερης και πιο επικίνδυνης βιβλιοθήκης στον κόσμο, ειπωμένη από μια κρατούμενη του Άουσβιτς που κατόρθωσε να επιβιώσει.
Ιανουάριος του 1944. Η έφηβη Ντίτα Κράους με τους γονείς της μεταφέρεται από το γκέτο των Εβραίων της Τερεζίν στην Πράγα στο στρατόπεδο Άουσβιτς-Μπιρκενάου. Μόνο η Ντίτα Κράους και μια χούφτα ακόμα κρατούμενοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν από την απελευθέρωσή τους από τους Συμμάχους την Άνοιξη του ’45. Παρατηρεί τα πάντα, θυμάται τα πάντα και αφηγείται τα πάντα στον Αντόνιο Ιτούρμπε: Τον φόβο, τους συντρόφους που βρίσκαν νεκρούς το πρωί από την πείνα και το κρύο, την καταναγκαστική εργασία κάτω από τα γρονθοκοπήματα των «Κάπος», τις περιοδικές «επιλογές» που ξεχώριζαν τους υγιείς από τους αρρώστους που οδηγούνταν στα κρεματόρια.
Μα πάνω απ’ όλα, θυμάται τον Φρέντι Χιρς, τον αρχηγό του παιδικού μπλοκ 31. Στη μαύρη λάσπη του Άουσβιτς που καταπίνει τα πάντα, ο Φρέντι Χιρς έκτισε μυστικά ένα σχολείο. Οι Ναζί δεν το ξέρουν. Όπως δεν γνωρίζουν και την ύπαρξη της μικρότερης, κρυμμένης και παράνομης δημόσιας βιβλιοθήκης που υπήρξε ποτέ. Περιλαμβάνει έξι «ομιλούντα» βιβλία και οχτώ τυπωμένα. Τα τελευταία, η νεαρή Ντίτα τα κρύβει κάτω από το φόρεμά της με κίνδυνο της ζωής της. 

Προσωπική άποψη:
Έχουμε διαβάσει πολλά βιβλία που βασίζονται σε ιστορίες ανθρώπων που έζησαν την Ναζιστική κυριαρχία. Ορισμένες απ' αυτές έχουν μεταφερθεί με απόλυτη ακρίβεια, κάποιες άλλες έχουν εμπνεύσει πιο μυθοπλαστικές αφηγηματικές εκδοχές, όλες τους, όμως, έχουν ένα κοινό σημείο. Την αλήθεια της φρίκης εκείνων των σκοτεινών χρόνων της Ιστορίας, που δεν γίνεται να μην σε αγγίξει, εκτός κι αν δεν έχεις καρδιά. Γιατί όσο γοητευτικό κι αν είναι να "ταξιδεύουμε" στο παρελθόν και να "βουτάμε" στην θάλασσα της Ιστορίας, άλλο τόσο τρομακτική μπορεί ν' αποδειχθεί η εμπειρία αυτή, με τα κύματά της να μας πνίγουν και τις θύελλές της να μας στερούν το οξυγόνο. Η ιστορία αυτή είναι μία από εκείνες που μας προκαλούν όλα τα προηγούμενα, με τον δικό της μοναδικό τρόπο.

Η Ντίτα Κράουτς ήταν ένα από τα αναρίθμητα θύματα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και της Γερμανικής κυριαρχίας που ισοπέδωνε τα πάντα στο πέρασμά της, καταστρέφοντας ζωές, ανθρώπους και συνειδήσεις. Η λαίλαπα του πολέμου δεν άφησε πίσω της μόνο συντρίμμια και ματωμένα κορμιά που είχαν χάσει τη ζωή από μέσα τους, μα και ζωντανούς ανθρώπους που βίωσαν την φρίκη πέρα από κάθε όριο, με τις ιστορίες τους να φτάνουν μέχρι και το σήμερα, κάνοντάς μας να ανατριχιάζουμε στο άκουσμά τους και ν' απορούμε με την βαναυσότητα και την διαστροφή που μπορεί να κρύβει ένας άνθρωπος μέσα του, μα και πόσο ακραία μπορεί να τα εξωτερικεύσει όλα αυτά παίρνοντας έστω και λίγη εξουσία στα χέρια του, ξεσπώντας ελεύθερα τα πάθη και τη βιαιότητά του, εκεί ακριβώς όπου δεν θα μπορούσε να υπάρξει καμία αντίσταση -και αυτό, ίσως γιατί είχε χαθεί κάθε ελπίδα.

Η Ντίτα, λοιπόν, και η οικογένειά της, μεταφέρθηκαν τον Ιανουάριο του '44 στο Άουσβιτς, όπου το δεκατετράχρονο τότε κορίτσι, που ποτέ του δεν είχε συναντήσει όλα όσα προαναφέρθηκαν, αναγκάστηκε να έρθει αντιμέτωπη με την πιο σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ψυχής και του ανθρώπινου νου, που έχει παραδοθεί ήδη στην κόλαση και στις φλόγες αυτής, αδιαφορώντας για την όποια έννοια ηθικής ή για πιθανές συνέπειες. Παρά τον φόβο της, όμως, και την αγωνία που γεννά μέσα της αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση, εκείνη δεν χάνει τη δύναμή της, ούτε το πάθος της, και έτσι δεν σταματά να μάχεται, με τον δικό της τρόπο, ακόμα και κάτω απ' αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες. Αναλαμβάνει να βοηθήσει τον Φρέντι Χιρς, που έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα μικρό, παράνομο σχολείο, μεταφέροντας -παράνομα- κάτω από το φόρεμά της, τα βιβλία που θα ενισχύσουν τη βιβλιοθήκη αυτού. Και όσο κι αν η καρδιά της σκιρτάει από τον φόβο που ενισχύεται από τα πτώματα, που κάθε μέρα όλο και πολλαπλασιάζονται, γύρω της, τόσο ενισχύεται και η πεποίθησή της πως η ελπίδα και η αλλαγή δεν έρχεται, παρά μονάχα αν παλέψεις, πράγμα που εκείνη κάνει, όσο μπορεί, όπως μπορεί -και που υπό αυτές τις συνθήκες ζωής, το λίγο μπορεί να είναι τεράστιο.

Ο Antonio G. Iturbe μεταφέρει στο χαρτί, με ωμό ρεαλισμό και γλαφυρή παραστατικότητα, όλη την αλήθεια της Ντίτα, όπως αυτή την είδε, την βίωσε και την αισθάνθηκε, μα και όπως του την αφηγήθηκε. Και το γεγονός πως γνωρίζεις πως η ιστορία αυτή δεν έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα από τρίτους, αλλά από την ίδια, μια επιζήσασα που πήγε κόντρα σε όλες τις προβλέψεις και τα στατιστικά, σου προκαλεί συγκίνηση και δέος την ίδια στιγμή. Συγκίνηση επειδή δεν μπορείς καν να να διανοηθείς, ό,τι κι αν σου πουν,. ότι κι αν διαβάσεις, πόσο μεγάλη φρίκη μπορεί να έζησε αυτή η κοπέλα, μα και πόσο άνθρωπος παρέμεινε παρ' όλα ταύτα. Δέος που παρά το νεαρό, τότε, της ηλικίας της και την έλλειψη σωματικής δύναμης ή οποιασδήποτε επιρροής, με κίνδυνο την ίδια της τη ζωή -που μπορούσε να τελειώσει με αποτρόπαια φρικτό τρόπο-, εκείνη δεν δίστασε να υψώσει το ανάστημά της και να δώσει τον αγώνα της, όχι για να το παίξει επαναστάτρια, επειδή ακολουθούσε την δικιά της ηθική, που δεν είχε χαθεί ανάμεσα στα συντρίμμια και στο αίμα αθώων, υποστηρίζοντάς την μέχρι τέλους.

Εκτός, όμως, από όλη αυτή τη φρίκη που ήδη περιέγραψα παραπάνω, μέσα από την ιστορία της Ντίτα βλέπουμε και πόσο σημαντικές είναι και οι ανθρώπινες σχέσεις, εκτός από την ελπίδα, και τα αισθήματα που αυτές γεννούν και θρέφουν μέρα με τη μέρα, άσχετα από το πόσο δύσκολα μπορεί να είναι ή να φαντάζουν τα πράγματα και οι καταστάσεις. Μια ιστορία που ανάμεσα στις μαύρες και στις κόκκινες σελίδες του μπορεί και εξυμνεί, εκτός από τα ιδανικά και τις αξίες, τη φιλία, την αγάπη, τη δύναμη αυτών και την ικανότητά τους να μας κάνουν καλύτερους, να μας δίνουν έναν ακόμα λόγο να προσπαθούμε να γίνουμε καλύτεροι, μα και να κάνουμε καλό στους άλλους, παλεύοντας για μια αλλαγή που δεν θα ευνοήσει μόνο εμάς, αλλά το όλον. Κι αν καμιά φορά το θέλω μας συγκρούονται με τα πρέπει μας, τότε είναι που πρέπει να επιλέξουμε τι είναι αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία, κι αν ζυγίσουμε τα κόστη, η απάντηση, είμαι σίγουρη, όχι μόνο είναι εύκολη, αλλά είναι και η σωστή.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Antonio G. Iturbe
Μεταφραστής: Βασιλάκου Αγγελική
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2020
Αρ. σελίδων: 528
ISBN: 978-960-645-043-3