Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Δώδεκα ιστορίες… Δώδεκα, όσες και τα βιβλία μου. Σε καθεμία από αυτές δίνω τη συνέχεια και το τέλος. Για να το καταφέρω, γύρισα πίσω και βρήκα τον Κωστή, τη Μαρίνα και τη Ναταλία από το Βαλς με δώδεκα θεούς. Αναζήτησα τη Θεανώ, τη λύκαινα της Πόλης. Θυμήθηκα τα κορίτσια από Το σπίτι δίπλα στο ποτάμι, και μετά είχε σειρά ο Αντρέας και οι επιλογές του από την Άλλη πλευρά του νομίσματος. Ήταν αδύνατον να παραβλέψω την Κλαίλια και τον Παύλο από το Έρωτας σαν βροχή. Ξαναγύρισα επίσης στον Μιχάλη από Το τελευταίο τσιγάρο, και έσμιξα με την Ειρήνη και τη Βένια στο Χωρίς χειροκρότημα. Ανακάλυψα από την αρχή την Ηρώ στο Όσο αντέχει η ψυχή, και είχα τη χαρά ν’ αγκαλιάσω και πάλι την Ντάτα. Σειρά είχαν η Κυβέλη και ο Ορέστης από Τα πέντε κλειδιά, και μετά παραδόθηκα στη Μυρσίνη και στον Θεόφιλο στο Μια συγγνώμη για το τέλος. Κουρασμένη επέλεξα να πιω Έναν καφέ στη χόβολη, αφού έδωσα όσα ήθελα να δώσω… Τώρα πια θα μάθετε τι απέγιναν όλοι αυτοί που αγάπησα και αγαπήσατε…
Για το συγκεκριμένο βιβλίο φέρετε εσείς την αποκλειστική ευθύνη! Όλοι εσείς που αγαπήσατε τους ήρωες και τις ηρωίδες μου, που δεν είδατε χάρτινους χαρακτήρες, αλλά ψυχές αληθινές. Εσείς με παροτρύνατε με τον τρόπο σας να το γράψω…

Προσωπική άποψη:
Το "Όσα ήθελα να δώσω" είναι μια ιδιαίτερη συγγραφική απόπειρα από μέρους της κυρίας Μαντά, αρκετά ριψοκίνδυνη, η οποία θεωρώ πως απευθύνεται σε συγκεκριμένη μερίδα αναγνωστικού κοινού, που δεν είναι άλλοι από τους φανατικούς της αναγνώστες. Μόνο αν έχεις διαβάσει όλα τα βιβλία της συγγραφέως μπορείς να διαβάσεις και το συγκεκριμένο, διαφορετικά θα πρέπει πρώτα να φροντίσεις να καλύψεις τα κενά σου για να το κάνεις. Το θέμα, όμως, είναι σε ποια υποκατηγορία του κοινού ανήκεις. Τι εννοώ με αυτό; Πως υπάρχουν αναγνώστες που λαχταράνε να μάθουν τι συνέβη στη ζωή χαρακτήρων που αγάπησαν, αλλά την εξέλιξη των οποίων δεν ήταν σε θέση να γνωρίζουν, και αναγνώστες που όταν μπει το "τέλος" μιας ιστορίας θεωρούν πως πρέπει να αφήνεις τους ήρωες να χαράξουν την πορεία τους, και ο καθένας μας ας φαντάζεται ό,τι θέλει. Αν με ρωτάτε, ανήκω στην δεύτερη κατηγορία.

Δώδεκα βιβλία, λοιπόν, έχει η κυρία Μαντά στο βιογραφικό της. Δώδεκα και οι ιστορίες του "Όσα ήθελα να δώσω" οι οποίες μάς εξιστορούν τι συνέβη μετά το "τέλος" που γνωρίσαμε, προσφέροντάς μας στο σήμερα ένα εναλλακτικό φινάλε. Κάποιες από αυτές είναι ευχάριστες, κάποιες όχι και τόσο. Κάποιες είναι συναισθηματικές, κάποιες άλλες βαθιά δραματικές. Κάποιες ίσως και να προσφέρουν αυτό το κάτι που έλειπε από το πρωτότυπο βιβλίο στο οποίο βασίζονται, κάποιες άλλες πάλι είναι εντελώς αχρείαστες. Προσωπικά δεν θα έλεγα πως ξετρελάθηκα με κάποια από αυτές, αλλά μπορώ με βεβαιότητα να πω πως αυτή που με ενόχλησε είναι η συνέχεια του "Έρωτας σαν βροχή". Όχι μόνο επειδή είναι το αγαπημένο μου βιβλίο της Μαντά, αλλά επειδή μου φάνηκε άνευρη, ανούσια και πολύ απλά, μου χάλασε την γλύκα με την οποία με είχε αφήσει το αυθεντικό τέλος.

Αντιλαμβάνομαι πως το κοινό, ορισμένες φορές, ίσως να δένεται υπερβολικά με κάποιους λογοτεχνικούς χαρακτήρες. Το ίδιο παθαίνουν και οι συγγραφείς, κάτι που κατανοώ στον απόλυτο βαθμό. Όμως, δεν έχουν όλες οι ιστορίες τα φόντα για να προσφέρουν συνέχειες που δεν αποσκοπούν πουθενά, τελικά. Αυτή είναι μια αρκετά πάγια τεχνική στο εξωτερικό, στην κατηγορία των σύγχρονων αισθηματικών μυθιστορημάτων κυρίως, όπου συνεχώς νουβέλες και μικρές ιστορίες συντηρούν την ύπαρξη της αρχικής, αλλά συνήθως το αρχικό υλικό προσφέρεται για κάτι τέτοιο, ενώ βοηθάει και η ηλικιακή κλίμακα του κοινού που υποστηρίζει αγοραστικά και αναγνωστικά τα βιβλία αυτά. Με απλά λόγια, το "Όσα ήθελα να δώσω" δεν είναι απαραίτητα ένα κακό βιβλίο, αλλά δεν είναι ένα βιβλίο για μένα που δεν είναι πωρωμένη φαν της Μαντά, οπότε δεν μπορώ να μπω στην ψυχολογία αυτή. Όσον αφορά εμένα, μια ιστορία δεν τελειώνει ποτέ πραγματικά, αλλά προτιμώ να ζω με την δική μου φαντασία για το μέλλον όσων αγάπησα ή μίσησα, παρά την κατάρρευση της επειδή κάποιος αποφάσισε και μου επέβαλε κάτι άλλο. Αυτός ίσως να είναι, άλλωστε, και ο ρομαντισμός που κρύβει η λογοτεχνία μέσα της.
Βαθμολογία 6/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Μαντά Λένα
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ελληνική Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2015
Αρ. σελίδων: 368
ISBN: 978-618-01-1479-9