Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Οι περισσότεροι δεν τους παρατηρούσαν καν…
Τρεις μικροσκοπικές φιγούρες στην άκρη μιας προβλήτας, στη γωνία ενός από τους πιο διάσημους πίνακες του κόσμου. Οι περισσότεροι θεωρούν ότι είναι απλώς μια περίεργη απεικόνιση της θάλασσας. Η Λουίζα όμως, μια επίδοξη ζωγράφος, ξέρει ότι δεν ισχύει αυτό και είναι αποφασισμένη να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από αυτές τις αινιγματικές φιγούρες.
Είκοσι πέντε χρόνια πριν, σε μια απόμακρη παραλιακή πόλη, μια παρέα εφήβων καταφεύγει σε μια εγκαταλειμμένη προβλήτα, μακριά από τις οικογένειες και τα σπίτια τους που τους πληγώνουν. Εκεί λένε αστεία, μοιράζονται μυστικά και κάνουν μικρές επαναστάσεις. Οι χαμένες αυτές ψυχές βρίσκουν η μία στην άλλη έναν λόγο να σηκώνονται κάθε πρωί, έναν λόγο να ονειρεύονται, έναν λόγο να αγαπάνε.
Από εκείνο το καλοκαίρι γεννιέται ένα έργο τέχνης, ένας πίνακας που θα καταλήξει απρόσμενα στα χέρια της δεκαοχτάχρονης Λουίζα, η οποία θα αποδυθεί σε ένα ταξίδι γεμάτο εκπλήξεις για να μάθει ποιος και γιατί τον ζωγράφισε. Όσο πλησιάζει τον τόπο γέννησης του πίνακα, τόσο την κυριεύει το άγχος για την αλήθεια. Και η Λουίζα θα είναι η απόδειξη ότι το ευτυχισμένο τέλος δεν παίρνει πάντα τη μορφή που προσδοκούμε σ’ αυτή τη συγκλονιστική μαρτυρία της αέναης δύναμης της φιλίας και της τέχνης.
Μια αξέχαστη, αστεία και ταυτόχρονα συγκινητική ιστορία.

Προσωπική άποψη:
Ο εξαιρετικά αγαπητός Σουηδός συγγραφέας Fredrik Backman, ο οποίος άλλαξε εκδοτική στέγη και πλέον ανήκει στο συγγραφικό δυναμικό των εκδόσεων Ψυχογιός, επιστρέφει με το νέο του βιβλίο «Οι φίλοι μου», το οποίο είναι, ίσως, το καλύτερο βιβλίο που έχει γράψει έως σήμερα, έχοντας τις ανθρώπινες σχέσεις και το πως αυτές επιδρούν μέσα μας και στις ζωές μας, όπως συνηθίζει να κάνει, αγγίζοντας τις πιο ευαίσθητες χορδές μας και επιτυγχάνοντας να μας συγκινήσει όπως μόνο αυτός ξέρει να κάνει.

Πρωταγωνίστρια της ιστορίας, η δεκαοχτάχρονη Λουίζα, μια επίδοξη ζωγράφος, η οποία, σε έναν από τους πιο διάσημους πίνακες του κόσμου, ξεχωρίζει τρεις μικρές φιγούρες στην άκρη μιας προβλήτας -φιγούρες που οι περισσότεροι θεωρούν απλά μια «παράξενη απεικόνιση της θάλασσας»-, και αποφασίζει ν’ ανακαλύψει την ιστορία που κρύβεται πίσω τους. Μια απόφαση που την ωθεί σε ένα «ταξίδι» με αφετηρία είκοσι πέντε ολόκληρα χρόνια πριν, τότε που τρεις έφηβοι φίλοι κατέφευγαν στην εγκαταλειμμένη προβλήτα που απεικονίζει ο πίνακας, προκειμένου να βρουν καταφύγιο ο ένας στον άλλον, θέλοντας να ξεφύγουν απ’ όλα όσα τους πλήγωναν, αλλά και όλους τους λόγους εκείνους που τους έδιναν δύναμη και ώθηση να πορεύονται στη ζωή τους με όνειρα για το μέλλον και αγάπη στην ψυχή τους.

Οι έννοιες της φιλίας και της συντροφικότητας αποτελούν τον βασικό πυρήνα της αφήγησης της ιστορίας, με τους τρεις φίλους, τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους αλλά και τόσο ικανούς να συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον, να χρησιμοποιούν τη φιλία τους αυτή ως μηχανισμό επιβίωσης, βρίσκοντας μέσα απ’ αυτή νόημα στη ζωή τους και στην πορεία τους προς το μέλλον, σε μια περίοδο ιδιαίτερα δύσκολη γι’ αυτούς, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Ο Backman αναδεικνύει τη βαρύτητα που φέρουν τα τραυματικά βιώματα κατά την παιδική κι εφηβική ηλικία, και το πως αυτά επηρεάζουν ακόμα και τις ενήλικες ζωές μας, αφού δεν παύουν να υπάρχουν με το πέρασμα του χρόνου, αλλά παραμένουν πάντα μέσα μας, σαν πληγές που ακόμα κι αν επουλωθούν πάντα αφήνουν το σημάδι τους.

Το παρελθόν δεν χάνεται, παραμένει πάντα εκεί, όσο κι αν έχουμε προχωρήσει, ζει μέσα στις αναμνήσεις μας και επιστρέφει με το παραμικρό ερέθισμα, ενώ στην προκειμένη περίπτωση, έχει μείνει για πάντα αποτυπωμένο σε έναν πίνακα, που κρύβει μέσα του αλήθειες και συναισθήματα, αποτελεί το σύμβολο των μυστικών και των πόθων τριών παιδιών, που κατάφεραν να διασωθούν στο πέρασμα του χρόνου, παραμένοντας κάτι σημαντικό και πολύτιμο για εκείνους, με την ίδια τους την ύπαρξη και την αναζήτηση της προσωπικής τους ταυτότητας να έχει χαραχθεί για πάντα σε έναν καμβά μέσω της τέχνης.

Η Λουίζα, από την άλλη, δεν είναι απλά ένας παρατηρητής της εξιστόρησης του παρελθόντος των τριών φίλων, αλλά γίνεται κοινωνός αυτού, ενώ παράλληλα το χρησιμοποιεί ως ένα μονοπάτι προς τη δική της ενηλικίωση, της κατανόησης του εαυτού της, της πορείας της προς την αυτογνωσία και την αποδοχή του εγώ της, αντιμετωπίζοντας τους δικούς της φόβους και ανασφάλειες, αλλά και τις απώλειες της ζωής της, διεκδικώντας το μέλλον που ονειρεύεται και λαχταρά στα πιο βαθιά μέρη της ψυχής της. Αναζητά να καταλάβει την ουσία της φιλίας που δημιουργήθηκε τόσα χρόνια πριν και μέσα απ’ το «ταξίδι» της αυτό, καταλήγει να βρίσκει τελικά τον εαυτό της, να τον αποδέχεται και ν’ αγκαλιάζει τη δικιά της αλήθεια.

Η αφήγηση διακρίνεται από έναν ρυθμό αρκετά ρευστό, ενώ είναι μοιρασμένη σε δύο διαφορετικές χρονικές περιόδους, στο παρελθόν και στα εφηβικά χρόνια των τριών φίλων, και στο παρόν της Λουίζας, που μόλις έχει διαβεί το κατώφλι της ενήλικης ζωής. Μια χρονική διελκυστίνδα που αποδεικνύει με τον τρόπο της πως το παρελθόν ποτέ δεν χάνεται, αλλά πως πάντοτε ζει μέσα στο παρόν, αποτυπωμένο με έναν ιδιαίτερα τρυφερό και νοσταλγικό τρόπο, που μας συγκινεί βαθιά και μας καλεί να στοχαστούμε πάνω στη φιλία και στην τέχνη, και στην επίδραση που αυτές έχουν πάνω στους ανθρώπους.

Γραμμένο με έναν ουσιαστικά ανθρώπινο τρόπο, και με το χαρακτηριστικό ύφος του Backman που τον κάνει να ξεχωρίσει από άλλους συγγραφείς τους είδους, το «Οι φίλοι μου» είναι ένα εξαιρετικά συναισθηματικό βιβλίο με βάθος, με λυρική σχεδόν αφήγηση, που παράλληλα δεν στερείται χιούμορ. Πρόκειται για ένα βιβλίο που θα σας κάνει να γελάσετε και να συγκινηθείτε μέχρι δακρύων, να θυμώσετε και να αναφωνήσετε με έκπληξη, αλλά και που θα κάνει την καρδιά σας να σφιχτεί στο στήθος σας. Μια ιστορία μέσα στην οποία θα βρείτε κομμάτια του εαυτού σας και που σας καλεί ν’ αναλογιστείτε πως οι σχέσεις διαμορφώνουν την ύπαρξη και το εγώ μας, καθώς και την επίδραση που έχουν πάνω μας ακόμα και το πιο μικρά γεγονότα του παρελθόντος μας, καθορίζοντας το ίδιο μας το μέλλον.
Βαθμολογία 10/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Fredrik Backman
Μεταφραστής: Ανδρέου Λητώ
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2025
Αρ. σελίδων: 544
ISBN: 978-618-01-6187-8