Η Φέι μοιάζει να τα έχει όλα: έναν τέλειο σύζυγο, μια πολυαγαπημένη κόρη
και ένα πολυτελές διαμέρισμα στην καλύτερη περιοχή της Στοκχόλμης. Όμως
σκοτεινές αναμνήσεις από την παιδική της ηλικία σ’ ένα γραφικό
ψαροχώρι, τη Φιελμπάκα, τη στοιχειώνουν και νιώθει όλο και περισσότερο
σαν φυλακισμένη σε χρυσό κλουβί.
Κάποτε ήταν μια δυνατή και φιλόδοξη γυναίκα, πριν τα παρατήσει όλα για
τον σύζυγό της τον Τζακ. Όταν διαπιστώνει πως εκείνος την απατά, ο
κόσμος της Φέι γκρεμίζεται και μένει εντελώς ξεκρέμαστη. Είναι
κυριολεκτικά καταρρακωμένη, ώσπου αποφασίζει να πληρώσει τον Τζακ με το
ακριβές αντίτιμο της προδοσίας του, με τη δίκαιη εκδίκησή της.
Το Χρυσό κλουβί είναι ένα γενναίο μυθιστόρημα με πρωταγωνίστρια μια
γυναίκα που τη χρησιμοποίησαν, την πρόδωσαν ώσπου να πάρει τη μοίρα στα
χέρια της. Μια δραματική ιστορία εξαπάτησης, λύτρωσης και εκδίκησης.
Προσωπική άποψη:
Η Camilla Lackberg είναι από τις πλέον ευπώλητες και καταξιωμένες συγγραφείς της σύγχρονης λογοτεχνικής σκηνής, με τα έργα της να έχουν μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες και να έχουν κυκλοφορήσει σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η αστυνομική της σειρά με γενικό τίτλο, στα Σουηδικά, "Fjällbacka" με πρωταγωνιστή των αγαπημένο των περισσότερων από εμάς, Patrik Hedström, είναι αυτή που την έχει οδηγήσει σε εκατομμύρια πωλήσεις αντιτύπων των βιβλίων της, μα και σε μια αναγνώριση που, ειδικά στον χώρο των αστυνομικών μυθιστορημάτων, μια γυναίκα είναι εξαιρετικά δύσκολο να την κερδίσει, ή για να είμαι πιο ακριβής, να την κατακτήσει με το σπαθί της. Γιατί η Lackberg δεν έγινε τυχαία αυτό που είναι σήμερα, μα γιατί έμεινε πιστή στο δικό της ύφος, υιοθέτησε μια καθαρά προσωπική ταυτότητα και τόλμησε να υψώσει το ανάστημά της έναντι των αρσενικών ομότεχνών της, αποδεικνύοντας πως και οι γυναίκες μπορούν να τα πάνε εξίσου καλά, αν όχι καλύτερα, με αυτούς.
Φέτος, λοιπόν, η Lackberg έρχεται να μας εκπλήξει για ακόμα μία φορά επιστρέφοντας με ένα βιβλία που, όμως, δεν είναι αστυνομικό. Το ξέρω, η σκέψη και μόνο είναι σοκαριστική, όμως αν αναλογιστούμε λίγο περισσότερο τα δεδομένα, η χρονική στιγμή που επέλεξε να κάνει κάτι τέτοιο είναι η πλέον ιδανική. Η ίδια βρίσκεται στην πιο ώριμη φάση της ζωής της, σε προσωπικό και συγγραφικό επίπεδο, ξέρει πολύ καλά ποια είναι και τι θέλει, γνωρίζει τι μπορεί να προσφέρει και μέχρι που μπορεί να φτάσει, οπότε, γιατί όχι, είναι η στιγμή να δοκιμάσει και να ξεπεράσει τα όριά της, αποτινάσσοντας από πάνω της μια ασφυκτική ταμπέλα και θυμίζοντάς μας πως κανένας δημιουργός δεν είναι καταδικασμένος να κάνει ένα συγκεκριμένο πράγμα για όλη του τη ζωή, χωρίς να αποκλίνει ούτε στο ελάχιστο από αυτό, αλλά πως έχει την ελευθερία να δημιουργήσει κατά συνείδηση και κατά βούληση, γιατί για να αρέσει σε εμάς η δουλειά του πρέπει πρώτα απ' όλα να είναι εκείνος ευχαριστημένος μαζί της.
Στο "Χρυσό κλουβί", λοιπόν, που όπως λέγεται είναι το πρώτο μέρος μίας διλογίας για την οποία δεν έχουμε ακόμα εικόνα σχετικά με το πότε αυτή θα ολοκληρωθεί, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορία πολύ σημερινή, πολύ σύγχρονη και, δυστυχώς, πολύ αληθινή για μια πολύ μεγάλη μερίδα γυναικών -ακόμα και γυναικών που δεν είναι τόσο επιτυχημένες όσο η πρωταγωνίστριά μας. Η Φέι φαίνεται να τα έχει όλα, μια ειδυλλιακή και τέλεια ζωή. Μια ζωή που θα την ζήλευαν πολλοί. Ένα γοητευτικό κι επιτυχημένο σύζυγο, μια υπέροχη κόρη, ένα πανέμορφο διαμέρισμα σε μία από τις καλύτερες συνοικίες της Στοκχόλμης, κάθε τι που θα την ολοκλήρωνε προσωπικά και κοινωνικά. Και όμως, η Φέι, κάθε μέρα που περνάει, νιώθει όλο και πιο κενή, όλο και πιο άδεια, και η απαξιωτική συμπεριφορά του συζύγου της προς το πρόσωπό της, που την υποβιβάζει και τη μειώνει συνεχώς, τα κάνουν όλα αυτά ακόμα πιο έντονα. Λες και οι αναμνήσεις των παιδικών της χρόνων, που την στοιχειώνουν και τη βασανίζουν δεν είναι αρκετές. Προσπαθεί να αλλάξει τον εαυτό της, όχι για την ίδια, αλλά για να εναρμονιστεί με το περιβάλλον μέσα στο οποίο έχει εγκλωβιστεί. Μέχρι τη στιγμή, τουλάχιστον, που ανακαλύπτει πως ο άντρας της την απατά και αφυπνίζεται.
Όπως ανέφερα λίγο πιο πάνω, η Φέι, αρχικά, προσπαθεί να αλλάξει, όχι όμως μέσα της, παρά μονάχα την εικόνα της. Υποβάλλει τον εαυτό της σε εξαντλητικές δίαιτες, προσπαθεί να αγγίξει το ιδανικό, το τέλειο, εκείνο που η καλή κοινωνία εξυψώνει και που ο άντρας της θα χαιρόταν να έχει δίπλα του. Και μέσα στην προσπάθεια αυτή, χάνει ακόμα πιο πολύ τον εαυτό της, και η απιστία του άντρα της είναι το χαστούκι που χρειαζόταν προκειμένου να συνέλθει και να αρχίζει το παιχνίδι της ζωής της και πάλι από την αρχή. Έστω κι αν έχει τροφοδότρια δύναμη την εκδίκηση, η Φέι αρχίζει να αλλάζει μέσα της, μια αλλαγή που έρχεται σταδιακά, μετρημένα, ισορροπημένα, ξεκινώντας από την συνειδητοποίηση του ότι κάποτε ήταν μια γυναίκα δυνατή, έξυπνη, ικανή, που δεν είχε ανάγκη και που δεν βασιζόταν σε κανέναν και που το μεγαλύτερός της λάθος ήταν που επέτρεψε στον εαυτό της να κρεμαστεί από έναν άντρα και να γίνει έρμαιο του ελέγχου που της άσκησε χωρίς εκείνη να αντισταθεί και της χειραγώγησής του όπου και έπεσε θύμα της.
Η Lackberg, με γραφή γεμάτη δυναμισμό μα και ωμό ρεαλισμό, τόσο αφηγηματικά όσο και συναισθηματικά, αποτυπώνει μέσα στο βιβλίο της αυτό πολλές πτυχές της πραγματικότητας που βιώνουν πάμπολλες γυναίκες -ακόμα και γυναίκες που ποτέ δεν θα φανταζόμασταν-, με μια ματιά όχι γυναικεία -και κατ' επέκτασιν, διόλου επιτηδευμένη ή μεροληπτική-, μα καθόλα διεισδυτική και ειλικρινή που δίνει βήμα σε όλες όσες έχουν κακοποιηθεί, σωματική ή συναισθηματικά, που έπεσαν θύματα των ίδιων τους των επιλογών που υποχώρησαν μπροστά στα πρέπει άλλων, που ξέχασαν τι είχαν ονειρευτεί, για τι είχαν πασχίσει και αγωνιστεί, επειδή υποτάχθηκαν σε κανονιστικά πρότυπα που άλλοι σχεδίασαν γι' αυτές. Μια τέτοια γυναίκα είναι και η Φέι, που καλείται να σπάσει τις αλυσίδες που την δένουν με μια ζωή που μέσα της πνίγεται και χάνεται, με έναν άντρα που δεν την εκτίμησε γι' αυτό που ήταν και που την κατέστρεψε για να ικανοποιήσει τον δικό του εγωισμό, με μια κοινωνία που προσπαθεί να την υποτάξει κάτω από τον ζυγό των κανόνων την, μα και τις αλυσίδες εκείνες που την δένουν με ένα παρελθόν που θα ήθελε να ξεχάσει, πράγμα που δεν γίνεται, και το οποίο πρέπει να το αποδεχθεί και να κάνει το σκοτάδι που αυτό φέρει μαζί του όπλο της.
Η Φρέι είναι ο ορισμός της αντίθεσης και γι' αυτό είναι και τόσο ενδιαφέρουσα η προσωπικότητά της, μα και η παρακολούθηση της εξέλιξης αυτής μέσα στο παιχνίδι που η ίδια έχει αποφασίσει να ξεκινήσει προκειμένου να πάρει πίσω το αίμα της μα και τα ηνία της ζωής της. Φέρει πολλά βέλη στην φαρέτρα της, όμως ακόμα κι έτσι υπάρχουν πολλές στιγμές που υποχωρεί κάτω από το βάρος της πίεσης και της ανασφάλειας που έχει μπολιάσει μέσα της όλα αυτά τα χρόνια. Μια ανασφάλεια που προσπαθεί να αποτινάξει και που κάθε φορά βρίσκει τον τρόπο να συνεχίσει, ίσως λίγο διαφορετικά απ' ό,τι υπολόγιζε στην αρχή, μα πάντα μεθοδικά και στοχευμένα. Και όχι, το συναίσθημα δεν είναι ένα στοιχείο που απουσιάζει μα που χρησιμοποιείται μέσα σε διαφορετικά από τα συνηθισμένα πλαίσια και που αποδομείται με τρόπο άξιο συζήτησης κι ανάλυσης, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την ίδια την ηρωίδα, αλλά και τον κόσμο γύρω της σε σχέση με την αλληλεπίδρασή τους.
Αριστοτεχνικά, θα λέγαμε, είναι δουλεμένη και η πρόζα του βιβλίου, με το δραματουργικό σκέλος να διατηρεί ισορροπίες, τόσο όσο πρέπει, χωρίς να ξεφεύγει και να οδηγείται σε συναισθηματικές ακρότητες ή και υπερβολές που θα λάβωναν τον ρεαλισμό της ιστορίας, ενώ οι ανατροπές που εντείνουν την αγωνία μας για το πως θα εξελιχθεί αυτή η ιδιότυπη εκδίκηση, από μεριάς της Φρέι, δεν απουσιάζουν αλλά αντίθετα κάνουν την εμφάνισή τους με σταθερό ρυθμό κάνοντάς μας, πραγματικά, να αναρωτιόμαστε για το τι θα ακολουθήσει στη συνέχεια. Ο χρόνος τρέχει, όπως ακριβώς τρέχουν και οι εξελίξεις, αλλά και όπως ακριβώς τρέχουν οι ήρωές μας, πρωταγωνιστές και μη, για να φτάσουν στο τέρμα της διαδρομής τους, που μπορεί να μην είναι κοινή με των άλλων, όμως έχει έναν σκοπό. Αυτός είναι κοινός και δεν είναι άλλος από τη νίκη, συναισθηματική και ηθική. Προσωπική και συνολική. Για να ικανοποιηθεί το "εμείς", μα πάνω απ' όλα το "εγώ". Και μπορεί να μην γνωρίζω που θα καταλήξει αυτή η ιστορία, σίγουρα, όμως, ανυπομονώ να μάθω.
Βαθμολογία 9/10
Ταυτότητα βιβλίου:
Φέτος, λοιπόν, η Lackberg έρχεται να μας εκπλήξει για ακόμα μία φορά επιστρέφοντας με ένα βιβλία που, όμως, δεν είναι αστυνομικό. Το ξέρω, η σκέψη και μόνο είναι σοκαριστική, όμως αν αναλογιστούμε λίγο περισσότερο τα δεδομένα, η χρονική στιγμή που επέλεξε να κάνει κάτι τέτοιο είναι η πλέον ιδανική. Η ίδια βρίσκεται στην πιο ώριμη φάση της ζωής της, σε προσωπικό και συγγραφικό επίπεδο, ξέρει πολύ καλά ποια είναι και τι θέλει, γνωρίζει τι μπορεί να προσφέρει και μέχρι που μπορεί να φτάσει, οπότε, γιατί όχι, είναι η στιγμή να δοκιμάσει και να ξεπεράσει τα όριά της, αποτινάσσοντας από πάνω της μια ασφυκτική ταμπέλα και θυμίζοντάς μας πως κανένας δημιουργός δεν είναι καταδικασμένος να κάνει ένα συγκεκριμένο πράγμα για όλη του τη ζωή, χωρίς να αποκλίνει ούτε στο ελάχιστο από αυτό, αλλά πως έχει την ελευθερία να δημιουργήσει κατά συνείδηση και κατά βούληση, γιατί για να αρέσει σε εμάς η δουλειά του πρέπει πρώτα απ' όλα να είναι εκείνος ευχαριστημένος μαζί της.
Στο "Χρυσό κλουβί", λοιπόν, που όπως λέγεται είναι το πρώτο μέρος μίας διλογίας για την οποία δεν έχουμε ακόμα εικόνα σχετικά με το πότε αυτή θα ολοκληρωθεί, ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορία πολύ σημερινή, πολύ σύγχρονη και, δυστυχώς, πολύ αληθινή για μια πολύ μεγάλη μερίδα γυναικών -ακόμα και γυναικών που δεν είναι τόσο επιτυχημένες όσο η πρωταγωνίστριά μας. Η Φέι φαίνεται να τα έχει όλα, μια ειδυλλιακή και τέλεια ζωή. Μια ζωή που θα την ζήλευαν πολλοί. Ένα γοητευτικό κι επιτυχημένο σύζυγο, μια υπέροχη κόρη, ένα πανέμορφο διαμέρισμα σε μία από τις καλύτερες συνοικίες της Στοκχόλμης, κάθε τι που θα την ολοκλήρωνε προσωπικά και κοινωνικά. Και όμως, η Φέι, κάθε μέρα που περνάει, νιώθει όλο και πιο κενή, όλο και πιο άδεια, και η απαξιωτική συμπεριφορά του συζύγου της προς το πρόσωπό της, που την υποβιβάζει και τη μειώνει συνεχώς, τα κάνουν όλα αυτά ακόμα πιο έντονα. Λες και οι αναμνήσεις των παιδικών της χρόνων, που την στοιχειώνουν και τη βασανίζουν δεν είναι αρκετές. Προσπαθεί να αλλάξει τον εαυτό της, όχι για την ίδια, αλλά για να εναρμονιστεί με το περιβάλλον μέσα στο οποίο έχει εγκλωβιστεί. Μέχρι τη στιγμή, τουλάχιστον, που ανακαλύπτει πως ο άντρας της την απατά και αφυπνίζεται.
Όπως ανέφερα λίγο πιο πάνω, η Φέι, αρχικά, προσπαθεί να αλλάξει, όχι όμως μέσα της, παρά μονάχα την εικόνα της. Υποβάλλει τον εαυτό της σε εξαντλητικές δίαιτες, προσπαθεί να αγγίξει το ιδανικό, το τέλειο, εκείνο που η καλή κοινωνία εξυψώνει και που ο άντρας της θα χαιρόταν να έχει δίπλα του. Και μέσα στην προσπάθεια αυτή, χάνει ακόμα πιο πολύ τον εαυτό της, και η απιστία του άντρα της είναι το χαστούκι που χρειαζόταν προκειμένου να συνέλθει και να αρχίζει το παιχνίδι της ζωής της και πάλι από την αρχή. Έστω κι αν έχει τροφοδότρια δύναμη την εκδίκηση, η Φέι αρχίζει να αλλάζει μέσα της, μια αλλαγή που έρχεται σταδιακά, μετρημένα, ισορροπημένα, ξεκινώντας από την συνειδητοποίηση του ότι κάποτε ήταν μια γυναίκα δυνατή, έξυπνη, ικανή, που δεν είχε ανάγκη και που δεν βασιζόταν σε κανέναν και που το μεγαλύτερός της λάθος ήταν που επέτρεψε στον εαυτό της να κρεμαστεί από έναν άντρα και να γίνει έρμαιο του ελέγχου που της άσκησε χωρίς εκείνη να αντισταθεί και της χειραγώγησής του όπου και έπεσε θύμα της.
Η Lackberg, με γραφή γεμάτη δυναμισμό μα και ωμό ρεαλισμό, τόσο αφηγηματικά όσο και συναισθηματικά, αποτυπώνει μέσα στο βιβλίο της αυτό πολλές πτυχές της πραγματικότητας που βιώνουν πάμπολλες γυναίκες -ακόμα και γυναίκες που ποτέ δεν θα φανταζόμασταν-, με μια ματιά όχι γυναικεία -και κατ' επέκτασιν, διόλου επιτηδευμένη ή μεροληπτική-, μα καθόλα διεισδυτική και ειλικρινή που δίνει βήμα σε όλες όσες έχουν κακοποιηθεί, σωματική ή συναισθηματικά, που έπεσαν θύματα των ίδιων τους των επιλογών που υποχώρησαν μπροστά στα πρέπει άλλων, που ξέχασαν τι είχαν ονειρευτεί, για τι είχαν πασχίσει και αγωνιστεί, επειδή υποτάχθηκαν σε κανονιστικά πρότυπα που άλλοι σχεδίασαν γι' αυτές. Μια τέτοια γυναίκα είναι και η Φέι, που καλείται να σπάσει τις αλυσίδες που την δένουν με μια ζωή που μέσα της πνίγεται και χάνεται, με έναν άντρα που δεν την εκτίμησε γι' αυτό που ήταν και που την κατέστρεψε για να ικανοποιήσει τον δικό του εγωισμό, με μια κοινωνία που προσπαθεί να την υποτάξει κάτω από τον ζυγό των κανόνων την, μα και τις αλυσίδες εκείνες που την δένουν με ένα παρελθόν που θα ήθελε να ξεχάσει, πράγμα που δεν γίνεται, και το οποίο πρέπει να το αποδεχθεί και να κάνει το σκοτάδι που αυτό φέρει μαζί του όπλο της.
Η Φρέι είναι ο ορισμός της αντίθεσης και γι' αυτό είναι και τόσο ενδιαφέρουσα η προσωπικότητά της, μα και η παρακολούθηση της εξέλιξης αυτής μέσα στο παιχνίδι που η ίδια έχει αποφασίσει να ξεκινήσει προκειμένου να πάρει πίσω το αίμα της μα και τα ηνία της ζωής της. Φέρει πολλά βέλη στην φαρέτρα της, όμως ακόμα κι έτσι υπάρχουν πολλές στιγμές που υποχωρεί κάτω από το βάρος της πίεσης και της ανασφάλειας που έχει μπολιάσει μέσα της όλα αυτά τα χρόνια. Μια ανασφάλεια που προσπαθεί να αποτινάξει και που κάθε φορά βρίσκει τον τρόπο να συνεχίσει, ίσως λίγο διαφορετικά απ' ό,τι υπολόγιζε στην αρχή, μα πάντα μεθοδικά και στοχευμένα. Και όχι, το συναίσθημα δεν είναι ένα στοιχείο που απουσιάζει μα που χρησιμοποιείται μέσα σε διαφορετικά από τα συνηθισμένα πλαίσια και που αποδομείται με τρόπο άξιο συζήτησης κι ανάλυσης, όχι μόνο σε ό,τι αφορά την ίδια την ηρωίδα, αλλά και τον κόσμο γύρω της σε σχέση με την αλληλεπίδρασή τους.
Αριστοτεχνικά, θα λέγαμε, είναι δουλεμένη και η πρόζα του βιβλίου, με το δραματουργικό σκέλος να διατηρεί ισορροπίες, τόσο όσο πρέπει, χωρίς να ξεφεύγει και να οδηγείται σε συναισθηματικές ακρότητες ή και υπερβολές που θα λάβωναν τον ρεαλισμό της ιστορίας, ενώ οι ανατροπές που εντείνουν την αγωνία μας για το πως θα εξελιχθεί αυτή η ιδιότυπη εκδίκηση, από μεριάς της Φρέι, δεν απουσιάζουν αλλά αντίθετα κάνουν την εμφάνισή τους με σταθερό ρυθμό κάνοντάς μας, πραγματικά, να αναρωτιόμαστε για το τι θα ακολουθήσει στη συνέχεια. Ο χρόνος τρέχει, όπως ακριβώς τρέχουν και οι εξελίξεις, αλλά και όπως ακριβώς τρέχουν οι ήρωές μας, πρωταγωνιστές και μη, για να φτάσουν στο τέρμα της διαδρομής τους, που μπορεί να μην είναι κοινή με των άλλων, όμως έχει έναν σκοπό. Αυτός είναι κοινός και δεν είναι άλλος από τη νίκη, συναισθηματική και ηθική. Προσωπική και συνολική. Για να ικανοποιηθεί το "εμείς", μα πάνω απ' όλα το "εγώ". Και μπορεί να μην γνωρίζω που θα καταλήξει αυτή η ιστορία, σίγουρα, όμως, ανυπομονώ να μάθω.
Βαθμολογία 9/10
Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Camilla Lackberg
Μεταφραστής: Κονδύλης Γρηγόρης
Εκδόσεις: Μεταίχμιο
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2019
Αρ. σελίδων: 432
ISBN: 978-618-03-1688-9 
.jpg)
Αναρτήσεις
0 Σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου