"Ταξιδιωτική περιπλάνηση και θεογνωστική άσκηση στον ονειρικό και φιλοσοφικό λόγο του Καζαντζάκη" του Γεώργιου Βλάχου
Αρκετά συχνά έως τώρα, ο Καζαντζάκης χαρακτηρίστηκε ως ένας συγγραφέας ο οποίος δεν κατόρθωσε να απεμπλακεί από ορισμένες έντονες πεσιμιστικές τάσεις οι οποίες ήταν, υποτίθεται, αθεράπευτα ριζωμένες στη σκέψη και την ιδιοσυγκρασία του. Ωστόσο, μια ενδελεχής προσέγγιση του καζαντζακικού έργου αποκαλύπτει ότι ο Κρητικός συγγραφέας αρνήθηκε να παραδοθεί στον πεσιμισμό, και έδωσε έναν αδιάλειπτο, δυσχερέστατο και οδυνηρό προσωπικό αγώνα με σκοπό να επιτύχει μια ανώτερη νοηματοδότηση της ανθρώπινης ζωής και (καλλιτεχνικής, φιλοσοφικής, απελευθερωτικά μετασχηματιστικής) πράξης. Ποια είναι η ειδική σχέση που διαμορφώνουμε με τον εαυτό μας και τους άλλους όταν αισθανόμαστε ότι η πραγματικότητα που μας περιβάλλει καθίσταται σκληρή, απογοητευτική και δυσοίωνη; Πώς αντιλαμβανόμαστε τις έννοιες της ματαίωσης, της αποτυχίας, της υπέρβασης και της αυτοπραγμάτωσης μέσα στον λαβύρινθο των προκλήσεων του κοινωνικού βίου αλλά και των περίπλοκων υπαρξιακών ερωτημάτων που κατατρύχουν τη σκέψη μας; Είμαστε, άραγε, επαρκώς προετοιμασμένοι για την περιπλάνησή μας στους φυσικούς και νοερούς χώρους της εμπειρίας που μπορεί να μας λυτρώσει αληθινά από την υπαρξιακή αγωνία μας; Αυτά είναι μερικά, μόνο, από τα θεμελιώδη ερωτήματα που πραγματεύεται ο Καζαντζάκης (πάντοτε με τον δικό του, ξεχωριστό τρόπο) τόσο στις δύο προσωπικές ονειρικές αφηγήσεις του οι οποίες δημοσιεύονται στο περιοδικό Νέα Εστία των Χριστουγέννων 1959 όσο και στα έργα Ασκητική και Συμπόσιον, δηλαδή στα κείμενα, ακριβώς, που εξετάζει η παρούσα μελέτη από μια συγκριτική οπτική, και με σκοπό να δείξει την ικανότητα του Κρητικού συγγραφέα να αξιοποιεί τον συμβολικό λόγο προκειμένου να καθιστά περισσότερο επιδραστική και αποτελεσματική την επαφή του με το αναγνωστικό κοινό.
"Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα" του Γιώργου Πολυμενάκου
Ακόμα και στην πιο βαθιά νύχτα, η αυγή πλησιάζει.
Αρκεί να βρεις τη δύναμη να κοιτάξεις — προς το φως.
Το νέο βιβλίο του Γιώργου Πολυμενάκου, Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα, είναι ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα που αφηγείται τη διαδρομή μιας ζωής από τα παιδικά χρόνια ως τη μέση ηλικία. Κάθε μία από τις δεκαοκτώ επιμέρους ιστορίες στέκεται ως αυτόνομο διήγημα, ενώ όλες μαζί υφαίνουν, σε διαφορετικές εποχές, τον καμβά μιας πορείας: από τις γειτονιές της ανάγκης και τις σχολικές αυλές της αθωότητας, ως την ορμή της νιότης και τα νοσοκομεία της αγωνίας.
Με λιτή γλώσσα και στοχαστικό ρυθμό, ο συγγραφέας δίνει φωνή σε πρόσωπα και σκιές του παρελθόντος, φωτίζοντας κρυμμένες πληγές. Η αφήγηση κινείται ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα, στο προσωπικό βίωμα και τη συλλογική εμπειρία, δημιουργώντας ένα θρυμματισμένο παραμύθι όπου η σιωπή και ο υπαινιγμός λένε περισσότερα από τα λόγια.
Κομβικό σημείο του βιβλίου είναι η στιγμή μιας απρόσμενης διάγνωσης στη μέση ηλικία — μια δοκιμασία που θολώνει τη γραμμή του ορίζοντα της ζωής και ανασύρει μνήμες που γυρεύουν δικαίωση.
Χωρίς να προσδιορίζει με ακρίβεια την ασθένεια, το μυθιστόρημα προσεγγίζει με ευαισθησία το τραύμα της αρρώστιας, αφήνοντας χώρο στον αναγνώστη να αναγνωρίσει δικές του οδύνες και απώλειες.
Οι Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα είναι ένα βιβλίο για όσα χάθηκαν, αλλά και για όσα επιμένουν να ζουν μέσα μας.
"Πριν γίνουμε λέξεις" του Χρόνη Μουτίδη
Μια σύντομη συνύπαρξη δεκατριών ποιημάτων χαρτογραφεί έναν ανοιχτό κύκλο. Ξεκινούν από την παρατήρηση του εαυτού και του «άλλου», διασχίζουν στιγμές θαλπωρής και πλησιάζουν έναν χωροχρόνο δίχως κατάληξη· εκεί όπου το βίωμα συνεχίζει άρρητο.
Η γραφή γίνεται τρόπος να παρατηρούνται οι σιωπές και να ανασύρονται όσα δεν ειπώθηκαν ποτέ. Τα ποιήματα κινούνται ανάμεσα στο προσωπικό και το κοινό, αντλώντας έμπνευση από εικόνες απλές και εσωτερικά τοπία που δεν ζητούν εξήγηση, μα έκφραση και ανταπόκριση.
Μια προσπάθεια ειλικρινούς καταγραφής, με την ελπίδα πως οι λέξεις, πριν εκφραστούν, κρατούν ακόμα κάτι ακατέργαστο· κάτι που αφορά εξίσου τον αναγνώστη και τον συγγραφέα.
Αρκετά συχνά έως τώρα, ο Καζαντζάκης χαρακτηρίστηκε ως ένας συγγραφέας ο οποίος δεν κατόρθωσε να απεμπλακεί από ορισμένες έντονες πεσιμιστικές τάσεις οι οποίες ήταν, υποτίθεται, αθεράπευτα ριζωμένες στη σκέψη και την ιδιοσυγκρασία του. Ωστόσο, μια ενδελεχής προσέγγιση του καζαντζακικού έργου αποκαλύπτει ότι ο Κρητικός συγγραφέας αρνήθηκε να παραδοθεί στον πεσιμισμό, και έδωσε έναν αδιάλειπτο, δυσχερέστατο και οδυνηρό προσωπικό αγώνα με σκοπό να επιτύχει μια ανώτερη νοηματοδότηση της ανθρώπινης ζωής και (καλλιτεχνικής, φιλοσοφικής, απελευθερωτικά μετασχηματιστικής) πράξης. Ποια είναι η ειδική σχέση που διαμορφώνουμε με τον εαυτό μας και τους άλλους όταν αισθανόμαστε ότι η πραγματικότητα που μας περιβάλλει καθίσταται σκληρή, απογοητευτική και δυσοίωνη; Πώς αντιλαμβανόμαστε τις έννοιες της ματαίωσης, της αποτυχίας, της υπέρβασης και της αυτοπραγμάτωσης μέσα στον λαβύρινθο των προκλήσεων του κοινωνικού βίου αλλά και των περίπλοκων υπαρξιακών ερωτημάτων που κατατρύχουν τη σκέψη μας; Είμαστε, άραγε, επαρκώς προετοιμασμένοι για την περιπλάνησή μας στους φυσικούς και νοερούς χώρους της εμπειρίας που μπορεί να μας λυτρώσει αληθινά από την υπαρξιακή αγωνία μας; Αυτά είναι μερικά, μόνο, από τα θεμελιώδη ερωτήματα που πραγματεύεται ο Καζαντζάκης (πάντοτε με τον δικό του, ξεχωριστό τρόπο) τόσο στις δύο προσωπικές ονειρικές αφηγήσεις του οι οποίες δημοσιεύονται στο περιοδικό Νέα Εστία των Χριστουγέννων 1959 όσο και στα έργα Ασκητική και Συμπόσιον, δηλαδή στα κείμενα, ακριβώς, που εξετάζει η παρούσα μελέτη από μια συγκριτική οπτική, και με σκοπό να δείξει την ικανότητα του Κρητικού συγγραφέα να αξιοποιεί τον συμβολικό λόγο προκειμένου να καθιστά περισσότερο επιδραστική και αποτελεσματική την επαφή του με το αναγνωστικό κοινό.
"Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα" του Γιώργου Πολυμενάκου
Ακόμα και στην πιο βαθιά νύχτα, η αυγή πλησιάζει.
Αρκεί να βρεις τη δύναμη να κοιτάξεις — προς το φως.
Το νέο βιβλίο του Γιώργου Πολυμενάκου, Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα, είναι ένα σπονδυλωτό μυθιστόρημα που αφηγείται τη διαδρομή μιας ζωής από τα παιδικά χρόνια ως τη μέση ηλικία. Κάθε μία από τις δεκαοκτώ επιμέρους ιστορίες στέκεται ως αυτόνομο διήγημα, ενώ όλες μαζί υφαίνουν, σε διαφορετικές εποχές, τον καμβά μιας πορείας: από τις γειτονιές της ανάγκης και τις σχολικές αυλές της αθωότητας, ως την ορμή της νιότης και τα νοσοκομεία της αγωνίας.
Με λιτή γλώσσα και στοχαστικό ρυθμό, ο συγγραφέας δίνει φωνή σε πρόσωπα και σκιές του παρελθόντος, φωτίζοντας κρυμμένες πληγές. Η αφήγηση κινείται ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα, στο προσωπικό βίωμα και τη συλλογική εμπειρία, δημιουργώντας ένα θρυμματισμένο παραμύθι όπου η σιωπή και ο υπαινιγμός λένε περισσότερα από τα λόγια.
Κομβικό σημείο του βιβλίου είναι η στιγμή μιας απρόσμενης διάγνωσης στη μέση ηλικία — μια δοκιμασία που θολώνει τη γραμμή του ορίζοντα της ζωής και ανασύρει μνήμες που γυρεύουν δικαίωση.
Χωρίς να προσδιορίζει με ακρίβεια την ασθένεια, το μυθιστόρημα προσεγγίζει με ευαισθησία το τραύμα της αρρώστιας, αφήνοντας χώρο στον αναγνώστη να αναγνωρίσει δικές του οδύνες και απώλειες.
Οι Ιστορίες από μια αθέατη θάλασσα είναι ένα βιβλίο για όσα χάθηκαν, αλλά και για όσα επιμένουν να ζουν μέσα μας.
"Πριν γίνουμε λέξεις" του Χρόνη Μουτίδη
Μια σύντομη συνύπαρξη δεκατριών ποιημάτων χαρτογραφεί έναν ανοιχτό κύκλο. Ξεκινούν από την παρατήρηση του εαυτού και του «άλλου», διασχίζουν στιγμές θαλπωρής και πλησιάζουν έναν χωροχρόνο δίχως κατάληξη· εκεί όπου το βίωμα συνεχίζει άρρητο.
Η γραφή γίνεται τρόπος να παρατηρούνται οι σιωπές και να ανασύρονται όσα δεν ειπώθηκαν ποτέ. Τα ποιήματα κινούνται ανάμεσα στο προσωπικό και το κοινό, αντλώντας έμπνευση από εικόνες απλές και εσωτερικά τοπία που δεν ζητούν εξήγηση, μα έκφραση και ανταπόκριση.
Μια προσπάθεια ειλικρινούς καταγραφής, με την ελπίδα πως οι λέξεις, πριν εκφραστούν, κρατούν ακόμα κάτι ακατέργαστο· κάτι που αφορά εξίσου τον αναγνώστη και τον συγγραφέα.





0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου