Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Κανείς δε μιλά για το έτος της χάριτος. Απαγορεύεται.
Στην κομητεία Γκάρνερ λένε στα κορίτσια ότι έχουν τη δύναμη να σαγηνεύουν και να παρασύρουν τους άνδρες μακριά από το κρεβάτι τους, να οδηγούν τις συζύγους στην τρέλα από τη ζήλια. Πιστεύουν πως το ίδιο τους το δέρμα εκκρίνει ένα ισχυρό αφροδισιακό, το δυνατό ελιξίριο της νιότης ενός κοριτσιού στο κατώφλι της γυναικείας ενηλικίωσης. Γι’ αυτό τα διώχνουν μακριά μόλις συμπληρώσουν τα δεκαέξι τους χρόνια, ώστε να απελευθερώσουν τις μαγικές τους δυνάμεις στη φύση, να εξαγνιστούν και να επιστρέψουν έτοιμα για γάμο. Ωστόσο, δεν καταφέρνουν να γυρίσουν όλα ζωντανά.
Η δεκαεξάχρονη Τίρνι Τζέιμς ονειρεύεται μια καλύτερη ζωή – μια κοινωνία που δε θέτει αντιμέτωπη φίλη με φίλη, γυναίκα με γυναίκα.
Όμως, καθώς πλησιάζει το δικό της έτος της χάριτος, συνειδητοποιεί γρήγορα ότι δεν είναι μόνο τα αδυσώπητα στοιχεία της φύσης που πρέπει όλες τους να φοβούνται. Δεν είναι καν οι λαθροκυνηγοί που παραμονεύουν στο δάσος, περιμένοντας την ευκαιρία να αρπάξουν ένα από τα κορίτσια ώστε να βγάλουν μια περιουσία στη μαύρη αγορά. Ίσως, τελικά, αυτό που έχουν να φοβούνται περισσότερο απ’ όλα είναι η μία την άλλη.
Προσωπική άποψη:
Πάει καιρός που πίστεψα πως η δυστοπική λογοτεχνία δεν έχει να μου προσφέρει κάτι νέο, κάτι καινούργιο, μια ιδέα διαφορετική απ' όσες μου έχει προσφέρει μέχρι τώρα, μια ιδέα που θα με ξαφνιάσει, θα με συναρπάσει, θα καταφέρει να κάνει τη διαφορά και θα με παρασύρει και πάλι σε αυτό το λογοτεχνικό σύμπαν που τόσο πολύ αγαπώ και που τόσο πολύ μου αρέσει να χάνομαι μέσα στους κόσμους του. Εκεί που δεν το περιμένεις, όμως, σου έρχεται η έκπληξη, το βιβλίο εκείνο που καταφέρνει να κάνει την ανατροπή, ξεπερνώντας μάλιστα τις προσδοκίες σου, αφού όχι μόνο επιτυγχάνει ως προς το να σε "ταξιδέψει" σε ένα νέο, απειλητικό, δυστοπικό σύμπαν, αλλά σε ένα σύμπαν η πραγματικότητα τού οποίου σε τρομάζει.
Η ιστορία μάς ταξιδεύει στην κομητεία Γκάρνερ, όπου υπάρχει η αντίληψη πως τα κορίτσια, μόλις κλείσουν τα δεκαέξι τους χρόνια, εκκρίνουν ένα δυνατό αφροδισιακό άρωμα, που είναι ικανό να σαγηνεύσει και να παρασύρει κάθε αρσενικό στην ακολασία και να ξυπνήσει τους πιο άσβεστους πόθους του, ενώ την ίδια στιγμή μπορεί να οδηγήσει τις συζύγους αυτών στην παράνοια και στην τρέλα, με την ζήλια και την απόγνωση να τις κυριεύει. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, υπάρχει το Έτος της Χάριτος, το έτος εκείνο όπου τα κορίτσια εξορίζονται από την κοινότητά τους, έως ότου είναι έτοιμες να επιστρέψουν σε αυτήν, εξαγνισμένες και απελευθερωμένες, προκειμένου να παντρευτούν όπως ορίζει η φύση τους και τα κοινωνικά πρέπει που δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να τ' ακολουθήσουν, αφού είναι καθήκον και υποχρέωσή τους.
Για να πετύχουν τον εξαγνισμό τους, τα κορίτσια αυτά αναγκάζονται να ζήσουν στη φύση, κάτω από άγριες και αντίξοες συνθήκες, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επιβίωσή τους -εξού και δεν καταφέρνουν όλες να επιστρέψουν ζωντανές πίσω στην κομητεία μετά το πέρας της "αποστολής" τους. Όμως, όπως σύντομα θα καταλάβει και η πρωταγωνίστριά μας, η δεκαεξάχρονη Τίρνι Τζέιμς, ερχόμενη αντιμέτωπη με το δικός της Έτος της Χάριτος, η επιβίωσή τους δεν εξαρτάται μόνο από το αν θα καταφέρουν να επιβιώσουν κόντρα στις αντιξοότητες της φύσης, αφού αυτό ίσως και να είναι το μικρότερο πρόβλημά τους. Γιατί εκεί, ανάμεσα στις φυλλωσιές και στα άγρια στοιχεία της φύσης, παραμονεύουν λαθροκυνηγοί που μοναδικό σκοπό έχουν να εκμεταλλευτούν τα κορίτσια προς όφελός τους, ενώ η ζωή της κάθε μιας τους απειλείται από τα άλλα κορίτσια που βρίσκονται γύρω της.
Δυστυχώς, ακόμα κι εν έτη 2021, η γυναίκα και η σεξουαλικότητά της βρίσκονται συνεχώς στο στόχαστρο όλων, πράγμα που επιφέρει κακόβουλα και σεξιστικά σχόλια, σκοταδιστικές αντιλήψεις που δεν έχουν θέση σε μια σύγχρονη κοινωνία, δημόσια κατηγορώ που δεν έχει καμία λογική βάση, αλλά που την ίδια στιγμή καταφέρνουν να βρουν παράλογους οπαδούς. Και ακόμα πιο δυστυχώς, τις περισσότερες φορές, τέτοιου είδους λόγια, περιστατικά, συμβάντα, έχουν ως προτεστάντες άλλες γυναίκες, που όχι μόνο δεν νιώθουν την ανάγκη να υπερασπιστούν το φύλο τους, αλλά που το στήνουν στον τοίχο και το λιθοβολούν με τον πιο άγριο και σκληρό τρόπο που θα μπορούσαν. Αυτός είναι και ο κεντρικός άξονας του συγκεκριμένου βιβλίου, η επιθυμία μιας κοινωνίας να στιγματίζει τη γυναίκα ως κάτι ανίερο, απλά και μόνο επειδή η ίδια δεν μπορεί να καθυποτάξει την ακόλαστη κι ανίερη φύση της.
Στην προκειμένη περίπτωση, οι άντρες, αντί να προστατέψουν τις κόρες, τις αδερφές τους, τις μέλλουσες γυναίκες τους, απρόθυμοι να παραδεχθούν τις δικές τους αδυναμίες και τη δική τους ανικανότητα να διαχειριστούν την εφηβεία των κοριτσιών που μεγαλώνουν δίπλα τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, μεταφέρουν την ευθύνη στις ίδιες, ενοχοποιώντας τη φύση τους και βάζοντας τη μία να στραφεί εναντίον της άλλης, σε μια μάχη όπου μόνο οι πιο δυνατές -ή οι πιο τυχερές- θα καταφέρουν να επιβιώσουν, και θα επιστρέψουν πίσω στη γενέτηρά τους, όχι ελεύθερες, αλλά έτοιμες να σφραγιστούν ως ιδιοκτησία κάποιου άλλου άντρα που θα πάρει τη θέση του πατέρα τους. Και έτσι, βλέπουμε αποτυπωμένη όλη τη βλεδηρή αγριότητα μιας κοινωνίας που δεν μπορεί ν' αποδεχθεί το αυτονόητο και που προσπαθεί ν' αποδυναμώσει, με όποιον τρόπο και όποιο κόστος, αυτό που υποσυνείδητα αναγνωρίζει πόσο ισχυρό είναι.
Το βιβλίο αυτό έχει καταφέρει ν' αποκτήσει τεράστια φήμη και έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως "γυναικείο μανιφέστο", και μπορώ να κατανοήσω απόλυτα το γιατί. Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι εντάσσεται στην Young Adult κατηγορία, δεν πρέπει να σας κάνει να χαλαρώνεται τις άμυνές σας αφού, αν επιλέξετε να το διαβάσετε, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για κάτι πολύ πιο σκληρό και βάναυσο απ' αυτό που ίσως να περιμένατε. Άλλωστε, η Kim Liggett είναι γνωστή για τα horror και paranormal βιβλία της, στα οποία η βία και η απεικόνιση αυτής δεν απουσιάζουν, οπότε, στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει, αν κι όταν τοποθετείται μέσα σε ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο, σαφέστατα καταφέρνει να μας "χτυπήσει" πιο έντονα.
Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, πως η Liggett δεν είχε καμία διάθεση να καταστήσει εύκολο, πόσο μάλλον ευχάριστη, την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου, αφού μέσα από την δυστοπική φαντασία αυτού, μας καλεί ν' αντικρίσουμε τις αλήθειες που κρύβονται στις παρυφές του. Και ναι, ορισμένες στιγμές γίνεται ακραία περιγραφική και βάναυση, αλλά η αλήθεια είναι σκληρή και πονάει, κι αν δεν την αισθανθούμε κάποιες φορές σαν γροθιά στο στομάχι, δεν μας αγγίζει πραγματικά. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί οι αφηγηματικοί παραλληλισμοί και συμβολισμοί της συγγραφέως, που αποτυπώνονται στην αφήγησή της με έναν τρόπο λυρικό, που καταφέρνει ν' αγγίξει την ψυχή μας και να δούμε την όλη πραγματικότητα μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, αναζητώντας όχι μόνο την λύτρωση, αλλά και την ομορφιά που κάποιοι τόσο λυσσασμένα έχουν προσπαθήσει να κρύψουν.
Η Τίρνι είναι ένας χαρακτήρας στη ζωή του οποίο αποτυπώνεται όλη η βάναυση αλήθεια του κόσμου της, και στην ψυχή της οποίας αποτυπώνεται όλη η αλήθεια εκείνων των κοριτσιών που δεν επιθυμούν να θυσιαστούν για να ξεπληρωθούν οι αμαρτίες άλλων. Αυτό δεν την καθιστά απαραίτητα συμπαθή στον αναγνώστη, αλλά αν μη τι άλλο κερδίζει τον σεβασμό του και καμιά φορά αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό, γιατί έτσι καταφέρνει να σε βάλει σε μια διαδικασία σκέψης, αυτοπροσδιορισμού και καταστάλαξης που μπορεί να μην είχες μπει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Αν αξίζει, λοιπόν, το βιβλίο αυτό να διαβαστεί; Αναμφισβήτητα και μάλιστα όχι μόνο από γυναίκες -άσχετα αν αποτελεί έναν ύμνο σε αυτές. Θα μιλήσει την καρδιά σας; Το μόνο βέβαιο! Θα καταφέρει ν' αλλάξει τον κόσμο; Μάλλον όχι, αλλά κάθε επανάσταση έχει την αφετηρία της και αυτό καλό είναι να το θυμόμαστε.
Βαθμολογία 10/10
Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Kim Liggett
Μεταφραστής: Ανδρέου Παναγιώτα Λητώ
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 448
ISBN: 978-618-01-3791-0
Κανείς δε μιλά για το έτος της χάριτος. Απαγορεύεται.
Στην κομητεία Γκάρνερ λένε στα κορίτσια ότι έχουν τη δύναμη να σαγηνεύουν και να παρασύρουν τους άνδρες μακριά από το κρεβάτι τους, να οδηγούν τις συζύγους στην τρέλα από τη ζήλια. Πιστεύουν πως το ίδιο τους το δέρμα εκκρίνει ένα ισχυρό αφροδισιακό, το δυνατό ελιξίριο της νιότης ενός κοριτσιού στο κατώφλι της γυναικείας ενηλικίωσης. Γι’ αυτό τα διώχνουν μακριά μόλις συμπληρώσουν τα δεκαέξι τους χρόνια, ώστε να απελευθερώσουν τις μαγικές τους δυνάμεις στη φύση, να εξαγνιστούν και να επιστρέψουν έτοιμα για γάμο. Ωστόσο, δεν καταφέρνουν να γυρίσουν όλα ζωντανά.
Η δεκαεξάχρονη Τίρνι Τζέιμς ονειρεύεται μια καλύτερη ζωή – μια κοινωνία που δε θέτει αντιμέτωπη φίλη με φίλη, γυναίκα με γυναίκα.
Όμως, καθώς πλησιάζει το δικό της έτος της χάριτος, συνειδητοποιεί γρήγορα ότι δεν είναι μόνο τα αδυσώπητα στοιχεία της φύσης που πρέπει όλες τους να φοβούνται. Δεν είναι καν οι λαθροκυνηγοί που παραμονεύουν στο δάσος, περιμένοντας την ευκαιρία να αρπάξουν ένα από τα κορίτσια ώστε να βγάλουν μια περιουσία στη μαύρη αγορά. Ίσως, τελικά, αυτό που έχουν να φοβούνται περισσότερο απ’ όλα είναι η μία την άλλη.
Προσωπική άποψη:
Πάει καιρός που πίστεψα πως η δυστοπική λογοτεχνία δεν έχει να μου προσφέρει κάτι νέο, κάτι καινούργιο, μια ιδέα διαφορετική απ' όσες μου έχει προσφέρει μέχρι τώρα, μια ιδέα που θα με ξαφνιάσει, θα με συναρπάσει, θα καταφέρει να κάνει τη διαφορά και θα με παρασύρει και πάλι σε αυτό το λογοτεχνικό σύμπαν που τόσο πολύ αγαπώ και που τόσο πολύ μου αρέσει να χάνομαι μέσα στους κόσμους του. Εκεί που δεν το περιμένεις, όμως, σου έρχεται η έκπληξη, το βιβλίο εκείνο που καταφέρνει να κάνει την ανατροπή, ξεπερνώντας μάλιστα τις προσδοκίες σου, αφού όχι μόνο επιτυγχάνει ως προς το να σε "ταξιδέψει" σε ένα νέο, απειλητικό, δυστοπικό σύμπαν, αλλά σε ένα σύμπαν η πραγματικότητα τού οποίου σε τρομάζει.
Η ιστορία μάς ταξιδεύει στην κομητεία Γκάρνερ, όπου υπάρχει η αντίληψη πως τα κορίτσια, μόλις κλείσουν τα δεκαέξι τους χρόνια, εκκρίνουν ένα δυνατό αφροδισιακό άρωμα, που είναι ικανό να σαγηνεύσει και να παρασύρει κάθε αρσενικό στην ακολασία και να ξυπνήσει τους πιο άσβεστους πόθους του, ενώ την ίδια στιγμή μπορεί να οδηγήσει τις συζύγους αυτών στην παράνοια και στην τρέλα, με την ζήλια και την απόγνωση να τις κυριεύει. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, υπάρχει το Έτος της Χάριτος, το έτος εκείνο όπου τα κορίτσια εξορίζονται από την κοινότητά τους, έως ότου είναι έτοιμες να επιστρέψουν σε αυτήν, εξαγνισμένες και απελευθερωμένες, προκειμένου να παντρευτούν όπως ορίζει η φύση τους και τα κοινωνικά πρέπει που δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να τ' ακολουθήσουν, αφού είναι καθήκον και υποχρέωσή τους.
Για να πετύχουν τον εξαγνισμό τους, τα κορίτσια αυτά αναγκάζονται να ζήσουν στη φύση, κάτω από άγριες και αντίξοες συνθήκες, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την επιβίωσή τους -εξού και δεν καταφέρνουν όλες να επιστρέψουν ζωντανές πίσω στην κομητεία μετά το πέρας της "αποστολής" τους. Όμως, όπως σύντομα θα καταλάβει και η πρωταγωνίστριά μας, η δεκαεξάχρονη Τίρνι Τζέιμς, ερχόμενη αντιμέτωπη με το δικός της Έτος της Χάριτος, η επιβίωσή τους δεν εξαρτάται μόνο από το αν θα καταφέρουν να επιβιώσουν κόντρα στις αντιξοότητες της φύσης, αφού αυτό ίσως και να είναι το μικρότερο πρόβλημά τους. Γιατί εκεί, ανάμεσα στις φυλλωσιές και στα άγρια στοιχεία της φύσης, παραμονεύουν λαθροκυνηγοί που μοναδικό σκοπό έχουν να εκμεταλλευτούν τα κορίτσια προς όφελός τους, ενώ η ζωή της κάθε μιας τους απειλείται από τα άλλα κορίτσια που βρίσκονται γύρω της.
Δυστυχώς, ακόμα κι εν έτη 2021, η γυναίκα και η σεξουαλικότητά της βρίσκονται συνεχώς στο στόχαστρο όλων, πράγμα που επιφέρει κακόβουλα και σεξιστικά σχόλια, σκοταδιστικές αντιλήψεις που δεν έχουν θέση σε μια σύγχρονη κοινωνία, δημόσια κατηγορώ που δεν έχει καμία λογική βάση, αλλά που την ίδια στιγμή καταφέρνουν να βρουν παράλογους οπαδούς. Και ακόμα πιο δυστυχώς, τις περισσότερες φορές, τέτοιου είδους λόγια, περιστατικά, συμβάντα, έχουν ως προτεστάντες άλλες γυναίκες, που όχι μόνο δεν νιώθουν την ανάγκη να υπερασπιστούν το φύλο τους, αλλά που το στήνουν στον τοίχο και το λιθοβολούν με τον πιο άγριο και σκληρό τρόπο που θα μπορούσαν. Αυτός είναι και ο κεντρικός άξονας του συγκεκριμένου βιβλίου, η επιθυμία μιας κοινωνίας να στιγματίζει τη γυναίκα ως κάτι ανίερο, απλά και μόνο επειδή η ίδια δεν μπορεί να καθυποτάξει την ακόλαστη κι ανίερη φύση της.
Στην προκειμένη περίπτωση, οι άντρες, αντί να προστατέψουν τις κόρες, τις αδερφές τους, τις μέλλουσες γυναίκες τους, απρόθυμοι να παραδεχθούν τις δικές τους αδυναμίες και τη δική τους ανικανότητα να διαχειριστούν την εφηβεία των κοριτσιών που μεγαλώνουν δίπλα τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, μεταφέρουν την ευθύνη στις ίδιες, ενοχοποιώντας τη φύση τους και βάζοντας τη μία να στραφεί εναντίον της άλλης, σε μια μάχη όπου μόνο οι πιο δυνατές -ή οι πιο τυχερές- θα καταφέρουν να επιβιώσουν, και θα επιστρέψουν πίσω στη γενέτηρά τους, όχι ελεύθερες, αλλά έτοιμες να σφραγιστούν ως ιδιοκτησία κάποιου άλλου άντρα που θα πάρει τη θέση του πατέρα τους. Και έτσι, βλέπουμε αποτυπωμένη όλη τη βλεδηρή αγριότητα μιας κοινωνίας που δεν μπορεί ν' αποδεχθεί το αυτονόητο και που προσπαθεί ν' αποδυναμώσει, με όποιον τρόπο και όποιο κόστος, αυτό που υποσυνείδητα αναγνωρίζει πόσο ισχυρό είναι.
Το βιβλίο αυτό έχει καταφέρει ν' αποκτήσει τεράστια φήμη και έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως "γυναικείο μανιφέστο", και μπορώ να κατανοήσω απόλυτα το γιατί. Παράλληλα, παρά το γεγονός ότι εντάσσεται στην Young Adult κατηγορία, δεν πρέπει να σας κάνει να χαλαρώνεται τις άμυνές σας αφού, αν επιλέξετε να το διαβάσετε, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για κάτι πολύ πιο σκληρό και βάναυσο απ' αυτό που ίσως να περιμένατε. Άλλωστε, η Kim Liggett είναι γνωστή για τα horror και paranormal βιβλία της, στα οποία η βία και η απεικόνιση αυτής δεν απουσιάζουν, οπότε, στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει, αν κι όταν τοποθετείται μέσα σε ένα πιο ρεαλιστικό πλαίσιο, σαφέστατα καταφέρνει να μας "χτυπήσει" πιο έντονα.
Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, πως η Liggett δεν είχε καμία διάθεση να καταστήσει εύκολο, πόσο μάλλον ευχάριστη, την ανάγνωση του συγκεκριμένου βιβλίου, αφού μέσα από την δυστοπική φαντασία αυτού, μας καλεί ν' αντικρίσουμε τις αλήθειες που κρύβονται στις παρυφές του. Και ναι, ορισμένες στιγμές γίνεται ακραία περιγραφική και βάναυση, αλλά η αλήθεια είναι σκληρή και πονάει, κι αν δεν την αισθανθούμε κάποιες φορές σαν γροθιά στο στομάχι, δεν μας αγγίζει πραγματικά. Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί οι αφηγηματικοί παραλληλισμοί και συμβολισμοί της συγγραφέως, που αποτυπώνονται στην αφήγησή της με έναν τρόπο λυρικό, που καταφέρνει ν' αγγίξει την ψυχή μας και να δούμε την όλη πραγματικότητα μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, αναζητώντας όχι μόνο την λύτρωση, αλλά και την ομορφιά που κάποιοι τόσο λυσσασμένα έχουν προσπαθήσει να κρύψουν.
Η Τίρνι είναι ένας χαρακτήρας στη ζωή του οποίο αποτυπώνεται όλη η βάναυση αλήθεια του κόσμου της, και στην ψυχή της οποίας αποτυπώνεται όλη η αλήθεια εκείνων των κοριτσιών που δεν επιθυμούν να θυσιαστούν για να ξεπληρωθούν οι αμαρτίες άλλων. Αυτό δεν την καθιστά απαραίτητα συμπαθή στον αναγνώστη, αλλά αν μη τι άλλο κερδίζει τον σεβασμό του και καμιά φορά αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό, γιατί έτσι καταφέρνει να σε βάλει σε μια διαδικασία σκέψης, αυτοπροσδιορισμού και καταστάλαξης που μπορεί να μην είχες μπει μέχρι εκείνη τη στιγμή. Αν αξίζει, λοιπόν, το βιβλίο αυτό να διαβαστεί; Αναμφισβήτητα και μάλιστα όχι μόνο από γυναίκες -άσχετα αν αποτελεί έναν ύμνο σε αυτές. Θα μιλήσει την καρδιά σας; Το μόνο βέβαιο! Θα καταφέρει ν' αλλάξει τον κόσμο; Μάλλον όχι, αλλά κάθε επανάσταση έχει την αφετηρία της και αυτό καλό είναι να το θυμόμαστε.
Βαθμολογία 10/10
Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Kim Liggett
Μεταφραστής: Ανδρέου Παναγιώτα Λητώ
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 448
ISBN: 978-618-01-3791-0
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου