Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:

Τρεις από τις επτά πύλες της πόλης είχαν πια κυριευτεί κι οι μέχρι χτες σκλάβοι, οι πεινασμένοι, οι ματωμένοι, οι εξανδραποδισμένοι, γονάτιζαν το θεριό, άλωναν την Τριπολιτσά.
«Πού πας, μπρε Νικόλα, μονάχος;» φώναξε οργισμένος ο Κολοκοτρώνης κι έκαμε να κινηθεί, να τον γυρίσει πίσω στην αράδα. «Πάω ν’ ανταμώσω την Αργυρούλα μας», του αποκρίθηκε και ξεθηκάρωσε την κοφτερή του πάλα. «Ή να γδικηθώ τον θάνατό της…» Πρώτοι μήνες της Επανάστασης κι ο αέρας της λευτεριάς σαρώνει τα σκλαβωμένα χώματα της πατρίδας απ’ τη Μακεδονία και το Αιγαίο μέχρι το Μεσολόγγι και τον Μοριά.
Ο Νικόλας, η Δέσπω, ο Στέφανος, η Αργυρώ, ο Σίμος, ο μικρός λαός τούτου δω του μυθιστορήματος, μορφές και ψυχές της Επανάστασης, παλεύουν θεριεμένα για τ’ άπιαστο όνειρο και δοκιμάζονται σκληρά απ’ την ανθρώπινη μοίρα. Ζυμώνονται με τη φωτιά και το μπαρούτι, πολεμούν, αγαπούν, θρηνούν, πονούν. Μα, επιτέλους, ανασαίνουν λεύτερα.
Μετά το Σούλι και το Ζάλογγο, τα Ψαρά, τ’ Ανάπλι, η Τριπολιτσά. Τόποι μαρτυρικοί, τόποι ιεροί, μα και τόποι αφάνταστου ηρωισμού. Κει όπου οι σκλάβοι γίνονται άνθρωποι.
Κει όπου οι ραγιάδες γίνονται Έλληνες.

Προσωπική άποψη:
Δύο μήνες μετά την κυκλοφορία του συγκλονιστικού βιβλίου "Άγιο αίμα", με την υπογραφή του αγαπημένου μας συγγραφέων ιστορικών μυθιστορημάτων Θοδωρή Παπαθεοδώρου, κυκλοφόρησε και το δεύτερο βιβλίο της νέας του τριλογίας -κατά τη διάρκεια μιας χρονιάς διόλου τυχαίας, αφού όπως έχουμε πει πολλάκις τους τελευταίους μήνες, φέτος συμπληρώθηκαν 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, η οποία ενέπνευσε πολλά συγγραφικά έργα της φετινής λογοτεχνικής περιόδου, ανάμεσά τους και η εν λόγω τριλογία, που ίσως, περισσότερο από κάθε άλλη συγγραφική προσπάθεια ανάλογου ύφους και θεματολογίας, καταφέρνει ν' αγγίξει λίγο περισσότερο τις πιο ευαίσθητες χορδές μας, αφού δεν μας ταξιδεύει απλά πίσω στον χρόνο και στην Ιστορία του τόπου μας, φωτίζοντας σκοτεινές πτυχές αυτής, αλλά και σε εκείνα που υπήρξαν πραγματικά σημαντικά και μοιάζουν να ξεχάστηκαν. Και σε αυτό ίσως να φταίει και το ότι δεν ακούστηκαν ποτέ όσο θα έπρεπε.

Το "Άγιες ψυχές" μάς μεταφέρει χρονικά εκεί όπου μας είχε αφήσει το "Άγιο αίμα", λίγους μόλις μήνες μετά την έναρξη της Επανάστασης και την αρχή του αγώνα του Έθνους, προς τον μακρύ δρόμο για την απελευθέρωση της πατρίδας. Μια εποχή όπου η μια μάχη διαδέχεται την άλλη, κάθε αγώνας είναι ακόμα πιο δύσκολος από τον προηγούμενο, και που οι θυσίες που απαιτούνται γίνονται όλο και μεγαλύτερες, όπως μεγαλύτερη γίνεται και η ανάγκη για συσπείρωση όλων των δυνάμεων που υπάρχουν ενάντια στον κοινό εχθρό. Όμως, πάντα ανάμεσα σε όσους αγωνίζονται για το κοινό καλό, θα υπάρχουν κι εκείνοι που ενδιαφέρονται περισσότερο για το δικό τους το συμφέρον, που είναι υπεράνω όλων και που για χάρη του αξίζει να προδώσεις ακόμα και την ίδια σου την ψυχή -κι ευτυχώς, αυτοί οι άνθρωποι είναι λίγοι, κυριολεκτικά και μεταφορικά, ειδικά μπροστά σε εκείνους που έχουν αρετή και τόλμη.

Όπως προανέφερα, η τριλογία αυτή, μας μεταφέρει πίσω στα σκοτεινά εκείνα χρόνια της πατρίδας μας, όπου χρειάστηκε να παρθούν γενναίες αποφάσεις προκειμένου να φτάσουμε στο ν' αποτινάξουμε τον Τουρκικό ζυγό της σκλαβιάς από πάνω μας, αναπνέοντας ελεύθερα, χωρίς το βάρος μιας συνεχούς απειλής να βρίσκεται πάνω από τα κεφάλια μας. Το Έθνος απαίτησε πολύ μεγάλους αγώνες κι ακόμα μεγαλύτερες θυσίες προκειμένου να μπορέσει να είναι και πάλι ελεύθερο, και μέχρι και τις μέρες μας, οι ένδοξοι ήρωες της εποχές εκείνης τιμούνται και μνημονεύονται, τόσο απ' όσο γράφτηκαν στην Ιστορία αυτού του τόπου, με αίμα και δάκρυα τις πιο πολλές φορές, όσο κι από εμάς τους ίδιους, που διδαχτήκαμε τα κατορθώματα και τα επιτεύγματά τους -άσχετα απ' το αν εμείς, στο σήμερα, σε μια μεγάλη πλειοψηφία, δείχνουμε να μην εκτιμάμε όσο θα έπρεπε, πράγμα λυπηρό.

Όμως, πέραν όλων αυτών, η τριλογία αυτή έχει σκοπό να υμνήσει και να τιμήσει και όλους εκείνους που θυσίασαν τη ζωή τους για τον Αγώνα και την πατρίδα και που το όνομά τους δεν έμεινε με χρυσά γράμματα στην Ιστορία. Όλους εκείνους τους ανώνυμους ήρωες, που θυσίασαν τη ζωή τους για να μπορέσουν να ζήσουν κάποιοι άλλοι, που μπορεί να μην δοξάστηκαν, πόσο μάλλον να μην αγιοποιήθηκαν, εντός ή εκτός εισαγωγικών, αλλά που οι ψυχές του με βεβαιότητα άγιασαν, γιατί οι θυσίες που με τόση ανιδιοτέλεια κι αυταπάρνηση έπραξαν, δεν μπορεί παρά ν' αναγνωρίστηκαν από κάτι ανώτερο του ανθρώπου. Για τους ήρωες αυτούς, που μπορεί να μην είχαν ονόματα ξακουστά, αλλά διέθεταν ψυχή βαθιά, είναι η τριλογία αυτή, και στο δεύτερο βιβλίο είναι ακόμα πιο εμφανές, με τον συγγραφέα να καταφέρνει να μας συγκινεί ουκ ολίγες φορές, μιλώντας για όλους εκείνους τους άντρες και για όλες εκείνες τις γυναίκες, που μέσα τους έκαιγε μια φλόγα που ήταν υπεράνω όλων και που δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τους ευχαριστήσει κανείς.

Πραγματικά, δεν ξέρω τι να γράψω για το βιβλίο αυτό και να είναι αρκετό. Κάτι που λέει πως όσο και να προσπαθήσω, μάλλον θα το αδικήσω, γι' αυτό και θα σας παροτρύνω να το διαβάσετε εσείς οι ίδιοι και να το κρίνετε μόνοι σας, αφού θα το έχετε αφήσει να μιλήσει στην καρδιά και στην ψυχή σας, πράγμα που θαρρώ δεν θα δυσκολευτεί διόλου να το κάνει. Γιατί ο κύριος Παπαθεοδώρου δεν είναι απλά ένας άριστος χειριστής της ελληνικής γλώσσας, αλλά κι ένας εξαίσιος μυθιστορηματογράφος, που με την πένα τους καταφέρνει να μας ταξιδεύει στον χώρο και στον χρόνο, να μας συστήνει ανθρώπους και μέρη που δεν γνωρίζαμε μέχρι χθες, αλλά που σήμερα μάς φαντάζουν τόσο οικείοι, μα πάνω απ' όλα, καταφέρνει να κάνει τις καρδιές μας να χτυπάνε στον ίδιο ρυθμό με εκείνες των ηρώων του κι αν αυτό δεν είναι σπουδαίο, τότε δεν ξέρω τι άλλο θα μπορούσε να είναι.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Παπαθεοδώρου Θοδωρής
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2021
Αρ. σελίδων: 576
ISBN: 978-618-01-3971-6