Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:

Μια συντροφιά έξυπνων, εκκεντρικών και απροσάρμοστων νεαρών που σπουδάζουν σε ένα κορυφαίο κολέγιο της Νέας Αγγλίας ανακαλύπτουν, κάτω από την επιρροή του χαρισματικού καθηγητή τους κλασικής φιλολογίας, έναν τρόπο σκέψης και ζωής που δεν έχει καμία σχέση με την ανιαρή καθημερινότητα των συνομηλίκων τους.
Όταν, όμως, ξεπερνούν τα όρια της καθιερωμένης ηθικής, καταλαμβάνονται από εμμονές και ολισθαίνουν σταδιακά από τη διαφθορά στην προδοσία, με αναπόφευκτη κατάληξη την κυριαρχία του κακού πάνω τους.

Προσωπική άποψη:
Η Donna Tartt δεν είναι σε καμία περίπτωση μία από εκείνους τους συγγραφείς που θα χαρακτηρίζαμε ως πολυγραφότατους. Από το 1992 μέχρι και το 2013 έχει εκδώσει μόλις 3 μυθιστορήματα, ένα ανά δέκα χρόνια επί της ουσίας, γιατί ορισμένα μικρά διηγήματα που έχουν μεσολαβήσει στα μεσοδιαστήματα δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να τα δούμε, πόσο μάλλον να τα κρίνουμε, όπως ένα ολοκληρωμένο έργο, ειδικά όταν αυτό τείνει να ξεπερνά τις 600 σελίδες κάθε φορά. Και ναι, αυτός ο όγκος έχει ως αποτέλεσμα η Tartt να είναι αρκετά φλύαρη πολλές φορές, όμως, με έναν πολύ παράξενο τρόπο, αυτό το χαρακτηριστικό της είναι από εκείνα που τελικά την κάνουν να ξεχωρίζει, όχι πως έχει ανάγκη της δικής μας αποδοχής -ή οποιουδήποτε άλλου εκεί έξω.

Παρά που, όπως προανέφερα, η Tartt έχει μόλις 3 μυθιστορήματα στο ενεργητικό της, που μετράει πάνω από 30 χρόνια, είναι από τις πλέον αναγνωρισμένες Αμερικανίδες συγγραφείς, τόσο από το κοινό όσο και από τους κριτικούς λογοτεχνίας, με τα βιβλία της να έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 40 γλώσσες, ενώ έχει κερδίσει το WH Smith Literary Award για το βιβλίο της "The Little Friend", μα και τα Pulitzer Prize και Andrew Carnegie Medal for Fiction για το πιο πρόσφατο βιβλίο της, το "The Goldfinch", γνωστό στη χώρα μας ως "Η καρδερίνα" -είχε κυκλοφορήσει το 2014 από τις εκδόσεις Λιβάνη, όπως κι όλα τα βιβλία της συγγραφέως. Κι αν τα βιβλία της δεν είναι για όλους, πράγμα που πρέπει να ομολογήσουμε, πρέπει να παραδεχθούμε πως η όποια αξία τους δεν μπορεί να είναι αμφισβητήσιμη.

Τους μήνες που πέρασαν διάβασα αρκετά βιβλία, το κεντρικό θέμα των οποίων προσομοιάζει αρκετά σε αυτό της "Μυστικής ιστορίας". Μια ομάδα νεαρών φοιτητών, ο καθένας απ' αυτούς με τη δική του ιδιαίτερη προσωπικότητα και τον εκκεντρικό του χαρακτήρα, έχουν δημιουργήσει τη δική τους κλίκα, που αν και φαινομενικά είναι μια ακόμη ομάδα που απαρτίζεται από σπασίκλες, διαθέτει μια πιο σκοτεινή πλευρά, και το γεγονός πως αυτή είναι αθέατη με μια πρώτη ματιά, την καθιστά ακόμα πιο τρομακτική στα βάθη της ύπαρξής της, τουλάχιστον μέχρι να καταφέρεις να διεισδύσεις αρκετά βαθιά ώστε να την κατανοήσεις, να την αναλύσεις και τελικά να την ερμηνεύσεις, γιατί κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις και το ίδιο ισχύει και για την ανθρώπινη ύπαρξη.

Το βιβλίο αυτό ξεκινάει ουσιαστικά με έναν φόνο, ο δράστης του οποίου, που δεν είναι άλλος από την προαναφερόμενη ομάδα φοιτητών, αποκαλύπτεται πριν καν να προλάβεις να φτάσεις στη δέκατη σελίδα αυτού. Ωστόσο, γιατί ο Ρίτσαρντ και η παρέα του σκότωσαν τον Μπάνι; Κι εκεί που γεννιέται αυτή η απορία, αν και μπορεί να υποψιάζεσαι τον λόγο, η αφήγηση επιστρέφει πίσω στον χρόνο, αρχίζοντας να εξιστορεί το πως φτάσαμε στον φόνο -περίπου στα μισά του βιβλίου-, για να προχωρήσουμε μετά στο διάστημα μέχρι την ανακάλυψη του πτώματος και την κηδεία αυτού, φτάνοντας στην τελευταία πράξη της αφήγησης, που δεν θα μπορούσε να αφορά τίποτα άλλο, παρά το "μετά" των κεντρικών του χαρακτήρων, που καλούνται να συνεχίσουν τις ζωές τους -αλλά με ποιον τρόπο ή ποιο τίμημα, άραγε;

Θεωρητικά, ένα βιβλίο που σου έχει αποκαλύψει τον ένοχο, ή τους ενόχους στην προκειμένη περίπτωση, μιας δολοφονίας, δεν θα έπρεπε να παρουσιάζει το παραμικρό ενδιαφέρον. Κι όμως, το "Η μυστική ιστορία" καταφέρνει να μας προσφέρει μια ιστορία που είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα από πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα, εντείνοντας το ενδιαφέρον και την αγωνία μας όλο και περισσότερο με το ξεφύλλισμα κάθε νέας σελίδας. Κι όλο αυτό γιατί δεν εστιάζουμε στον φόνο ως γεγονός, αλλά στα κίνητρα που οδήγησαν σε αυτόν και πολύ περισσότερο στην φθορά των χαρακτήρων μέσα από την αφήγηση, η λογική των οποίων μοιάζει να θολώνει όλο και περισσότερο σε κάθε βήμα τους, με τις πράξεις τους να καταλήγουν να ξεπερνούν όχι απλά τα όρια της κοινής λογικής, αλλά και κάθε όριο ηθικής, το οποίο καλείται ν' ακολουθεί ή και να υπηρετεί ο κάθε άνθρωπος.

Θα ήθελα να πω πολλά περισσότερα, όμως, όπως ίσως ήδη να σας έχουν πει κι άλλοι πριν από μένα, το "Η μυστική ιστορία" είναι ένα από εκείνα τα διαμαντάκια που πρέπει ν' ανακαλύψετε μόνοι σας τις μικρές και μεγάλες αλήθειες του και τα σκοτεινά του μυστικά, στην κόλαση των οποίων θα πρέπει να αφεθείτε, προκειμένου να μπορέσετε να φτάσετε στον πάτο αυτής, χωρίς αυτό να σημαίνει πως θα μπορέσετε να δικαιολογήσετε τα πάντα. Το πιθανότερο είναι πως θα βρεθείτε στην αντίπερα όχθη, αλλά αυτό νομίζω πως είναι εκείνο που πραγματικά επιθυμούσε η συγγραφέας. Να φέρει τους αναγνώστες στο σημείο εκείνο όπου η λογική θα συγκρουστεί με το παράλογο, η κοινή ηθική με την προσωπική ηθική, οδηγώντας σε αυτοκαταστροφικά μονοπάτια απ' τα οποία κανείς δεν εγγυάται πως μπορεί να υπάρξει επιστροφή.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:

Συγγραφέας: Donna Tartt
Μεταφραστής: Δελέγκος Μιχάλης
Εκδόσεις: Διόπτρα
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2023
Αρ. σελίδων: 792
ISBN: 978-618-220-303-3