Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Η Λίνα παραείναι μικρή για να νιώθει εγκλωβισμένη. Η Αϊλίν παραείναι μεγάλη για να ξαναρχίσει απ’ την αρχή. Ίσως είναι η ώρα για μια ανταλλαγή…
Όταν η Λίνα τα θαλασσώνει με μια μεγάλη παρουσίαση στη δουλειά, καταφεύγει στο σπίτι της γιαγιάς της για να ξεκουραστεί, κάτι που έπρεπε να είχε κάνει προ πολλού. Λίγο πριν κλείσει τα ογδόντα, η Αϊλίν έχει εγκαταλειφθεί από τον σύζυγό της και θα ήθελε μια δεύτερη ευκαιρία στην αγάπη. Αλλά το χωριουδάκι της στο Γιόρκσιρ δεν έχει και πολλούς διαθέσιμους κυρίους… Η Λίνα της προτείνει μια λύση: να ανταλλάξουν σπίτια για δύο μήνες. Η Αϊλίν θα ζήσει στο Λονδίνο για να αναζητήσει την αγάπη, και η Λίνα θα μείνει πίσω στο Γιόρκσιρ για να φροντίσει το σπίτι της.
Αντιμέτωπη με έναν όχλο απείθαρχων συνταξιούχων, καθώς και τον ενοχλητικά τέλειο –και υπερβολικά ωραίο– ντόπιο δάσκαλο, η Λίνα ανακαλύπτει ότι δεν είναι τόσο απλό να αλλάξεις ζωή. Παράλληλα στο Λονδίνο, η Αϊλίν κάνει μεγάλο σουξέ με τους νέους της γείτονες, καθώς και στο online dating – όμως, μήπως το τέλειο ταίρι γι’ αυτήν βρίσκεται πιο κοντά στο σπίτι της απ’ ό,τι νόμιζε;

Προσωπική άποψη:
Η Beth O'Leary έχει ένα πολύ όμορφο και σύγχρονο τρόπο γραφής, κάτι που ήταν εμφανές από το βιβλίο της "Οι συγκάτοικοι", που είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πατάκη το 2020, στοιχείο που διατηρεί και σε αυτό της το μυθιστόρημα -αλλά και στο σύνολο των βιβλίων της. Προσεγγίζει με ρεαλιστικό τρόπο ζητήματα που μας αφορούν όλους μέσα στην καθημερινότητά μας, παρουσιάζοντάς τα με έναν τρόπο που σε βάζει στη διαδικασία να σκεφτείς τι πραγματικά θες από τη ζωή σου, αλλά ταυτόχρονα καταφέρνει να σε διασκεδάσει και να σε κάνει να περάσει καλά. Και το "Η ανταλλαγή" δεν αποτελεί εξαίρεση, συστήνοντάς σου μια παράλληλη εικόνα του παρόντος και του μελλόντος σου, μέσα από την ιστορία δύο γυναικών που μπορεί να τις χωρίζουν δεκαετίες, αλλά την ίδια στιγμή τις ενώνει η επιθυμία να ζήσουν και να ανακαλύψουν πως πραγματικά θέλουν να το πετύχουν αυτό.

Η ζωή της Αϊλίν και της Λίνα πρόκειται ν' αλλάξει για πάντα, όταν θα ανταλλάξουν τόπο κατοικίας για δύο ολόκληρους μήνες. Η πρώτη θα μετακομίσει στο σπίτι της δεύτερης στο Λονδίνο, αναζητώντας τον έρωτα -έπειτα από την εγκατάλειψή της από τον σύζυγό της για μια νεότερη δασκάλα χορού-, ενώ η δεύτερη, με τη σειρά της, θα μετακομίσει στο σπίτι της πρώτης στην εξοχή, προκειμένου ν' απελευθερωθεί από το στρες της καθημερινότητάς της και προσπαθώντας να γεμίσει τις μπαταρίες της -αλλά και να συνέλθει από τον θάνατο της αδερφής της Κάρλα, που ακόμα και πάνω από έναν χρόνο μετά, την στοιχειώνει. Φυσικά, οι δύο γυναίκες θα έρθουν αντιμέτωπες με μια νέα πραγματικότητα που δεν φανταζόντουσαν, όμως καμία από τις δύο δεν είναι διατεθειμένη να παραδώσει τα όπλα έτσι εύκολα, και κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους προκειμένου να βρουν τις ισορροπίες τους, μα πάνω απ' όλα αυτά που πραγματικά θέλουν και χρειάζονται από τη ζωή, που καμιά φορά είναι μπροστά στα μάτια μας και δεν τα βλέπουμε.

Το συγκεκριμένο βιβλίο θα το χαρακτήριζα ως ένα ταξίδι αυτοπραγμάτωσης, επαναπροσδιορισμού και αποδοχής της πραγματικής σου ταυτότητας και των θέλω σου, σταματώντας να κυνηγάς την ευτυχία, αλλά διεκδικώντας την και τελικά βιώνοντάς την στο έπακρο. Είναι ο ορισμός του "κάνε την κάθε μέρα σου ν' αξίζει" και του "γίνε το καλύτερο που μπορείς, όχι για τους άλλους, αλλά για σένα", ενώ παράλληλα εξερευνά την έννοια της απώλειας και του πένθους και του πως μπορεί να την βιώνει κανείς, σε διάφορες μορφές κι εκφάνσεις, μέχρι να φτάσει στο σημείο εκείνο όπου αισθάνεται πως μπορεί να προχωρήσει χωρίς ενοχές, χωρίς αγωνίες, χωρίς βεβαρημένη συνείδηση, αλλά με χαμόγελο στα χείλη και αγάπη στην καρδιά του.

Η Λίνα και η Αϊλίν είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος και ο τρόπος που ζουν αρχικά τη ζωή τους και το πως αποφασίζουν να προσπαθήσουν να την αλλάξουν, τουλάχιστον σε ορισμένους τομείς, αντικατοπτρίζει όλα τα παραπάνω. Σίγουρα, ανάμεσα στις δυο τους, η ηλικιωμένη μα πάντα ζωηρή και γεμάτη ενέργεια και θέληση για ζωή Αϊλίν, είναι πιο συμπαθητική από τη νεαρή εγγονή της, όμως, όσο περισσότερο το σκέφτομαι, η Λίνα μάς κάνει πολλές φορές να θυμώνουμε, επειδή στην πραγματικότητα, ίσως εντελώς ασυνείδητα και χωρίς να το θέλουμε -ίσως και χωρίς να το παραδεχόμαστε-, ταυτιζόμαστε περισσότερο μαζί της. Είναι μια τυπική εκπρόσωπος των νεαρών γυναικών του σήμερα, με όλα αυτά τα περιττά άγχη που έχουν φορτωθεί, λόγω της επιθυμίας τους να πραγματώσουν όσα νομίζουν πως θα τις κάνουν ευτυχισμένες, ενώ στην πραγματικότητα ίσως να μην χρειάζονται ούτε τα μισά απ' αυτά για να ευτυχίσουν, αρκεί να μπορέσουν να το αποδεχτούν. Η Αϊλίν, από την άλλη, είναι η γιαγιά που θα θέλαμε να είχαμε, η γυναίκα που θα θέλουμε να είμαστε στα 79 μας, και ως εκ τούτου κερδίζει την αγάπη μας, ακόμα και στις αφελείς της στιγμές. Αν μη τι άλλο, η συγγραφέας έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στα ψυχογραφήματα των κεντριών της ηρωίδων, τόσο στη δομή όσο και στην ανάλυση αυτών.

Βέβαια, πολύ καλή δουλειά έχει γίνει και με τους δευτερεύοντες χαρακτήρες, με τον καθέναν απ' αυτούς ν' αποτελεί εκπρόσωπο κάποιας συγκεκριμένης κατηγορίας ανθρώπων στη σημερινή κοινωνία, που δεν αντιμετωπίζονται πάντα με τον ίδιο τρόπο απ' όλους. Μέσα απ' αυτούς γίνονται αναφορές στις ανύπαντρες μητέρες, σε αυτούς που πιστεύουν το μεταφυσικό, στους μοναχικούς ηλικιωμένους ή στους ηλικιωμένους με θεωρητικά αποκλίνουσα συμπεριφορά που τείνουμε ηλιθιωδώς να χαρακτηρίζουμε ως τρελούς ή γραφικούς, χωρίς απαραίτητα να είναι, και στο πόσο διαφορετικά θα μπορούσε να λειτουργεί η κοινωνία, αν αντιμετωπίζαμε τον κόσμο που μας περιβάλει με κατανόηση και τρυφερότητα, χωρίς να του φοράμε ταμπέλες ή να τον χαρακτηρίζουμε, αλλά να τον αποδεχόμαστε γι' αυτό που έχει επιλέξει να είναι.

Το "Η ανταλλαγή" είναι ένα βιβλίο μοντέρνο, ευαίσθητο, τρυφερό, αστείο και βρίσκεται στην καρδιά του σήμερα, τόσο σε ότι αφορά τις ανθρώπινες προσωπικότητες όσο και τις ανθρώπινες σχέσεις. Είναι ένα βιβλίο που δεν διαβάζεται απλά ευχάριστα, αλλά που επιτυγχάνει να σε διασκεδάσει, να σε ψυχαγωγήσει, να σε κάνει να δακρύσεις, να γελάσεις, να προβληματιστείς, να δεις ορισμένες πτυχές της ζωής μέσα από ένα άλλο πρίσμα, διαφορετικό απ' αυτό που έχεις συνηθίσει. Είναι ένα βιβλίο που κυρίως εστιάζει στο να σου θυμίσει πως η ζωή δεν είναι μόνο άσπρη ή μαύρη, αλλά πως είναι "ντυμένη" με πολλά διαφορετικά χρώματα, όπου το καθένα έχει τη δική του ομορφιά κι αντιπροσωπεύει κάτι το ξεχωριστό κάτι το ιδιαίτερο. Πάνω απ' όλα, όμως, είναι ένα βιβλίο που σου θυμίζει πως η ζωή δεν τελειώνει όταν μεγαλώνεις, αλλά ούτε κάτι που μπορείς να το θυσιάζεις στον βωμό της σταθερότητας και της ασφάλειας, ξεχνώντας τελικά να την ζήσεις όπως της αξίζει.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Beth O'Leary
Μεταφραστής: Σταυρίδου Δήμητρα
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2024
Αρ. σελίδων: 512
ISBN: 978-618-03-3958-1