Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
«Όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, αλλά κάθε δυστυχισμένη οικογένεια είναι δυστυχισμένη με τον δικό της μοναδικό τρόπο».
Στην αριστοκρατική Ρωσία του 19ου αιώνα η Άννα Καρένινα, μια νέα, όμορφη γυναίκα της υψηλής κοινωνίας, ζει σε μια καταπιεστική γι’ αυτήν οικογένεια μαζί με τον εξέχοντα πολιτικό σύζυγό της και τον μικρό τους γιο.
Οι ισορροπίες διαταράσσονται όταν η Άννα γνωρίζει και ερωτεύεται έναν νεαρό αξιωματικό του στρατού, τον κόμη Βρόνσκι.
Θέλοντας να αποφύγει ένα κοινωνικό σκάνδαλο, ο σύζυγός της αρνείται να της δώσει διαζύγιο. Αρνείται ακόμη και όταν η Άννα μένει έγκυος και αποκτάει ένα παιδί με τον Βρόνσκι.
Κόντρα στις κοινωνικές συμβάσεις της εποχής και τους ηθικούς νόμους, τις δικές της ανασφάλειες και την αγάπη της για τον γιο της, η Άννα εγκαταλείπει την οικογένειά της για να ζήσει με τον εραστή της και τη νεογέννητη κόρη τους.
Γρήγορα όμως η κοινωνική κατακραυγή τη θλίβει και τη διαλύει. Απομονώνεται, ενώ της δημιουργείται η υποψία ότι ο Βρόνσκι την απατά.
Σταδιακά χάνει τον έλεγχο του εαυτού της και οδηγείται σε ένα τραγικό αδιέξοδο. Η αυτοκαταστροφή είναι μονόδρομος. Και η ζήλια που φωλιάζει μέσα της αποδεικνύεται τελικά πιο ισχυρή κι από τον έρωτα.
Η Άννα Καρένινα του Τολστόι είναι μια από τις πιο επιδραστικές ιστορίες που γράφτηκαν ποτέ.

Προσωπική άποψη:
Ο Leo Tolstoy θεωρείται ένας από τους κορυφαίους λογοτέχνες όλων των εποχών και ίσως ο κορυφαίος λογοτέχνης του 19ου αιώνα, και αν πραγματικά μου επιτρέπεται να εκφράσω την προσωπική μου μπορώ να πω όχι άδικα. Ένα από τα δημοφιλέστερα, πολυσυζητημένα και πολυδιασκευασμένα έργα του, είναι δίχως άλλο η "Άννα Καρένινα", η ιστορία μιας γυναίκας που έμελλε να μεταμορφωθεί στο σύμβολο του έρωτα και της μοιχείας ανά τους αιώνες. Η τραγική ιστορία ενός παράφορου έρωτα, ενός ασίγαστου και ανεξέλεγκτου πάθους, μια ιστορία για την προδοσία και την καταστροφή της ηθικής και τέλος, της ίδιας της Άννα Αρκάντιεβνα Καρένινα. Ένα λογοτεχνικό ταξίδι που ξεπερνάει τις 1200 σελίδες στο σύνολό του, αλλά την ίδια στιγμή ξεπερνάει κάθε προσδοκία, κάθε αίσθημα πληρότητας που μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνική ανάγνωση. Ένα λογοτεχνικό ταξίδι το οποίο μας καλεί να ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε και τι είναι για εμάς η ευτυχία γιατί μόνο τότε, θα μπορέσουμε να την κατακτήσουμε.

Η "Άννα Καρένινα" είναι μια ιστορία για την οποία δεν μπορούμε να μιλήσουμε με απλά λόγια και όμως, δεν ξέρω αν είμαι σε θέση να χρησιμοποιήσω τα κατάλληλα, έτσι ώστε να μεταφέρω το μεγαλείο της, την άρτια και άψογη δομή της, χωρισμένη σε οχτώ ενότητες αφήγηση, την πολυπλοκότητα της ουσίας που κρύβεται πίσω από την απλότητα του λόγου, την σπουδή πάνω στην ζωή, τις σχέσεις και την ηθική, που κρύβεται πίσω από κάθε λέξη. Ο ίδιος ο συγγραφέας, βαθιά σκεπτόμενο και ανήσυχο πλάσμα, που είχε μελετήσει σε βάθος την φιλοσοφία σε ποικίλες μορφές της, πολλές θρησκείες και δόγματα, είχε δώσει διαφορετικό τέλος στην ιστορία του αρχικά, κάτι που άλλαξε έπειτα από μια συζήτησή του επίσης κορυφαίο συγγραφέα, Fyodor Dostoyevsky. Ευθύς εξ' αρχής, σκοπός του συγγραφέα δεν ήταν να υμνήσει τον έρωτα, αλλά να τιμωρήσει την ανηθικότητα και τον εγωισμό. Γιατί, ναι, η ιστορία της Άννα είναι μια ιστορία αγάπης, όμως, είναι κι ένα τραγικό δίλημμα απέναντι στα θέλω και τα πρέπει, που οδηγείται σε ένα ακόμα πιο τραγικό τέλος που ποιος από εμάς μπορεί να χαρακτηρίσει ως δίκιο ή άδικο;

Ο Tolstoy ήταν ένας άνθρωπος με βαθείς προβληματισμούς και οι θέσεις του απέναντι σε φιλοσοφικά και κοινωνικά ζητήματα ήταν πολύ ξεκάθαρες, κάτι που μέσα από την "Άννα Καρένινα" μπορεί να διακρίνει ο οποιοσδήποτε αναγνώστης, χωρίς καν να προσπαθήσει και πολύ. Η ιστορία δεν είναι διόλου πεζή και ο έρωτας από μόνος του, έστω κι αν αποτελεί τον κύριο, τον συναισθηματικό πυρήνα της ιστορίας που μας κυριεύει και μας καταβάλλει, δεν είναι αρκετός για να χαρακτηρίσει ένα μυθιστόρημα ως αριστούργημα και η "Άννα Καρένινα" αυτό ακριβώς είναι, αυτό την κάνει να ξεχωρίζει. Ο έρωτας και η μοιχεία βρίσκονται σε πρώτο πλάνο όμως μέσω αυτού, ξετυλίγεται το νήμα και άλλων πραγμάτων και καταστάσεων. Κοινωνικοπολιτικοί προβληματισμοί και αναλύσεις, κομουνιστικές και κεφαλαιοκρατικές ιδέες που έρχονται σε σύγκρουση μέσω της αντίθεσής τους, οι σχέσεις των μουζίκων με το κεφάλαιο όπως και οι σχέσεις της ίδιας της Ρωσίας με τις γειτονικές της και μη χώρες σε μια εποχή που όλα άλλαζαν με ταχύτατους ρυθμούς, είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που αποτελούν και συνθέτουν το φόντο στο οποίο εξελίσσεται η ιστορία, και είτε το καταλαβαίνει είτε όχι, επηρεάζεται και παίρνει τελικά σχήμα και μορφή.

Η αριστουργηματική αφήγηση εξελίσσεται σε δύο επίπεδα κι εμείς, ως αναγνώστες, παρακολουθούμε δύο ζωές, εκείνη της Άννα και των οικείων της, καθώς κι εκείνη του Κονσταντίν Λέβιν, του αντί-ήρωα της ιστορίας, ενός χαρακτήρα που πολύ έξυπνα τον έπλασε ο συγγραφέας, έτσι ώστε να είναι συμμετρικά αντίθετος της Άννα. Εκεί που η Άννα βασανίζεται από διλήμματα, ενοχές και την κυριεύει το σκοτάδι, ο Λεβίν είναι υπέρμετρα αισιόδοξος, ακόμα και μέσα στη δυστυχία του, δεν υποτάσσεται στη μοίρα του και αντί να παραιτηθεί, επιμένει και τελικά ανταμείβεται, την ίδια στιγμή που η Άννα μόνη της τιμωρείται, επειδή παρασύρθηκε από τα αχαλίνωτα πάθη που δεν μπορούσε να ελέγξει, που την κυρίευσαν και τελικά, σε συνδυασμό με τα καταπιεστικά ήθη και έθιμα της εποχής, που δεν άφηναν περιθώρια ελευθερίας αλλά αντίθετα καταδυνάστευαν τα θέλω προς χάριν του πρέπει και του είθισται, την οδήγησαν στην καταστροφή. Είναι η απόδειξη πως την ευτυχία την συναντά κανείς στα μικρά, απλά και ταπεινά πράγματα, σε εκείνα που προσφέρουν πραότητα και ηρεμία και όχι στα μεγάλα, στα έντονα, σε όλα εκείνα που μας εξυψώνουν για να μας γκρεμίσουν λίγο μετά στην άβυσσο.

Η "Άννα Καρένινα" είναι ένα αριστούργημα και αυτό δεν μπορεί να το αρνηθεί κανείς, ούτε χρειάζεται η δική μου άποψη και ανάλυση για να το επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο. Μάλιστα, όταν καλούμαι να μιλήσω για έργα τέτοιου βεληνεκούς, αισθάνομαι ντροπή που το κάνω, μα και πολύ ταπεινή μπροστά στο μεγαλείο τους. Όπως και να 'χει, έχω το θράσος και την χαρά σήμερα να σας μιλήσω γι' αυτή την κορυφαία ιστορία, που αν και γράφτηκε μεταξύ το 1875, εξακολουθεί να είναι σύγχρονη μέχρι και τις μέρες μας. Οι χαρακτήρες, πρωταγωνιστές και μη, είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας στην εκάστοτε μορφή της, άνθρωποι και πρόσωπα που μπορεί να διαφοροποιούνται ανάλογα με τις επιταγές και τις συνήθειες της κάθε εποχής, όμως εξακολουθούν να υπάρχουν και πάντα θα υπάρχουν και αυτό, τους κάνει κομμάτι δικό μας. Η ρεαλιστική αποτύπωση της εποχής, η εμβάθυνση στις σκέψεις και τα συναισθήματα των ηρώων, ο κοινωνικός καμβάς πάνω στον οποίο τραβάνε τις γραμμές που οδηγούν τη ζωή τους και καθορίζουν τη μοίρα τους, δίνουν τελικά νόημα στην ίδια τη ζωή, ακόμα και μέσα από τον θάνατο, και αυτό αποδεικνύει με περίτρανο τρόπο πως τα σπουδαιότερα έργα της λογοτεχνίας δεν είναι εκείνα που μας προσφέρουν την ψευδαίσθηση ενός χαρούμενου τέλους, αλλά εκείνα που μας προσφέρουν την αφύπνιση του πνεύματος και των συναισθημάτων μας.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Leo Tolstoy
Μεταφραστής: Τουτουντζή Ουρανία
Εκδόσεις: Elxis
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2022
Αρ. σελίδων: 1256
ISBN: 978-618-219-004-3