Συνοπτική περίληψη του βιβλίου:
Ένας μυστηριώδης άντρας φτάνει σ’ ένα μικρό χωριό της Ιρλανδίας. Συστήνεται ως εναλλακτικός θεραπευτής και σύντομα καταγοητεύει την τοπική κοινωνία. Η Φιντέλμα Μακπράιντ θα υποκύψει στη μοιραία έλξη που αισθάνεται για τον ξένο, αλλά τα επακόλουθα θα είναι πέρα από κάθε φαντασία. Γιατί ο Βλαντ είναι καταζητούμενος εγκληματίας πολέμου από τα Βαλκάνια…
Οι Μικρές κόκκινες καρέκλες είναι ένα μυθιστόρημα για την αγάπη, τα τεχνάσματα του κακού, τη δικαιοσύνη, την εξιλέωση, την ελπίδα.
Ένα άγριο, λυρικό και εφιαλτικά αληθινό βιβλίο –ίσως το κορυφαίο της Edna O’Brien– που υπενθυμίζει για ποιον λόγο θεωρείται μια εκ των μεγαλύτερων συγγραφέων της γενιάς της και όχι μόνο.

Προσωπική άποψη:
Την συγγραφική αξία της Edna O’Brien και την σημαντικότητα του έργου της δεν είμαι σε θέση να την κρίνω. Ακόμα κι αν ήθελα να το κάνω, πιθανότατα ο λόγος μου να μην είχε καμία αξία μπροστά στη δύναμη της πένας της που δεν χωρά αμφισβητήσεις. Αντισυμβατική, ειδικά για την εποχή της έντονης λογοτεχνικής της δράσης, τολμηρή, ειλικρινής απέναντι στα πιστεύω και στα ιδανικά της, η O’Brien υπήρξε μια γυναίκα που δεν δίστασε ποτέ της να μιλήσει ανοιχτά, όχι μόνο για όσα συνέβαιναν μέσα της, αλλά και για όλα όσα λάμβαναν χώρα πίσω από τις επαρχιώτικες Ιρλανδικές πόρτες, την ίδια ώρα που η εικόνα που έβγαζαν προς τα έξω όλοι οι τότε καλοί οικογενειάρχες, ερχόταν σε πλήρη κόντρα με την σκληρή αλήθεια -που ίσως να ήταν ακόμα πιο σκληρό να την βροντοφωνάξει κάποιος και ν' απελευθερωθεί. 

Πριν δύο χρόνια, λοιπόν, έπειτα από δέκα έτη λογοτεχνικής απουσίας, και στη χαραυγή των ογδόντα πέντε της χρόνων, η O’Brien υπέγραψε το τελευταίο της, έως σήμερα, έργο, που πρόσφατα κυκλοφόρησε και στη χώρα μας από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, οι οποίες, για μία ακόμα φορά, επιβεβαιώνουν πως έχουν κριτήριο, άποψη και ικανότητα να στηρίξουν στην φτωχή αγορά μας, πραγματικά σπουδαία κείμενα. Γιατί, το "Μικρές κόκκινες καρέκλες" είναι ένα πραγματικά σπουδαίο βιβλίο, το οποίο διακρίνεται από όλα εκείνα τα ιδιαίτερα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη δημιουργό της, αλλά και τον τρόπο που επιλέγει, χρόνια τώρα, ν' αφηγείται τις ιστορίες της καρδιάς της. Είναι ένα βιβλίο που αν και σε καμία περίπτωση δεν θα χαρακτηρίζαμε συναισθηματικό -μάλλον το αντίθετο, το συναίσθημα είναι κάτι που απουσιάζει και που δεν έχει θέση μέσα στη σκληρή του αλήθεια-, καταφέρνει να μας αγγίξει βαθιά και να μας προβληματίσει, όχι μόνο συναισθηματικά, αλλά ηθικά και ανθρώπινα.

Η O’Brien παντρεύει την αυθεντικότητα και την αληθοφάνεια με τον μαγικό ρεαλισμό, και με γλώσσα μεστή μα και λυρική συνάμα, μέσα από ένα "ταξίδι" αποτύπωσης της πραγματικότητας που δεν στερείται συμβολισμών και περιγραφικών απεικονίσεων, μας μεταφέρει στην Ιρλανδική εξοχή, που όσο μισεί άλλο τόσο φαίνεται ν' αγαπά, ίσως επειδή μέσω της σκληρότητας αυτής αναγκάστηκε ν' ανακαλύψει γρηγορότερα το ποια πραγματικά ήταν η ίδια, μα και το πόσο δυνατά ήθελε ν' ακουστεί η φωνή της. Ίσως γι' αυτό, για πολλοστή φορά, το κείμενό της φέρει μαζί του ένα μεγάλο "κατηγορώ" απέναντι στην οικογένεια που γίνεται θύμα των παραδόσεων και της θρησκείας που κατευθύνουν τα πάντα, καταδικάζοντας ζωές και ανθρώπους σε μια δυστυχία που τους ακολουθεί ως το θάνατο, ακόμα κι αν προσπαθούν να την κρύψουν πόσο από τέλεια πλασματικές εικόνες ολοκλήρωσης που στην πραγματικότητα δεν σημαίνουν τίποτα γι' αυτούς.

Θεωρητικά, η ιστορία της Φιντέλμα είναι όπως τόσες και τόσες άλλες αισθηματικές ιστορίες. Παντρεύτηκε έναν άντρα πολύ μεγαλύτερό της, χωρίς η ίδια να το έχει επιλέξει, φτάνοντας σε ένα τέλμα καταστροφικό, που αναπόφευκτα, στην πρώτη ευκαιρία, την έσπρωξε στην αγκαλιά ενός άλλου. Η ιστορία του Βλαντ, με τη σειρά της, ούτε κι αυτή είναι πρωτότυπη, αφού δεν είναι ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος γοητευτικός καταζητούμενος που φέρει στις πλάτες του ένα βαρύ και σκοτεινό παρελθόν, ποτισμένο με το μπαρούτι και το αίμα που μόνο στα πεδία των μαχών μπορεί να συναντήσει κανείς. Ούτε η κοινή τους ιστορία θα έλεγε κανείς πως είναι συγκλονιστική, στις ρίζες της, είναι, όμως, υπερβατική και απογυμνωτική καθώς τα κλαδιά της μεγαλώνουν και απλώνονται αγκαλιάζοντας αλήθειες που τρυπάνε σάρκες αλλά που δεν μπορείς να τις αρνηθείς, και καθώς ο κορμός της ψηλώνει και κάνει καρδιές και συνειδήσεις να πονάνε και να σπάνε. 

Έχοντας ως βάση της το κυνήγι του ηγέτη της Σερβικής Δημοκρατίας στη Βοσνία, Ραντοβάν Κάρατζιτς, ο οποίος συνελήφθη το 2008 μετά από δεκατρία χρόνια απόκρυψης, η O’Brien τολμάει να μιλήσει για τον πόλεμο στα Βαλκάνια, τη γενοκτονία εις βάρος Βόσνιων Κροατών και μουσουλμάνων, για το Σεράγεβο και την γραμμένη με αίμα ιστορία του, για μια Ιστορία όχι πολύ μακρινή, καθόλου ξεχασμένη, τις απόρροιες της οποίας, ορισμένοι άνθρωποι, ακόμα τις βιώνουν και πληρώνουν ένα κληροδοτημένο τίμημα που ποτέ δεν θέλησαν να φέρουν ως φορτίο στις πλάτες τους. Ούσα τολμηρή, ίσως και κάπως προκλητική, η O’Brien στρίβει το μαχαίρι στο κόκαλο και προκαλεί τη συνείδησή μας, την ηθική μας, την κριτική μας σκέψη, την ανθρώπινη ταυτότητά μας, στοιχεία που όλοι μας διαθέτουμε και μας αντιπροσωπεύουν, τα οποία θολώνουμε με λανθασμένες κρίσεις ή βαθιές επιθυμίες, ή ακόμα και παρασυρόμενοι από τις επιθυμίες άλλων, ακόμα κι αν αυτές είναι ακόλαστες. Και όμως, μέσα σ' όλα αυτά, το "Μικρές κόκκινες καρέκλες" είναι μια ιστορία για τη δικαιοσύνη και την εξιλέωση, για την αγάπη και την πραγμάτωση -ή μη- αυτής.
Βαθμολογία 9/10

Ταυτότητα βιβλίου:
Συγγραφέας: Edna O’Brien
Μεταφραστής: Σωτηροπούλου Χριστίνα
Εκδόσεις: Κλειδάριθμος
Κατηγορία: Ξένη Λογοτεχνία
Έτος Έκδοσης: 2017
Αρ. σελίδων: 344
ISBN: 978-960-461-797-5